Электронная библиотека
Форум - Здоровый образ жизни
Акупунктура, Аюрведа Ароматерапия и эфирные масла,
Консультации специалистов:
Рэйки; Гомеопатия; Народная медицина; Йога; Лекарственные травы; Нетрадиционная медицина; Дыхательные практики; Гороскоп; Правильное питание Эзотерика


Как читать эту книгу

Уважаемые читатели!

Перед вами – НЕ очередное учебное пособие на основе исковерканного (сокращенного, упрощенного и т. п.) авторского текста.

Перед вами прежде всего – ИНТЕРЕСНАЯ КНИГА НА ИНОСТРАННОМ ЯЗЫКЕ, причем настоящем, «живом» языке, в оригинальном, авторском варианте.

От вас вовсе не требуется «сесть за стол и приступить к занятиям». Эту книгу можно читать где угодно, например, в метро или лежа на диване, отдыхая после работы. Потому что уникальность метода как раз и заключается в том, что запоминание иностранных слов и выражений происходит ПОДСПУДНО, ЗА СЧЕТ ИХ ПОВТОРЯЕМОСТИ, БЕЗ СПЕЦИАЛЬНОГО ЗАУЧИВАНИЯ И НЕОБХОДИМОСТИ ИСПОЛЬЗОВАТЬ СЛОВАРЬ.

Существует множество предрассудков на тему изучения иностранных языков. Что их могут учить только люди с определенным складом ума (особенно второй, третий язык и т. д.), что делать это нужно чуть ли не с пеленок и, самое главное, что в целом это сложное и довольно-таки нудное занятие.

Но ведь это не так! И успешное применение Метода чтения Ильи Франка в течение многих лет доказывает: НАЧАТЬ ЧИТАТЬ ИНТЕРЕСНЫЕ КНИГИ НА ИНОСТРАННОМ ЯЗЫКЕ МОЖЕТ КАЖДЫЙ!

Причем

НА ЛЮБОМ ЯЗЫКЕ,

В ЛЮБОМ ВОЗРАСТЕ,

а также С ЛЮБЫМ УРОВНЕМ ПОДГОТОВКИ (начиная с «нулевого»)!


Сегодня наш Метод обучающего чтения – это почти триста книг на пятидесяти языках мира. И более миллиона читателей, поверивших в свои силы!


Итак, «как это работает»?

Откройте, пожалуйста, любую страницу этой книги. Вы видите, что сначала идет адаптированный текст, с вкрапленным в него дословным русским переводом и небольшим лексико-грамматическим комментарием. Затем следует тот же текст, но уже неадаптированный, без подсказок.

Если вы только начали осваивать исландский язык, то вам сначала нужно читать текст с подсказками, затем тот же текст без подсказок. Если при этом вы забыли значение какого-либо слова, но в целом все понятно, то не обязательно искать это слово в отрывке с подсказками. Оно вам еще встретится. Смысл неадаптированного текста как раз в том, что какое-то время – пусть короткое – вы «плывете без доски». После того как вы прочитаете неадаптированный текст, нужно читать следующий, адаптированный. И так далее. Возвращаться назад – с целью повторения – НЕ НУЖНО! Просто продолжайте читать ДАЛЬШЕ.

Сначала на вас хлынет поток неизвестных слов и форм. Не бойтесь: вас же никто по ним не экзаменует! По мере чтения (пусть это произойдет хоть в середине или даже в конце книги) все «утрясется», и вы будете, пожалуй, удивляться: «Ну зачем опять дается перевод, зачем опять приводится исходная форма слова, все ведь и так понятно!» Когда наступает такой момент, «когда и так понятно», вы можете поступить наоборот: сначала читать неадаптированную часть, а потом заглядывать в адаптированную. Этот же способ чтения можно рекомендовать и тем, кто осваивает язык не «с нуля».


Язык по своей природе – средство, а не цель, поэтому он лучше всего усваивается не тогда, когда его специально учат, а когда им естественно пользуются – либо в живом общении, либо погрузившись в занимательное чтение. Тогда он учится сам собой, подспудно.

Для запоминания нужны не сонная, механическая зубрежка или вырабатывание каких-то навыков, а новизна впечатлений. Чем несколько раз повторять слово, лучше повстречать его в разных сочетаниях и в разных смысловых контекстах. Основная масса общеупотребительной лексики при том чтении, которое вам предлагается, запоминается без зубрежки, естественно – за счет повторяемости слов. Поэтому, прочитав текст, не нужно стараться заучить слова из него. «Пока не усвою, не пойду дальше» – этот принцип здесь не подходит. Чем интенсивнее вы будете читать, чем быстрее бежать вперед, тем лучше для вас. В данном случае, как ни странно, чем поверхностнее, чем расслабленнее, тем лучше. И тогда объем материала сделает свое дело, количество перейдет в качество. Таким образом, все, что требуется от вас, – это просто почитывать, думая не об иностранном языке, который по каким-либо причинам приходится учить, а о содержании книги!

Главная беда всех изучающих долгие годы один какой-либо язык в том, что они занимаются им понемножку, а не погружаются с головой. Язык – не математика, его надо не учить, к нему надо привыкать. Здесь дело не в логике и не в памяти, а в навыке. Он скорее похож в этом смысле на спорт, которым нужно заниматься в определенном режиме, так как в противном случае не будет результата. Если сразу и много читать, то свободное чтение по-исландски – вопрос трех-четырех месяцев (начиная «с нуля»). А если учить помаленьку, то это только себя мучить и буксовать на месте. Язык в этом смысле похож на ледяную горку – на нее надо быстро взбежать! Пока не взбежите – будете скатываться. Если вы достигли такого момента, когда свободно читаете, то вы уже не потеряете этот навык и не забудете лексику, даже если возобновите чтение на этом языке лишь через несколько лет. А если не доучили – тогда все выветрится.

А что делать с грамматикой? Собственно, для понимания текста, снабженного такими подсказками, знание грамматики уже не нужно – и так все будет понятно. А затем происходит привыкание к определенным формам – и грамматика усваивается тоже подспудно. Ведь осваивают же язык люди, которые никогда не учили его грамматику, а просто попали в соответствующую языковую среду. Это говорится не к тому, чтобы вы держались подальше от грамматики (грамматика – очень интересная вещь, занимайтесь ею тоже), а к тому, что приступать к чтению данной книги можно и без грамматических познаний.

Эта книга поможет вам преодолеть важный барьер: вы наберете лексику и привыкнете к логике языка, сэкономив много времени и сил. Но, прочитав ее, не нужно останавливаться, продолжайте читать на иностранном языке (теперь уже действительно просто поглядывая в словарь)!


Отзывы и замечания присылайте, пожалуйста, по электронному адресу frank@franklang.ru

?smundur k?ngsson og Sign? systir hans (Королевич Аусмунд и его сестра Сигни)

[1]

Eitt sinn r?? konungur nokkur l?ndum (однажды = «один раз» правил некий король землями; einn – один; sinn – раз; r??a – править; nokkur – некоторый; land – страна; земля); hann var kvaentur (он был женат; vera – быть; kvaentur – женатый) og ?tti tv? b?rn vi? konu sinni (и было у него с женой двое детей; eiga – иметь; обладать; barn – ребёнок; kona – жена; женщина), son og d?ttur (сын и дочь; d?ttir – дочь); h?t sonur hans ?smundur (звали его сына Аусмундом; heita – называться), en Sign? d?ttir (а дочь – Сигни); ?au voru mannvaenlegust k?ngabarna (они были подающими самые большие надежды королевскими детьми; mannvaenlegur – многообещающий: «содействующий человеку»; процветающий; благоприятный; ma?ur – человек; vaenlegur – подающий надежды; vaenn – хороший; добрый; k?ngabarn – королевский ребёнок) er menn h?f?u spurn af ? ?eim t?ma (о которых люди в то время слышали; hafa spurn af e-u – получить известие о чём-л.; spurn – вопрос; сообщение; t?mi – время; час; урок) og voru ?eim kenndar allar listir (и знали они все искусства: «были им преподаны все искусства»; kenna – преподавать; list – искусство) sem konungbornum b?rnum haef?i a? kunna (которые детям королевской крови полагалось знать; konungborinn – королевского рода; konungur – король; borinn – рождённый; bera – рождать; hafa a? gera e-? – быть должным сделать что-л.); ?lust ?au upp hj? f??ur s?num ? miklu eftirlaeti (росли они при своём отце окружённые заботой: «в большой заботе»; alast upp – расти; ala – рожать; выкармливать; upp – вверх; hj? – при, у; fa?ir – отец; mikill – большой; много; eftirlaeti – потворство; потакание; милость: eftir – после; за; laeti – суматоха; ажиотаж; шум).

Eitt sinn r?? konungur nokkur l?ndum; hann var kvaentur og ?tti tv? b?rn vi? konu sinni, son og d?ttur; h?t sonur hans ?smundur, en Sign? d?ttir; ?au voru mannvaenlegust k?ngabarna er menn h?f?u spurn af ? ?eim t?ma og voru ?eim kenndar allar listir sem konungbornum b?rnum haef?i a? kunna; ?lust ?au upp hj? f??ur s?num ? miklu eftirlaeti.

K?ngur gaf ?smundi syni s?num eikur tvaer (король подарил Аусмунду, сыну своему, два дуба; gefa – давать; дарить; eik – дуб) sem st??u ?ti ? sk?gi (которые стояли в лесу; standa – стоять; ?ti – снаружи; вне; sk?gur – лес) og haf?i hann ?a? a? skemmtun a? hola ?aer innan (и нравилось ему их выдалбливать; skemmtun – удовольствие; наслаждение; hola – выдалбливать; делать полым; innan – внутри) og b?a til ? ?eim alls konar herbergi (и устраивать там разные комнаты; b?a – создавать; готовить; жить; alls konar – всякого рода; allur – весь; konar – род. падеж от устаревшего слова konr – вид; сорт; herbergi – комната); gekk Sign? oft me? honum (Сигни часто с ним ходила; ganga – ходить; oft – часто) og d??ist a? eikunum (и восхищалась дубами; d?st a? e-u – восхищаться чем-л.) og vildi h?n eiga ?aer me? honum (и хотела /тоже/ их хозяйкой быть: «обладать ими вместе с ним»; vilja – хотеть). ?a? l?t hann eftir henni (это он ей позволил; l?ta e-? eftir e-m – позволить что-л. кому-л.) og bar h?n ?anga? alls konar gimsteina og d?rgripi (и принесла она туда всякие драгоценные камни и диковины; bera – носить; gimsteinn – драгоценный камень; steinn – камень; d?rgripur – ценность; d?r – дорогой; ценный; gripur – предмет) sem m??ir hennar gaf henni (которые ей мать её подарила).

K?ngur gaf ?smundi syni s?num eikur tvaer sem st??u ?ti ? sk?gi og haf?i hann ?a? a? skemmtun a? hola ?aer innan og b?a til ? ?eim alls konar herbergi; gekk Sign? oft me? honum og d??ist a? eikunum og vildi h?n eiga ?aer me? honum. ?a? l?t hann eftir henni og bar h?n ?anga? alls konar gimsteina og d?rgripi sem m??ir hennar gaf henni.

Eitthvert sinn bar svo vi? a? fa?ir ?eirra f?r ? herna? (как-то раз случилось так, что их отец ушёл на войну; fara – идти; отправляться; herna?ur – война), en ? me?an t?k drottning s?tt og anda?ist (а меж тем королева заболела и умерла; /?/ m??an – между тем; drottning – королева; taka s?tt – заболеть: «взять болезнь»; s?tt – болезнь; anda – дышать; испускать дух). ?? f?ru systkinin ?t ? sk?g (тогда отправились брат с сестрой в лес; systkini – братья и сёстры) og settust ? eikurnar (и забрались: «сели в дубы»; setjast – садиться; setja – сидеть); h?f?u ?au me? s?r naegan ?rsfor?a handa s?r (был у них при себе запас еды на год; naegur – достаточный; ?rsfor?i – годовой запас еды; ?r – год; for?i – провизия; handa – для; s?r – себе).

Eitthvert sinn bar svo vi? a? fa?ir ?eirra f?r ? herna?, en ? me?an t?k drottning s?tt og anda?ist. ?? f?ru systkinin ?t ? sk?g og settust ? eikurnar; h?f?u ?au me? s?r naegan ?rsfor?a handa s?r.

N? er fr? ?v? a? segja (теперь нужно сказать о том; segja – сказать) a? ? ??ru landi r?kti k?ngur einn (что в другой стране правил один король; annar – другой; r?kja – править; царствовать); hann ?tti son er Hringur h?t (у него был сын по имени: «которого звали» Хринг). Hringur haf?i heyrt um vaenleik Sign?jar (Хринг был наслышан о красоте и доброте Сигни; heyra – слышать; vaenleikur – красота; доброта) og ?setti s?r a? bi?ja hennar s?r til handa (и собрался просить её в жёны; ?setja s?r e-? – решиться на что-л.; bi?ja – просить; bi?ja e-n s?r til handa – просить чьей-л. руки; h?nd – рука); faer hann hj? f??ur s?num eitt skip til fer?ar (получает он от отца корабль для путешествия; f? – получать; skip – корабль; fer? – поездка); gaf honum vel byri (дул: «дал» ему попутный ветер; vel – хорошо; byr – попутный ветер) og kom vi? land (и прибыл он в ту землю; koma – приходить, прибывать) ?ar sem Sign? ?tti heima (где жила: «имела дом» Сигни; eiga heima – жить; heima – д?ма; heimur – мир, вселенная).

N? er fr? ?v? a? segja a? ? ??ru landi r?kti k?ngur einn; hann ?tti son er Hringur h?t. Hringur haf?i heyrt um vaenleik Sign?jar og ?setti s?r a? bi?ja hennar s?r til handa; faer hann hj? f??ur s?num eitt skip til fer?ar; gaf honum vel byri og kom vi? land ?ar sem Sign? ?tti heima.

En sem hann aetla?i a? ganga til hallar (но когда он входил: «собирался войти» во дворец; aetla – собираться; намереваться; h?ll – дворец) s?r hann konu koma ? m?ti s?r forkunnar fr??a (видит он, выходит ему навстречу женщина необычайной красоты; sj? – видеть; ? m?ti e-m – навстречу кому-л.; forkunnar – чрезвычайно; fr??ur – хорошенький) og ??ttist hann aldrei sl?ka s?? hafa (и подумалось ему, что никогда он такой не видал; ?ekkjast – казаться; делать вид; ?ekkja – думать; aldrei – никогда). Hann spur?i hver ?ar faeri (он спросил, кто она: «кто там идёт»; spyrja – спрашивать), en h?n kva?st vera Sign? k?ngsd?ttir (а она ответила, что она Сигни, королевская дочь: «она ответила быть Сигни…»; kve?a – сказать; k?ngsd?ttir – королевна; k?ngur – король; d?ttir – дочь). Hann spur?i hana ?v? h?n faeri ein (он спросил, почему она /ходит/ одна; ?v? – почему). H?n sag?i a? ?a? vaeri af sorg eftir m??ur s?na, fa?ir sinn vaeri ekki heldur heima (она сказала, что это от горя: «было бы от горя», что ни матери её, ни отца нет дома; segja – сказать; sorg – горе; печаль; скорбь; eftir – из-за; по причине; ekki heldur – ни… ни).

En sem hann aetla?i a? ganga til hallar s?r hann konu koma ? m?ti s?r forkunnar fr??a og ??ttist hann aldrei sl?ka s?? hafa. Hann spur?i hver ?ar faeri, en h?n kva?st vera Sign? k?ngsd?ttir. Hann spur?i hana ?v? h?n faeri ein. H?n sag?i a? ?a? vaeri af sorg eftir m??ur s?na, fa?ir sinn vaeri ekki heldur heima.

K?ngsson kva?st hafa erindi til hennar fyrst svona vaeri komi? (королевич сказал, что у него к ней дело: «сказал иметь к ней дело», по которому он к ней и пришёл; erindi – дело; разговор; fyrst – прежде всего; поскольку; svona – так), og vaeri ?a? ? ?? lei? a? leita r??ahags vi? hana (и что просит он её в жёны; ? ?? lei? – таким образом; lei? – путь; дорога; leita – искать; r??ahagur  – партия /о браке/; r?? – совет; средство; женитьба; партия; r??a – советовать; hagur – ситуация; финансовое положение; выгода). H?n t?k ?v? vel (она приняла его предложение: «приняла это хорошо»), en ba? hann til skipa ganga (но попросила его возвращаться к кораблю) ?v? h?n kva?st aetla lengra inn ? sk?ginn (потому что она, мол, пойдет глубже в лес: «потому что она сказала намереваться глубже в лес»; langt – далеко; долго; много); gengur h?n n? til eikanna (идёт она тогда: «теперь» к дубам) og r?fur ?aer upp me? r?tum (и вырывает их с корнем: «с корнями»; r?fa – рвать; r?t – корень), leggur s??an a?ra ? bak (кладёт один себе на спину; annar – один из двух; leggja – класть; bak – спина), en a?ra ? fyrir (а другой – перед /собой несёт/), og ber ?aer til sj?var (и несёт их к морю; sj?r – море) og ve?ur me? ?aer ? skip ?t (и идёт с ними вброд к кораблю; va?a – переходить вброд).

K?ngsson kva?st hafa erindi til hennar fyrst svona vaeri komi?, og vaeri ?a? ? ?? lei? a? leita r??ahags vi? hana. H?n t?k ?v? vel, en ba? hann til skipa ganga ?v? h?n kva?st aetla lengra inn ? sk?ginn; gengur h?n n? til eikanna og r?fur ?aer upp me? r?tum, leggur s??an a?ra ? bak, en a?ra ? fyrir, og ber ?aer til sj?var og ve?ur me? ?aer ? skip ?t.

Gj?rir h?n sig fagra sem fyrri (прихорашивается она: «делает себя красивой, как прежде»; gj?ra /gera/ – делать; fagur – очаровательный; fyrri – раньше) og segir k?ngssyni a? farangur sinn s? kominn (и говорит королевичу, что багаж её прибыл; farangur – багаж); segist h?n ekki anna? f? eiga (говорит, что другого богатства у неё нет; f? – скот /особ. овцы/; деньги; богатство). Sigla ?au n? heim og fagna foreldrar hans og systir honum vel (вот плывут они домой и приветствуют его родителей и сестру его; sigla – ходить под парусом; fagna e-m – приветствовать кого-л.; foreldrar – родители). Hann faer Sign?ju fagran kastala (он дарит Сигни прекрасный замок; f? – передавать; kastali – замок) og laetur setja eikurnar fyrir framan gluggana (и дозволяет посадить дубы перед окнами; fyrir framan e-? – перед чем-л.; gluggi – окно).

Gj?rir h?n sig fagra sem fyrri og segir k?ngssyni a? farangur sinn s? kominn; segist h?n ekki anna? f? eiga. Sigla ?au n? heim og fagna foreldrar hans og systir honum vel. Hann faer Sign?ju fagran kastala og laetur setja eikurnar fyrir framan gluggana.

Eftir h?lfan m?nu? kemur hann ?t til hennar (через полмесяца приходит он к ней; h?lfur m?nu?ur – полмесяца) og segist innan fj?rt?n daga vilja gifta sig henni (и говорит, что в следующие четырнадцать дней хочет жениться на ней; innan – в течение; dagur – день; gifta sig e-m – жениться на ком-л.) og faer henni um lei? mj?g vanda? efni til br??fata handa ?eim b??um (и даёт ей при этом очень ценную ткань на свадебную одежду для них обоих; um lei? – одновременно; mj?g – очень; vanda?ur – качественный; vanda – выполнять с тщательностью; br??f?t – свадебная одежда; br??kaup – свадьба; fat – наряд; предмет туалета) og skyldi h?n sauma ?au (и должна она её сшить; skulu – должен; sauma – шить).

Eftir h?lfan m?nu? kemur hann ?t til hennar og segist innan fj?rt?n daga vilja gifta sig henni og faer henni um lei? mj?g vanda? efni til br??fata handa ?eim b??um og skyldi h?n sauma ?au.

En er hann var burtu genginn (но когда он ушёл; burtu – прочь) kastar h?n klae?unum ? g?lfi? (бросила она ткань на пол; kasta – кидать; klae?i – ткань; g?lf – пол), ?lmast svo og umsn?st (рассвирепела так и /в лице/ изменилась; ?lmast – буйствовать; umsn?a – искажать; превращать); er h?n ?? or?in a? versta flag?i (превратилась она в страшную: «худшую» ведьму; ver?a – становиться; verstur – худший; illur, slaemur, vondur – плохой; злой; flag? – великанша; мегера; ведьма) og segist ekki vita hva? h?n eigi a? gj?ra vi? sl?kt skart (и говорит, что не знает, что ей с такой дорогой тканью делать; vita – знать; skart – пышный наряд; украшения) sem aldrei hafi ? neinu snert (ведь никогда она ничего не делала: «касалась»; neinn – ничто; snerta – касаться) nema a? ?ta mannakj?t (кроме как человеческое мясо ела: «есть»; nema – кроме; ?ta – есть; mannakj?t – человеческое мясо; ma?ur – человек; kj?t – мясо) og bry?ja hrossabein (да лошадиные кости грызла; bry?ja – разгрызать, размельчать зубами; hrossabein – лошадиная кость; hross – лошадь; bein – кость); ?lmast h?n n? enn meir (рассвирепела она пуще прежнего: «ещё больше» ) og segist mega ?r hungri deyja (и говорит, что с голоду умрёт; mega – должен; hungur – голод; deyja – умирать), ?v? aldrei komi J?rnhaus br??ir sinn me? kisturnar (потому как так и не пришёл Железная Голова, брат её, с сундуками; J?rnhaus – Железная Голова; j?rn – железо; haus – голова /особ. у животных/; череп; kista – ящик; сундук; гроб) eins og hann hafi lofa? s?r (как обещал; lofa – обещать).

En er hann var burtu genginn kastar h?n klae?unum ? g?lfi?, ?lmast svo og umsn?st; er h?n ?? or?in a? versta flag?i og segist ekki vita hva? h?n eigi a? gj?ra vi? sl?kt skart sem aldrei hafi ? neinu snert nema a? ?ta mannakj?t og bry?ja hrossabein; ?lmast h?n n? enn meir og segist mega ?r hungri deyja, ?v? aldrei komi J?rnhaus br??ir sinn me? kisturnar eins og hann hafi lofa? s?r.

En ? sama bili spretta ?rj?r fjalir upp ?r kastalag?lfinu (и в тот же миг вздыбились три половицы с з?мкового пола; samur – тот же; bil – момент; spretta /upp/ – пробиваться; прыгать; /внезапно возникать/; fj?l – половица; доска; kastalag?lf – пол в замке) og kemur ?ar upp j?tunn me? afarst?ra kistu (и явился великан с громадным сундуком; ?ar – там, туда; j?tunn – великан; ётун; обжора; afarst?r – огромный; afar – очень; st?r – большой). ?au r?fa bae?i upp kistuna (распахнули они вдвоём сундук; b??ir – оба) og er h?n full me? mannab?ka (и полон он человеческих тел; fullur – полный; mannab?kur – человеческое тело; b?kur – туловище; живот); r?fa ?au ?a? ? sig (стали они их пожирать; r?fa e-? ? sig – сжирать; набивать живот чем-л.) og fer svo br??ir hennar ni?ur aftur sama veg (и исчез: «уходит» тогда её брат под пол, так же как и появился: «тем же путём»; ni?ur – вниз; aftur – назад; снова) og s?r engin vegsummerki ? g?lfinu (и не осталось: «видит» /никакого/ следа на полу; enginn – никакой; vegsummerki – след; vegur – путь; ummerki – признак, след; merki – знак). ?egar h?n er b?in a? se?ja sig (когда она наелась; ?egar – когда; vera b?inn – закончить; быть готовым; se?ja sig – насытиться; se?ja – насыщать) ?lmast h?n enn meira en ??ur (разбушевалась она пуще прежнего; ??ur – раньше) og ?r?fur klae?in (схватила ткань; ?r?fa – хватать) og aetlar a? r?fa ?au ? sundur (чтоб: «собирается» разорвать её на кусочки; r?fa ? sundur – разорвать на клочки; ? sundur – на куски).

En ? sama bili spretta ?rj?r fjalir upp ?r kastalag?lfinu og kemur ?ar upp j?tunn me? afarst?ra kistu. ?au r?fa bae?i upp kistuna og er h?n full me? mannab?ka; r?fa ?au ?a? ? sig og fer svo br??ir hennar ni?ur aftur sama veg og s?r engin vegsummerki ? g?lfinu. ?egar h?n er b?in a? se?ja sig ?lmast h?n enn meira en ??ur og ?r?fur klae?in og aetlar a? r?fa ?au ? sundur.

N? er a? segja fr? k?ngsb?rnunum (нужно теперь о королевских детях слово молвить: «сказать») a? ?au eru ? eikunum (что сидят: «находятся» они в дубах) og hafa s?? allar ?essar a?farir (и видели всё это безобразие; a?f?r – нападение; поступки); bi?ur ?? ?smundur Sign?ju a? ganga ?t ?r eikinni (просит тогда Аусмунд Сигни выйти из дуба) og n? klae?unum (и забрать ткань; n? – получать; хватать) heldur en a? heyra ?essi ?argalaeti dag og n?tt (а не слушать эти дикие стенания днём и ночью; heldur en – предпочтительнее; heyra – слышать; ?argalaeti – вой; ?arga – свирепый; arga – орать; laeti – гвалт; n?tt – ночь).

N? er a? segja fr? k?ngsb?rnunum a? ?au eru ? eikunum og hafa s?? allar ?essar a?farir; bi?ur ?? ?smundur Sign?ju a? ganga ?t ?r eikinni og n? klae?unum heldur en a? heyra ?essi ?argalaeti dag og n?tt.

Sign? gj?rir ?a? (Сигни так и поступила: «делает»); saumar h?n n? f?tin ? sex d?gum (шьёт она тогда: «теперь» наряды шесть дней) sem best h?n m? (старается, как может; best – лучше всего; vel – хорошо), gengur s??an ?t me? ?au (выходит потом с ними) og kastar ?eim ? bor?i? (да кладёт на стол; kasta – бросать; bor? – стол). Skessan ver?ur gl?? vi? ?a? (великанша тому обрадовалась; skessa – великанша; женщина-монстр; людоедка; gla?ur – довольный; ver?a gla?ur vi? e-? – обрадоваться чему-л.: «становиться радостным с чем-л.»).

Sign? gj?rir ?a?; saumar h?n n? f?tin ? sex d?gum sem best h?n m?, gengur s??an ?t me? ?au og kastar ?eim ? bor?i?. Skessan ver?ur gl?? vi? ?a?.

N? kemur k?ngsson til hennar (вот приходит к ней королевич) og faer h?n honum f?tin (и даёт она ему наряды); d??ist hann a? handbrag?i hennar (подивился он её умению; handbrag? – хорошо выполненная работа; h?nd – рука; brag? – вкус; трюк) og skildu ?au me? bl??u (и попрощались они полюбовно; skilja – расходиться; bl??a – мягкость; нежность; любовь; мягкая погода).

N? kemur k?ngsson til hennar og faer h?n honum f?tin; d??ist hann a? handbrag?i hennar og skildu ?au me? bl??u.

Skessan a?hefst n? allt hi? sama sem fyrri (великанша снова стала бесчинствовать: «делать то же самое, как раньше»; a?hafast – поступать) ?anga? til J?rnhaus kemur (пока Железная Голова не пришёл; ?anga? til – до того как); s?r n? ?smundur allan ?ennan a?gang (смотрит: «видит» Аусмунд на весь этот кавардак; a?gangur – шум; грохот) og gengur til fundar vi? k?ngsson (да и идёт на встречу с королевичем; fundur  – открытие; встреча) og bi?ur hann a? horfa um daginn ? leik einn (и просит его взглянуть на днях на тот беспорядок: «игру»; horfa – смотреть, направлять взгляд; um daginn – на днях; leikur – игра) sem gj?rist ? kastala hinnar n?komnu k?ngsd?ttur (что творится в замке недавно прибывшей королевны; n?kominn – новичок; вновь прибывший; n?r – новый); ver?ur honum flent vi? a? heyra ?etta um unnustu s?na (будет ему что о своей суженой послушать; ver?a e-m flent vi? e-? – удивляться чему-л.; flenna – расширять; открывать; unnusta – любимая; невеста).

Skessan a?hefst n? allt hi? sama sem fyrri ?anga? til J?rnhaus kemur; s?r n? ?smundur allan ?ennan a?gang og gengur til fundar vi? k?ngsson og bi?ur hann a? horfa um daginn ? leik einn sem gj?rist ? kastala hinnar n?komnu k?ngsd?ttur; ver?ur honum flent vi? a? heyra ?etta um unnustu s?na.

?eir ganga n? b??ir (идут они вдвоём) og fela sig ? milli ?ilja (и прячутся за перегородкой: «между панелей»; fela sig – прятаться; ? milli – между; ?il – панель; деревянная обшивка стены; дощатая перегородка) ?ar sem ?eir geta s?? inn til hennar (откуда им её покои видны: «они могут заглянуть к ней»; geta – мочь). Hamast h?n n? sem fyrr (буянит она опять, как и раньше; hamast – свирепствовать; работать на износ) og segir vi? J?rnhaus (и говорит Железной Голове) ?egar hann kemur (когда тот приходит): „?egar ?g er b?in a? eiga k?ngsson (как станет королевич моим: «когда буду я владеть королевичем») skal ?g lifa betur en n? (буду жить краше прежнего: «лучше, чем сейчас»; lifa – жить; betur – лучше), ?? skal ?g drepa allt pakki? ? h?llinni (убью я тогда весь этот дворцовый сброд: «сброд во дворце»; drepa – убивать; pakk – сброд) og koma me? aett m?na (и приду со своей семьёй; aett – семья), og ?? held ?g tr?llin gle?ji sig vi? mig og mann minn (и тогда, думаю, будут тролли мной и мужем моим довольны; halda – думать; считать; tr?ll – тролль; великан; gle?ja sig vi? e-? – радоваться чему-л.).“

?eir ganga n? b??ir og fela sig ? milli ?ilja ?ar sem ?eir geta s?? inn til hennar. Hamast h?n n? sem fyrr og segir vi? J?rnhaus ?egar hann kemur: „?egar ?g er b?in a? eiga k?ngsson skal ?g lifa betur en n?, ?? skal ?g drepa allt pakki? ? h?llinni og koma me? aett m?na, og ?? held ?g tr?llin gle?ji sig vi? mig og mann minn.“

Ver?ur k?ngsson svo rei?ur vi? ?etta (/так/ рассердился королевич на такие речи: «на это»; rei?ur – сердитый) a? hann kveikir ? kastalanum (что поджёг он замок; kveikja ? e-u – поджигать что-л.) og brennir hann til kaldra kola (и сжёг его дотла; brenna – гореть; til kaldra kola – дотла; kaldur – холодный; kol – уголь). ?smundur segir honum n? allt um eikurnar (Аусмунд рассказал ему тогда: «теперь» всё про дубы) og undrast hann mj?g fegur? Sign?jar (и подивился он красоте Сигни; undrast – удивляться; fegur? – красота) og ?ess sem ?ar inni var (и тому, что там внутри = в дубах было). Bi?ur hann n? Sign?jar systur ?smundar (зовёт он тогда: «теперь» в жёны: «просит» Сигни, сестру Аусмунда), en ?smundur systur Hrings (а Аусмунд – сестру Хринга); fara ?au br??kaup bae?i fram (празднуют они оба свадьбы; fara fram – проводиться). ?smundur fer n? heim og til f??ur s?ns (Аусмунд отправляется домой, к отцу своему). T?ku ?eir m?gar r?ki eftir fe?ur s?na (приняли шурин и деверь правление от своих отцов; m?gur – зять; шурин; деверь; r?ki – власть; правление; королевство; государство) og r?ktu til ellidaga (и правили до старости; ellidagar – старость: «дни старости»; elli – пожилой возраст; старость). Og l?kur svo ?essari s?gu (на том и /этой/ сказке конец; lj?ka – закрывать; заканчивать; saga – сказание; сага).

Ver?ur k?ngsson svo rei?ur vi? ?etta a? hann kveikir ? kastalanum og brennir hann til kaldra kola. ?smundur segir honum n? allt um eikurnar og undrast hann mj?g fegur? Sign?jar og ?ess sem ?ar inni var. Bi?ur hann n? Sign?jar systur ?smundar, en ?smundur systur Hrings; fara ?au br??kaup bae?i fram. ?smundur fer n? heim og til f??ur s?ns. T?ku ?eir m?gar r?ki eftir fe?ur s?na og r?ktu til ellidaga. Og l?kur svo ?essari s?gu.

B?r??ur (Баурауд)

Einu sinn var karl og kerling ? koti (жили-были: «однажды» муж с женой /старик со старухой/ на маленьком хуторе; karl – мужчина; муж; старик; kerling – старуха; баба; жена; kot – небольшой хутор; хижина; избушка). ?au ?ttu ekkert barn (у них не было детей; ekkert – ср. р. от enginn – никакой). ??tti ?eim ?a? mj?g lei?inlegt (очень они из-за этого тужили: «представлялось им это очень грустным»; ?ykjast – считаться; lei?inlegur – скучный; грустный; lei?i – отвращение; скука), en g?tu ekki a? gert (но ничего они не могли поделать). ?eim var? oft sunduror?a ?t af ?essu (они часто ругались из-за этого; e-m var? sunduror?a ?t af e-u – кто-л. поссорился из-за чего-л.; ? sundur – вдребезги; or? – слово) og kenndu hvort ??ru um (и друг друга винили; kenna e-m un e-? – обвинять кого-л. в чём-л.; hvor annan – друг друга). A? lokum var? fullkomi? ?samlyndi ? milli ?eirra og rifrildi (в конце концов разругались они в пух и прах: «стало полное несогласие между ними и раздор»; a? lokum – наконец; lok – конец; fullkominn – полный; совершенный; ?samlyndi – несогласие; samlyndi – гармония; saman – вместе; lyndi – нрав; ? milli – между; rifrildi – ссора), ?v? a? hvorugt vildi me?kenna (что ни один, ни другой не хотел признать; hvorugur – ни один /из двух/; me?kenna – признавать), a? ?a? vaeri s?r a? kenna (что всё дело в том: «виной тому было то»), a? ?au g?tu ekki eignazt krakka (что у них /просто/ не могло быть детей; eignazt = eignast /barn/ – заводить /ребёнка/; krakki – ребёнок, дитя). Karlinn f?r ?? ? burtu ? rei?i sinni (тогда старик в гневе ушёл из дома: «прочь»; rei?i – гнев) og kva?st skyldu ganga naest l?fi hennar (сказав, что чуть ли не убьёт её; ganga naest l?fu e-s – чуть не убить кого-л.: «пойти за жизнью: «вплотную к жизни» кого-л.»; naest – ближайший; почти; l?f – жизнь), ef h?n yr?i ekki komin ? burtu (если она не уберётся прочь), ?egar hann kaemi heim aftur (когда он вернётся домой; aftur – назад, обратно).

Einu sinn var karl og kerling ? koti. ?au ?ttu ekkert barn. ??tti ?eim ?a? mj?g lei?inlegt, en g?tu ekki a? gert. ?eim var? oft sunduror?a ?t af ?essu og kenndu hvort ??ru um. A? lokum var? fullkomi? ?samlyndi ? milli ?eirra og rifrildi, ?v? a? hvorugt vildi me?kenna, a? ?a? vaeri s?r a? kenna, a? ?au g?tu ekki eignazt krakka. Karlinn f?r ?? ? burtu ? rei?i sinni og kva?st skyldu ganga naest l?fi hennar, ef h?n yr?i ekki komin ? burtu, ?egar hann kaemi heim aftur.

?egar hann var farinn (когда он ушёл), lag?ist kerling upp ? r?m (легла женщина в постель; leggjast /upp/ – ложиться; r?m – кровать; место; помещение) og gr?t beisklega (и горько заплакала; gr?ta – рыдать; beisklega – горько; beiskur – горький), ?v? a? henni ??tti vaent um b?nda sinn (потому что любила мужа своего; ?ykja vaent um e-n – любить кого-л.: «находить хорошим кого-л.»; vaenn – добрый; хороший; b?ndi – фермер; крестьянин; хуторянин; супруг). ?egar h?n hug?i (когда она подумала; hyggja – думать), a? t?mi vaeri til kominn (что время пришло) til ?ess a? sj? fyrir mi?degismatnum (/для того, чтобы/ заняться обедом; sj? fyrir e-? – обеспечить чем-л.; позаботиться о чём-л.; mi?degismatur – обед; mi?degi – полдень; обеденное время; mi? – середина; matur – еда), reis h?n ? faetur (поднялась она /на ноги/; r?sa – подниматься; f?tur – нога, ступня) og f?r a? saekja vatn ? ? (и пошла набрать воды в реке; saekja – приносить; достать; vatn – вода; озеро; ? – река; ручей), sem rann n?laegt kotinu (которая протекала рядом с хутором; renna – течь; бежать; n?laegt – поблизости; n?laegur – близлежащий). ?egar h?n kemur a? ?nni (когда пришла: «приходит» она к реке), s?r h?n l?gan mann (видит она маленького человечка; l?gur – низкий), rau?skeggja?an (рыжебородого; rau?ur – красный; рыжий; skegg – борода), sitja ? steini ? mi?ri ?nni (сидит на камне посреди реки). Hann kastar kve?ju ? kerlingu og spyr (поздоровался он с женщиной и спрашивает; kve?ja – приветствие; kasta kve?ju ? e-n – поприветствовать кого-л.): „Hvers vegna liggur svo illa ? ??r (отчего ты не в духе = отчего печалишься; hvers vegna? – почему? ?a? liggur illa/vel ? e-m – у кого-л. плохое/хорошее настроение: «лежит плохо/хорошо кому-л.»)?“

?egar hann var farinn, lag?ist kerling upp ? r?m og gr?t beisklega, ?v? a? henni ??tti vaent um b?nda sinn. ?egar h?n hug?i, a? t?mi vaeri til kominn til ?ess a? sj? fyrir mi?degismatnum, reis h?n ? faetur og f?r a? saekja vatn ? ?, sem rann n?laegt kotinu. ?egar h?n kemur a? ?nni, s?r h?n l?gan mann, rau?skeggja?an, sitja ? steini ? mi?ri ?nni. Hann kastar kve?ju ? kerlingu og spyr: „Hvers vegna liggur svo illa ? ??r?“

H?n svarar (она отвечает; svara – отвечать): „B?ndi minn er svo vondur vi? mig (хозяин мой так сердит на меня), af ?v? vi? eigum ekkert barn (оттого что нет у нас детей), og n? hefur hann skipa? m?r ? burtu (а теперь вот ещё и из дому меня прогнал; skipa e-m ? burtu – прогонять кого-л. прочь). ?etta hryggir mig mj?g miki? (это меня очень печалит; hryggja – печалить).“

H?n svarar: „B?ndi minn er svo vondur vi? mig, af ?v? vi? eigum ekkert barn, og n? hefur hann skipa? m?r ? burtu. ?etta hryggir mig mj?g miki?.“

„Viltu, a? ?g hj?lpi ??r (хочешь, помогу тебе; hj?lpa – помогать)?“ segir hann (говорит он).

„?g held ?g ver?i fegin (рада бы я: «думаю, я была бы счастлива»; halda – держать; думать, полагать; feginn – счастливый; довольный),“ segir kerling (говорит женщина), „en ekki haf?i ?g aetla? a? hafa fram hj? karli m?num (но не желаю я мужу неверной быть; hafa fram hj? e-m – быть неверным кому-л. «иметь/держаться впереди при ком-л.»).“

„Viltu, a? ?g hj?lpi ??r?“ segir hann. „?g held ?g ver?i fegin,“ segir kerling, „en ekki haf?i ?g aetla? a? hafa fram hj? karli m?num.“

„Ekki muntu ?ess ?urfa (тебе и не придётся; munu – вспомогательный глагол для образования будущего времени с оттенком вероятности; ?urfa – нуждаться; быть должным), ?? a? ?g hj?lpi ??r (я тебе и так помогу; ?? a? – даже если; ?? – всё же, однако, тем не менее),“ segir Rau?skeggur og glottir vi? (говорит Рыжебородый с усмешкой; glotta /vi?/ – ухмыляться). Seildist hann ?? ofan ? ?na (опустил он руку в реку; seilast – дотянуться; ofan ? e-? – вниз во что-л.; ofan – сверху) og t?k ?ar silung (выудил оттуда форель; silungur – форель) og f?kk henni (и подал ей). S??an sag?i hann (потом сказал он): „?? skalt sj??a silunginn (тебе нужно сварить форель; sj??a – варить) og ?ta (и съесть), en ?? m?tt hvorki drekka so?i? af honum (но не должна ты ни отвар пить: «ни отвар от него = от неё пить»; drekka – пить; so? – отвар) n? ?ta beinin (ни кости есть; hvorki…n? – ни…ни). ?egar ?? hefur ?ti? silunginn (когда съешь форель), munt ?? ver?a barnshafandi (забеременеешь; barnshafandi – беременная; barn – ребёнок; hafandi – имеющий; hafa – иметь) og eignast son (и родится у тебя сын). Hann ver?ur ?? a? gefa m?r (его ты мне отдашь), ?egar hann er sj? ?ra (когда ему будет семь лет), og mun ?g ?? vitja hans (и тогда присмотрю я за ним; vitja e-s – посещать кого-л.; осматривать /напр., сети/).“

„Ekki muntu ?ess ?urfa, ?? a? ?g hj?lpi ??r,“ segir Rau?skeggur og glottir vi?. Seildist hann ?? ofan ? ?na og t?k ?ar silung og f?kk henni. S??an sag?i hann: „?? skalt sj??a silunginn og ?ta, en ?? m?tt hvorki drekka so?i? af honum n? ?ta beinin. ?egar ?? hefur ?ti? silunginn, munt ?? ver?a barnshafandi og eignast son. Hann ver?ur ?? a? gefa m?r, ?egar hann er sj? ?ra, og mun ?g ?? vitja hans.“

Kerling lofa?i a? gera allt (женщина пообещала сделать всё), eins og hann vildi (как он хочет), og me? ?a? skildu ?au (и на том они и распрощались). Kerling f?r svo heim me? silunginn (женщина пошла домой с форелью), sau? hann og ?t s??an (сварила её и съела), Henni ??tti hann g??ur (показалась она ей вкусной) og langa?i ? beinin og so?i? (и захотелось ей и косточки /съесть/, и отвар /выпить/; langa ? e-? – жаждать чего-л.). „?a? getur ekki gert neitt til (ничего не случится: «не может делать»), ?? ?g smakki ? so?inu (даже если я попробую отвара; smakka – пробовать) og b?ti ? beinin (и погрызу кости; b?ta – кусать),“ hugsa?i h?n (подумала она; hugsa – думать, придумывать), „?etta hefur n?tt?rlega veri? eint?m vitleysa ?r honum Rau?skegg m?num (это Рыжебородый просто так пошутил: «это, разумеется, не что иное, как чушь со стороны Рыжебородого моего»; n?tt?rlega – естественно; n?tt?rlegur – естественный; n?tt?ra – природа; eint?m vitleysa – просто чушь; eint?mur – элементарный; t?mur – пустой; vitleysa – глупость; vit – разум; leysa – распускать).“ Og me? ?a? ?t h?n hvort tveggja (вот и: «и с этим» съела она и то, и другое; hvort-tveggja – оба).

Kerling lofa?i a? gera allt, eins og hann vildi, og me? ?a? skildu ?au. Kerling f?r svo heim me? silunginn, sau? hann og ?t s??an, Henni ??tti hann g??ur og langa?i ? beinin og so?i?. „?a? getur ekki gert neitt til, ?? ?g smakki ? so?inu og b?ti ? beinin,“ hugsa?i h?n, „?etta hefur n?tt?rlega veri? eint?m vitleysa ?r honum Rau?skegg m?num.“ Og me? ?a? ?t h?n hvort tveggja.

?egar ?essu var loki? (когда с этим было покончено), lag?ist h?n upp ? r?m og l? ?ar (легла она в постель и лежала там; liggja – лежать), ?ar til karl hennar kom heim (пока муж её домой не пришёл). ?egar hann s? hana (когда он увидел её), var? hann afar rei?ur og segir (очень разозлился и говорит): „?? ert ?? h?r enn (ты ещё здесь), ?lukku daekjan (/несчастная/ бесстыжая; ?lukka – несчастье; lukka – счастье; daekja – уличная женщина; девка)!“ „Vertu g??ur vi? mig (будь добр со мной), karlinn minn (муженёк), ?v? a? n? finnst m?r vera skipt um hagi m?na (я ведь чувствую, что будет у меня ребёнок: «изменилось моё состояние»; finnst e-m – кому-л. кажется; skipta um e-? – заменять что-л.; hagur – состояние),“ segir h?n (говорит она). „Vertu m?r ?? velkomin (ну тогда ты мне желанна; velkominn – желанный; vel – хорошо; koma – приходить; vertu velkominn! – добро пожаловать!),“ segir hann (говорит он).

?egar ?essu var loki?, lag?ist h?n upp ? r?m og l? ?ar, ?ar til karl hennar kom heim. ?egar hann s? hana, var? hann afar rei?ur og segir: „?? ert ?? h?r enn, ?lukku daekjan!“ „Vertu g??ur vi? mig, karlinn minn, ?v? a? n? finnst m?r vera skipt um hagi m?na,“ segir h?n. „Vertu m?r ?? velkomin,“ segir hann.

N? l??ur a? ?eim t?ma (вот подходит /к тому/ время; l??a – проходить), a? kerling ver?ur l?ttari (что жена разрешается от бремени: «становится легче»; l?ttur – лёгкий), og fae?ir sveinbarn fr?tt og efnilegt (и рожает мальчика, хорошенького да пригоженького; fae?a – рожать; sveinbarn – ребёнок мальчик; sveinn – мальчик; fr??ur – красивый; efnilegur – подающий надежды; efni – материал; содержание; богатства; способности). ?etta var? til mikillar gle?i fyrir karl og kerlingu (это принесло много радости мужу с женой; mikill – большой; много; gle?i – радость; fyrir – для), og kom ?eim n? mj?g vel saman (и стало им вместе хорошо), eftir a? barni? kom til s?gunnar (после того, как ребёночек у них появился; koma til s?gunnar – появляться на сцене /событий/; saga – сказание). ?a? var mj?g fr?baert (он был прекрасен; fr?baer – отличный) og h?t B?r??ur eftir vilja foreldranna (и назвали его Баураудом по воле родителей; vilja – желание; воля). Var hann yndi ?eirra og augasteinn (был он их отрадой и любимчиком; yndi – радость; augasteinn – глазное яблоко; augasteinn e-s – чей-л. любимчик; auga – глаз; steinn – камень). Segir n? ekki af ?eim (и всё было хорошо: «нечего сказать»), fyrr en drengurinn var naerri ?v? sj? ?ra (пока не пошёл мальчику седьмой год: «почти не исполнилось семь лет»; drengur – мальчик, паренёк; naerri /?v?/ – почти). ?? tekur m??ir hans ?gle?i mikla (тогда сильно опечалилась его мать; taka ?gle?i – погрустнеть; ?gle?i – грусть). ?eir fe?gar spyrja (отец с сыном спрашивают; fe?gar – отец и сын), hva? valdi hrygg? hennar (что её печалит). H?n var lengi treg til a? segja (она долго не решалась рассказать; lengi – долго; tregur – колеблющийся; медлительный), en ?? f?r svo (но всё же случилось так), a? h?n sag?i ?eim fr? rau?skeggja?a manninum og kaupum ?eirra (что она рассказала им о рыжебородом человечке и об их уговоре; kaup – дело; торговля; сделка).

N? l??ur a? ?eim t?ma, a? kerling ver?ur l?ttari, og fae?ir sveinbarn fr?tt og efnilegt. ?etta var? til mikillar gle?i fyrir karl og kerlingu, og kom ?eim n? mj?g vel saman, eftir a? barni? kom til s?gunnar. ?a? var mj?g fr?baert og h?t B?r??ur eftir vilja foreldranna. Var hann yndi ?eirra og augasteinn. Segir n? ekki af ?eim, fyrr en drengurinn var naerri ?v? sj? ?ra. ?? tekur m??ir hans ?gle?i mikla. ?eir fe?gar spyrja, hva? valdi hrygg? hennar. H?n var lengi treg til a? segja, en ?? f?r svo, a? h?n sag?i ?eim fr? rau?skeggja?a manninum og kaupum ?eirra.

B?r??ur hl? a? ?essu og sag?i (Баурауд посмеялся над этим и сказал; hlaeja – смеяться), a? ?au maettu ver?a fegin a? losast vi? sig (что им надобно радоваться, что избавятся от него; losast vi? e-? – избавиться от чего-л.), ?v? a? hann vaeri ?eim a?eins til ?yngsla (мол, он им только в тягость; a?eins – только; ?yngsli – тяжесть, бремя; обуза). Karl og kerling eru n? mj?g hnuggin og sorgbitin ?t af ?v? (муж с женой тогда сильно опечалились и загоревали из-за того; hnugginn – печальный; sorgbitinn – мрачный; траурный; sorg – горе; b?ta – кусать), ef ?au ?urfi n? a? sj? ? bak syni s?num (что: «если» придётся им теперь расстаться с сыном: «посмотреть в спину своему сыну»), sem ?eim ??tti svo vaent um (которого они так лелеяли). N? l??ur (летит время: «теперь проходит»), ?ar til afmaelisdagurinn kemur (пока его день рождения не наступает; afmaelisdagur – день рождения; afmaeli – день рождения; maela – измерять). ?? segir B?r??ur (тогда говорит Баурауд), a? ?a? s? bezt fyrir ?au karl og kerlingu a? fara ?t ? sk?g ? dag (что лучше бы пойти мужу с женой в лес сегодня; bezt = best – лучше), ?v? ?eim ?yki l?klega ekki svo skemmtilegt a? sj? (мол, не будет им никакой радости: «не покажется, вероятно, таким приятным» видеть; l?klega – вероятно; l?klegur – возможный; skemmtilegur – приятный), ?egar Rau?skeggur fari me? sig ? burtu (когда Рыжебородый его с собой уведёт). En til ?ess a? ?au geti eitthva? gert (но чтоб им было чем заняться: «чтобы они могли что-нибудь делать»), sag?i hann ?eim (сказал он им) a? fara me? rekkjuvo?irnar ?r rekkjum s?num (снять перину со своей постели: «пойти с простынями со своей постели»; rekkjuvo? – плотная простыня; rekkja – постель; vo? – ткань; кусок материи; шерстяная простыня) og t?na ?r ?eim flaer og l?s (и очистить её от блох и вшей; t?na – собирать; рвать; очищать; fl? – блоха; l?s – вша). ?au kv?ddu ?? son sinn me? miklum harmi (потом распрощались они со своим сыном в большой печали; harmur – кручина; грусть) og l?g?u af sta? me? rekkjuvo?irnar (и отправились в дорогу со своими простынями; leggja af sta? – отправиться: «сниматься с места»; leggja – класть; sta?ur – место).

B?r??ur hl? a? ?essu og sag?i, a? ?au maettu ver?a fegin a? losast vi? sig, ?v? a? hann vaeri ?eim a?eins til ?yngsla. Karl og kerling eru n? mj?g hnuggin og sorgbitin ?t af ?v?, ef ?au ?urfi n? a? sj? ? bak syni s?num, sem ?eim ??tti svo vaent um. N? l??ur, ?ar til afmaelisdagurinn kemur. ?? segir B?r??ur, a? ?a? s? bezt fyrir ?au karl og kerlingu a? fara ?t ? sk?g ? dag, ?v? ?eim ?yki l?klega ekki svo skemmtilegt a? sj?, ?egar Rau?skeggur fari me? sig ? burtu. En til ?ess a? ?au geti eitthva? gert, sag?i hann ?eim a? fara me? rekkjuvo?irnar ?r rekkjum s?num og t?na ?r ?eim flaer og l?s. ?au kv?ddu ?? son sinn me? miklum harmi og l?g?u af sta? me? rekkjuvo?irnar.

?egar ?au voru farin (когда они ушли), f?r B?r??ur inn (вошёл Баурауд в дом), settist ? pallinn og var alls ?kv??inn (сел на скамью и сидит как ни в чём не бывало: «был полностью спокоен»; setjast – садиться; pallur – ступенька; чердак; поднятая часть пола с находящимися на ней скамьями или кроватями; ?kv??inn – спокойный; kv??inn – беспокойный; kv??a – беспокоиться). A? stundu li?inni var drepi? ? dyr (по прошествии некоторого времени /часа/ в дверь постучали; stund – промежуток времени; час; l??a – проходить; drepa ? dyr – стучать в дверь), og gekk B?r??ur til dyra (и пошёл Баурауд к двери). S? hann ?? (увидел он тогда), a? l?gur ma?ur rau?skeggja?ur st?? vi? baejardyrnar (что маленький человечек с рыжей бородой стоит у двери дома: «хутора»; baejardyr – дверь дома; ворота хутора; baer – хуторок). Hann kastar kve?ju ? B?r?? (здоровается он с Баураудом) og segir (и говорит): „Heill s?rtu (будь здоров; heill – здоровый; целый), sonur g??ur (сынок: «сын хороший»).“

?egar ?au voru farin, f?r B?r??ur inn, settist ? pallinn og var alls ?kv??inn. A? stundu li?inni var drepi? ? dyr, og gekk B?r??ur til dyra. S? hann ??, a? l?gur ma?ur rau?skeggja?ur st?? vi? baejardyrnar. Hann kastar kve?ju ? B?r?? og segir: „Heill s?rtu, sonur g??ur.“

„Svo s?rtu l?ka (и тебе того же). En ?g er ekki ?inn sonur (но не сынок я тебе: «я не твой сын»), heldur karls og kerlingar (а мужа и жены /старика и старухи/),“ segir B?r??ur (сказал Баурауд).

„J?, svei kerlingunni (да, чёрт подери эту старуху; svei – фу! вот чёрт!), sem so?i? drakk og beinin ?t (которая отвар выпила и кости съела), ?v? a? hvorki aetla?ist ?g til (ведь я хотел), a? yr?i ? ??r afli? n? viti? (чтоб не было в тебе ни силы, ни разума; afl – сила; мощь; энергия),“ segir Rau?skeggur (говорит Рыжебородый).

„Blessu? veri m??ir m?n fyrir ?a? (дай бог здоровья моей матушке: «здорова будь матушка моя» за это; blessa?ur – благословенный; blessa – благословлять; saell og blessa?ur! – здравствуй!; vertu blessa?ur! – до свидания!),“ segir str?kur (говорит паренёк; str?kur – мальчик, парень).

„Svo s?rtu l?ka. En ?g er ekki ?inn sonur, heldur karls og kerlingar,“ segir B?r??ur.

„J?, svei kerlingunni, sem so?i? drakk og beinin ?t, ?v? a? hvorki aetla?ist ?g til, a? yr?i ? ??r afli? n? viti?,“ segir Rau?skeggur.

„Blessu? veri m??ir m?n fyrir ?a?,“ segir str?kur.

„Eru karl og kerling heima n?na (муж с женой дома сейчас)?“ spyr Rau?skeggur (спрашивает Рыжебородый).

„Nei (нет),“ svarar B?r??ur (отвечает Баурауд).

„Hvar eru ?au (где они)?“

„?au eru ?t ? sk?gi (они в лесу),“ segir str?kur (говорит мальчик).

„Hva? eru ?au ?ar a? gera (что они там делают)?“

„?au aetlu?u a? skilja eftir ?a? (они собирались оставить там то; skilja eftir e-? – оставлять что-л.), sem ?au fyndu (что они найдут; finna – находить), en koma me? ?a? (и вернуться с тем), sem ?au fyndu ekki (что не найдут),“ sag?i str?kur (ответил паренёк).

„Eru karl og kerling heima n?na?“ spyr Rau?skeggur. „Nei,“ svarar B?r??ur. „Hvar eru ?au?“

„?au eru ?t ? sk?gi,“ segir str?kur.

„Hva? eru ?au ?ar a? gera?“

„?au aetlu?u a? skilja eftir ?a?, sem ?au fyndu, en koma me? ?a?, sem ?au fyndu ekki,“ sag?i str?kur.

„A? koma me? ?a? (вернуться с тем), sem ?au finna ekki (что не найдут), en skilja ?a? eftir (и оставить там то), sem ?au finna (что найдут)? ?a? skil ?g ekki (этого я не пойму) e?a hvernig getur ?? heimfaert m?r ?a? (иначе как ты это можешь связать; hvernig – как; heimfaera – относить /что-л. к чему-л./), sonur g??ur (сынок)?“ segir karl (говорит человечек).

„Ekki er ?g ?inn son (не сынок я тебе), og ekki segi ?g ??r neitt um ?etta (и ничего я тебе об этом не скажу), nema ?? lofir m?r a? vera sj? ?r hj? m??ur minni enn ?? (если только не позволишь мне побыть ещё семь лет у моей матушки; lofa – позволять; обещать; enn – ещё; ?? – тогда, в то время; потом, затем),“ segir B?r??ur (сказал Баурауд). „?a? m? ?g ekki (этого я /сделать/ не могу),“ segir karl (ответил человечек).

„A? koma me? ?a?, sem ?au finna ekki, en skilja ?a? eftir, sem ?au finna? ?a? skil ?g ekki e?a hvernig getur ?? heimfaert m?r ?a?, sonur g??ur?“ segir karl.

„Ekki er ?g ?inn son, og ekki segi ?g ??r neitt um ?etta, nema ?? lofir m?r a? vera sj? ?r hj? m??ur minni enn ??,“ segir B?r??ur. „?a? m? ?g ekki,“ segir karl.

„Jaeja ?? (ну ладно), ?? faer? ?? ekkert a? vita (тогда ничего не узнаешь; faera – приносить; приводить; передвигать),“ segir str?kur (говорит мальчик). ?eir ?r?ttu?u d?l?ti? um ?etta (они попререкались немного из-за этого; ?r?tta – ссориться; d?l?ti? – немного; d?l?till – маленький), en svo lauk (и тем завершилось /дело/), a? Rau?skeggur lofa?i B?r??i a? vera sj? ?r hj? m??ur sinni enn ?? (что Рыжебородый позволил Баурауду побыть ещё семь лет у своей матери), ef hann fengi a? vita ?a? (если узнает; f? a? vita – узнавать), sem hann spur?i um (о чём он спрашивает). „Jaeja ?? (ну ладно),“ segir B?r??ur (говорит Баурауд). „?au f?ru me? rekkjuvo?irnar s?nar ?t ? sk?g (они пошли со своей периной в лес) og aetlu?u a? t?na ?r ?eim flaernar og l?snar (чтобы вытрясти из неё блох и вшей). Og eins og ?? getur skili? (и как ты можешь понять), skilja ?au eftir ?a? (оставят они то), sem ?au finna (что найдут), en koma heim me? ?a? (и вернуться домой с тем), sem ?au finna ekki ? rekkjuvo?unum (чего не найдут в перине).“

„Jaeja ??, ?? faer? ?? ekkert a? vita,“ segir str?kur. ?eir ?r?ttu?u d?l?ti? um ?etta, en svo lauk, a? Rau?skeggur lofa?i B?r??i a? vera sj? ?r hj? m??ur sinni enn ??, ef hann fengi a? vita ?a?, sem hann spur?i um. „Jaeja ??,“ segir B?r??ur. „?au f?ru me? rekkjuvo?irnar s?nar ?t ? sk?g og aetlu?u a? t?na ?r ?eim flaernar og l?snar. Og eins og ?? getur skili?, skilja ?au eftir ?a?, sem ?au finna, en koma heim me? ?a?, sem ?au finna ekki ? rekkjuvo?unum.“

„?, svei kerlingunni (ох, чёрт подери старуху), sem so?i? drakk og beinin ?t (которая отвар выпила и кости съела). Hvorki aetla?ist ?g til ?ess (ведь хотел я), a? ? ??r yr?i afli? n? viti? (чтоб не было у тебя ни силы, ни ума),“ segir karl (проворчал человек), um lei? og hann f?r (и ушёл восвояси; um lei? og – одновременно; lei? – дорога; направление).

„?, svei kerlingunni, sem so?i? drakk og beinin ?t. Hvorki aetla?ist ?g til ?ess, a? ? ??r yr?i afli? n? viti?,“ segir karl, um lei? og hann f?r.

Um kv?ldi? komu karl og kerling heim (вечером возвратились муж с женой домой; kv?ld – вечер). Ur?u ?au gla?ari en fr? megi segja (обрадовались они несказанно: «больше, чем можно сказать»), ?egar ?au sj? son sinn kyrran heima (увидев своего сына по-прежнему дома; kyrran – всё ещё; kyrr – спокойный). Spur?u ?au hann (спросили они его), hvort enginn hef?i komi? (не приходил ли кто; enginn – никто). „J? (приходил: «как же нет»),“ segir hann (ответил он). „Hann kom (он приходил), ?essi rau?skeggja?i ma?ur (этот рыжебородый человечек), sem ?? sag?ir okkur fr? (о котором ты нам рассказывала), en hann aetlar a? lofa m?r a? vera sj? ?r enn ?? hj? ykkur (но он позволил: «намерен позволить» мне побыть ещё семь лет с вами).“ ?au ur?u mj?g gl?? af ?essum t??indum (они очень обрадовались этому известию; t??indi – новость) og ?sku?u (и понадеялись; ?ska – желать), a? ?au ?yrftu aldrei a? sj? af honum (что никогда его больше не увидят: «не придётся им больше его увидеть»).

Um kv?ldi? komu karl og kerling heim. Ur?u ?au gla?ari en fr? megi segja, ?egar ?au sj? son sinn kyrran heima. Spur?u ?au hann, hvort enginn hef?i komi?. „J?,“ segir hann. „Hann kom, ?essi rau?skeggja?i ma?ur, sem ?? sag?ir okkur fr?, en hann aetlar a? lofa m?r a? vera sj? ?r enn ?? hj? ykkur.“ ?au ur?u mj?g gl?? af ?essum t??indum og ?sku?u, a? ?au ?yrftu aldrei a? sj? af honum.

N? li?u ?rin (вот прошли годы), t??indal?ti? (без особых новостей; t??indal?ti? – без изменений; t??indi – новость; l?ti? – мало), ?ar til B?r??ur er langt kominn ? fj?rt?nda ?ri? (пока Баурауду не пошёл четырнадцатый год), ?? taka ?au karl og kerling ?gle?i mikla og kv??a ?v? (тогда обуяла большая печаль и беспокойство мужа с женой), ef ?au ?urfi n? a? missa B?r?? (что: «если» потеряют они теперь Баурауда; missa – терять). Hann hughreysti ?au eftir maetti og sag?i (он успокоил их, как мог, и сказал; hughreysa – успокаивать; hugur – разум; hreysi – укрытие; ниша; m?ttur – мощь; сила), a? ?au maettu ver?a ?v? fegin (что им бы радоваться нужно), a? hann faeri fr? ?eim (что он от них уйдёт), en ?au t?ku ?v? allfjarri (но они никак не хотели этого принять; taka e-u allfjarri – решительно отказаться от чего-л.; fjarri – далеко).

N? li?u ?rin, t??indal?ti?, ?ar til B?r??ur er langt kominn ? fj?rt?nda ?ri?, ?? taka ?au karl og kerling ?gle?i mikla og kv??a ?v?, ef ?au ?urfi n? a? missa B?r??. Hann hughreysti ?au eftir maetti og sag?i, a? ?au maettu ver?a ?v? fegin, a? hann faeri fr? ?eim, en ?au t?ku ?v? allfjarri.

N? kemur afmaelisdagurinn (вот наступает день рождения), ?egar B?r??ur er fj?rt?n vetra gamall (когда Баурауду четырнадцать лет лет: «зим» исполняется; vetur – зима; gamall – старый). Var hann n? talinn afbrag? allra annarra ungra manna (считался он прекрасным юношей; talinn – считающийся; telja – считать; vera afbrag? annarra manna – быть выдающимся человеком; afbrag? – что-л. превосходное; ungur – молодой) bae?i a? l?kamlegu atgervi og vitsmunum (и телом, и умом; bae?i … og – как… так и; l?kamlegur – физический; телесный; l?k – тело; atgervi – способность; талант; vitsmunir – интеллект). M? ?v? naerri geta (как можно догадаться; naerri – рядом), a? ?au karl og kerling unnu honum hug?stum (что отец с матерью горячо любили его; unna – любить; hug?stir – любовь). Segir ?? B?r??ur vi? foreldra s?na (говорит тогда Баурауд своим родителям), a? ?a? s? bezt fyrir ?au a? fara ?t ? sk?g og vera ?ar um daginn (что будет им лучше пойти в лес и провести там денёк), ?v? a? ?eim ?yki a? l?kindum l?til skemmtun (мол, будет им мало радости), ?egar Rau?skeggur fari me? hann (когда Рыжебородый уведёт его). Enn fremur sag?i hann ?eim a? fara me? sv?nin ?eirra me? s?r (более того, сказал он им взять с собой свиней; fremur – довольно, весьма; enn fremur – много больше; далее, ещё; sv?n – свинья). ?au voru ellefu a? t?lu (их было одиннадцать числом; tala – число) og voru h?f? ? st?u undir ba?stofupalli (и держали их: «имелись они» в хлеву под спальней хозяев; st?a – хлев; ba?stofupallur – гостиная, совмещённая со спальней в крестьянском доме в Исландии; ba?stofa – гостиная со спальней; bi?ja – запрашивать; stofa – комната; pallur – возвышение; платформа; ступень). „Ekki ?urfi? ?i? samt a? hleypa ?eim ?t (не нужно вам выгонять их /из хлева/; hleypa – выгонять; приводить в движение; пускать лошадь вскачь), ?v? a? ?a? geri ?g sj?lfur (сам я это сделаю).“

N? kemur afmaelisdagurinn, ?egar B?r??ur er fj?rt?n vetra gamall. Var hann n? talinn afbrag? allra annarra ungra manna bae?i a? l?kamlegu atgervi og vitsmunum. M? ?v? naerri geta, a? ?au karl og kerling unnu honum hug?stum. Segir ?? B?r??ur vi? foreldra s?na, a? ?a? s? bezt fyrir ?au a? fara ?t ? sk?g og vera ?ar um daginn, ?v? a? ?eim ?yki a? l?kindum l?til skemmtun, ?egar Rau?skeggur fari me? hann. Enn fremur sag?i hann ?eim a? fara me? sv?nin ?eirra me? s?r. ?au voru ellefu a? t?lu og voru h?f? ? st?u undir ba?stofupalli. „Ekki ?urfi? ?i? samt a? hleypa ?eim ?t, ?v? a? ?a? geri ?g sj?lfur.“

?egar hann haf?i ?etta maelt (сказал он так; maela – говорить), skunda?i hann til st?unnar (поспешил он в хлев; skunda – торопиться) og t?k ?xi mikla ? h?nd s?r (взяв в руки большой топор; ?xi – топор). Hj? hann ?? eitt sv?ni? sundur ? mi?ju (разрубил он тогда одну свинью напополам; h?ggva – рубить; mi?ja – середина) og batt annan helminginn ? baki? ? ??ru sv?ni (и привязал одну половину на спину другой свиньи; binda – привязывать; helmingur – половина), en hinum helmingnum kasta?i hann ? st?una (а другую половину бросил он в хлеву). S??an h?ldu karl og kerling af sta? me? sv?nin (потом отправились муж с женой в путь со свиньями; halda af sta? – отправляться), en B?r??ur settist ? mestu makindum inn ? pall (а Баурауд уселся как ни в чём не бывало: «с максимальным удобством» на скамейку; mestur – максимальный; makindi – комфорт).

?egar hann haf?i ?etta maelt, skunda?i hann til st?unnar og t?k ?xi mikla ? h?nd s?r. Hj? hann ?? eitt sv?ni? sundur ? mi?ju og batt annan helminginn ? baki? ? ??ru sv?ni, en hinum helmingnum kasta?i hann ? st?una. S??an h?ldu karl og kerling af sta? me? sv?nin, en B?r??ur settist ? mestu makindum inn ? pall.

Eigi lei? langt ??ur drepi? var ? dyr (не прошло много времени, когда в дверь постучали; eigi – не; langt – долго). B?r??ur gengur ?t (Баурауд выходит), og s?r hann ?? (и видит), hvar Rau?skeggur er kominn (что Рыжебородый пришёл), sem hann ?tti tal vi? fyrir sj? ?rum (как и говорил: «имел речь» семь лет назад; tal – речь). Hann kastar kve?ju ? B?r?? og segir (здоровается он с Баураудом и говорит): „Heill s?rtu, sonur g??ur (будь здоров, сынок).“

„?a? s?rt ?? l?ka (и тебе того же), en ekki er ?g ?inn son (но не сынок я тебе), ?g er sonur karls og kerlingar (я мужа с женой /старика и старухи/ сын).“

Eigi lei? langt ??ur drepi? var ? dyr. B?r??ur gengur ?t, og s?r hann ??, hvar Rau?skeggur er kominn, sem hann ?tti tal vi? fyrir sj? ?rum. Hann kastar kve?ju ? B?r?? og segir: „Heill s?rtu, sonur g??ur.“ „?a? s?rt ?? l?ka, en ekki er ?g ?inn son, ?g er sonur karls og kerlingar.“

„J?, svei kerlingunni (да уж, чёртова старуха), sem so?i? drakk og beinin ?t (выпила отвар и съела кости). Hvorki aetla?ist ?g til, a? ? ??r yr?i afli? e?a viti? (ведь хотел я, чтоб не было у тебя ни силы, ни ума; hvorki /… n?/ – ни /… ни/),“ segir Rau?skeggur (говорит Рыжебородый).

„Blessu? veri m??ir m?n fyrir ?a? (дай бог моей матушке за это здоровья),“ segir B?r??ur (говорит Баурауд).

„J?, svei kerlingunni, sem so?i? drakk og beinin ?t. Hvorki aetla?ist ?g til, a? ? ??r yr?i afli? e?a viti?,“ segir Rau?skeggur. „Blessu? veri m??ir m?n fyrir ?a?,“ segir B?r??ur.

„?sk?p ert ?? or?inn st?r (сильно: «ужасно» ты вырос: «стал большим»; ?sk?p – очень; что-л. ужасное), sonur g??ur (сынок: «сын хороший»),“ maelti Rau?skeggur (промолвил Рыжебородый).

„O, ekki held ?g ?a? geti n? heiti? (вот уж нет: «не думаю, что так можно сказать»),“ segir B?r??ur (отвечает Баурауд).

„Eru ?au heima (дома они), karl og kerling (муж с женой)?“ spyr Rau?skeggur (спрашивает Рыжебородый).

„Nei (нет).“

„Hvar eru ?au n? (где они теперь)?“

„?au f?ru ?t ? sk?g ? morgun (они ушли в лес утром; ? morgun – сегодня утром; morgunn – утро).“

„Hva? starfa ?au ?ar (чем они там занимаются; starfa – работать, трудиться)?“

„?au f?ru me? h?lft ellefta sv?n ?anga? (они пошли с десятью с половиной свиньями: «с половиной одиннадцатой свиньи» туда; h?lfur – половина) og aetlu?u a? gaeta ?eirra (чтоб выгулять их там; gaeta – присматривать).“

„?sk?p ert ?? or?inn st?r, sonur g??ur,“ maelti Rau?skeggur.

„O, ekki held ?g ?a? geti n? heiti?,“ segir B?r??ur.

„Eru ?au heima, karl og kerling?“ spyr Rau?skeggur.

„Nei.“

„Hvar eru ?au n??“

„?au f?ru ?t ? sk?g ? morgun.“

„Hva? starfa ?au ?ar?“

„?au f?ru me? h?lft ellefta sv?n ?anga? og aetlu?u a? gaeta ?eirra.“

„Me? h?lft ellefta sv?n (с десятью с половиной свиньями),“ segir Rau?skeggur (говорит Рыжебородый), „?a? er ?m?gulegt (это невозможно; ?m?gulegur – невозможный; m?gulegur – возможный). Anna?hvort hafa ?au hloti? a? vera t?u e?a ellefu (их должно было быть либо десять, либо одиннадцать; anna?hvort…e?a – или…или; hlj?ta – быть должным). E?a hvernig getur ?? fullvissa? mig um ?a? (иначе как ты можешь убедить меня в том; fullvissa – уверять; vissa – уверенность), sonur g??ur (сынок), a? ?a? hafi veri? h?lft ellefta sv?n (что было десять с половиной свиней), sem ?au f?ru me? (с которыми они пошли)?“

„?g segi ??r ?a? ekki (я тебе этого не скажу), nema ?? lofir m?r a? vera ? sj? ?r enn hj? m??ur minni (если только не позволишь мне побыть ещё семь лет у матушки),“ segir B?r??ur (отвечает Баурауд).

„?a? m? ?g alls ekki (это уж я никак не могу сделать),“ maelti Rau?skeggur (сказал Рыжебородый), „?v? a? ?? ver?ur ?? or?inn mitt ofurefli (ведь тогда ты станешь сильнее меня; ofurefli – превосходство сил; ofur – весьма; крайне; очень; efli – сила; efla – усиливать).“

„Me? h?lft ellefta sv?n,“ segir Rau?skeggur, „?a? er ?m?gulegt. Anna?hvort hafa ?au hloti? a? vera t?u e?a ellefu. E?a hvernig getur ?? fullvissa? mig um ?a?, sonur g??ur, a? ?a? hafi veri? h?lft ellefta sv?n, sem ?au f?ru me??“

„?g segi ??r ?a? ekki, nema ?? lofir m?r a? vera ? sj? ?r enn hj? m??ur minni,“ segir B?r??ur.

„?a? m? ?g alls ekki,“ maelti Rau?skeggur, „?v? a? ?? ver?ur ?? or?inn mitt ofurefli.“

Hvort sem ?eir ?r?ttu?u lengur e?a skemur um ?etta (долго ли коротко ли они об этом препирались; lengur – дольше; длиннее; skemur – короче), ?? f?r svo a? lokum (но наконец так случилось: «тогда пошло так наконец»), a? Rau?skeggur lofa?i B?r??i a? vera sj? ?r enn hj? m??ur sinni (что позволил Рыжебородый Баурауду побыть ещё семь лет у матери), ef hann seg?i s?r (если скажет ему), hvernig ?a? vaeri laga? me? sv?nin (как такое можно устроить со свиньями; laga – устраивать; приводить в порядок). B?r??ur er ?? ekki seinn ? s?r (Баурауд тогда не медля; seinn – медленный), hleypur inn ? sv?nast?una (побежал в свиной хлев; sv?nast?a – хлев; sv?n – свинья; st?a – хлев), tekur h?lfa sv?ni? (берёт полсвиньи), fleygir ?v? ? Rau?skegg og segir (бросает её Рыжебородому и говорит; fleygja – бросать):

„?arna er h?lft sv?n (вот полсвиньи), hinn helminginn batt ?g ? bak ? einu lifandi sv?ni (другую половину привязал я к спине живой свиньи; lifandi – живой), svo a? ?au f?ru me? h?lft ellefta sv?n ?t ? sk?ginn (вот так и пошли они с десятью с половиной свиньями в лес).“

„?, svei kerlingunni (вот чёртова баба), sem so?i? drakk og beinin ?t (что отвар выпила и кости съела). Hvorki aetla?ist ?g til, a? ? ??r yr?i afli? n? viti? (ведь хотел я, чтоб у тебя ни силы, ни ума не было),“ segir Rau?skeggur og r?kur af sta? (бормочет Рыжебородый и испаряется; rj?ka af sta? – смываться; быстро уходить; rj?ka – испаряться; дымиться).

Hvort sem ?eir ?r?ttu?u lengur e?a skemur um ?etta, ?? f?r svo a? lokum, a? Rau?skeggur lofa?i B?r??i a? vera sj? ?r enn hj? m??ur sinni, ef hann seg?i s?r, hvernig ?a? vaeri laga? me? sv?nin. B?r??ur er ?? ekki seinn ? s?r, hleypur inn ? sv?nast?una, tekur h?lfa sv?ni?, fleygir ?v? ? Rau?skegg og segir: „?arna er h?lft sv?n, hinn helminginn batt ?g ? bak ? einu lifandi sv?ni, svo a? ?au f?ru me? h?lft ellefta sv?n ?t ? sk?ginn.“

„?, svei kerlingunni, sem so?i? drakk og beinin ?t. Hvorki aetla?ist ?g til, a? ? ??r yr?i afli? n? viti?,“ segir Rau?skeggur og r?kur af sta?.

„Blessu? veri m??ir m?n fyrir ?a? (дай бог здоровья моей матушке за это),“ segir B?r??ur og sat n? inni (говорит Баурауд и сидит дома), ?ar til karl og kerling komu heim (пока не пришли мать с отцом домой). Ur?u ?au mj?g gl?? (очень обрадовались они), ?egar ?au s?u B?r?? og spur?u (увидев Баурауда, и спросили), hvort enginn hef?i komi? (не приходил ли кто). Hann sag?i ?eim sem var og ?a? me? (он рассказал им, что было и что), a? Rau?skeggur aetla?i a? lofa honum a? vera hj? ?eim sj? ?r enn (Рыжебородый позволил ему побыть с ними ещё семь лет). Gle?i ?eirra karls og kerlingar var ?segjanlega mikil yfir ?essu ?vaenta l?ni (несказанной: «несказанно большой» была радость мужа с женой этой неожиданной удаче; ?segjanlegur – несказанный; segja – сказать; ?vaentur – неожиданный; l?n – залог; удача).

„Blessu? veri m??ir m?n fyrir ?a?,“ segir B?r??ur og sat n? inni, ?ar til karl og kerling komu heim. Ur?u ?au mj?g gl??, ?egar ?au s?u B?r?? og spur?u, hvort enginn hef?i komi?. Hann sag?i ?eim sem var og ?a? me?, a? Rau?skeggur aetla?i a? lofa honum a? vera hj? ?eim sj? ?r enn. Gle?i ?eirra karls og kerlingar var ?segjanlega mikil yfir ?essu ?vaenta l?ni.

Skammt fr? kotinu var k?ngsr?ki (недалеко от хутора было королевство; skammt – недалеко; кратко; skammur – краткий; k?ngsr?ki – королевство; k?ngur – король; r?ki – королевство). ?anga? gekk B?r??ur oft (туда ходил Баурауд часто), ?v? a? honum ??tti dauflegt heima (потому что дома ему было скучно; dauflegur – скучный; daufur – ленивый; неинтересный; глухой). Bar ?ar margt fyrir augu (было там на что посмотреть: «много для глаза»), sem honum ??tti gaman a? sj? (на что ему нравилось смотреть; gaman – веселье), en s?rstaklega haf?i hann gaman af a? l?ta eftir ?llu sm??i (особенно нравилось ему наблюдать за всеми ремесленниками; s?rstaklega – особенно; s?rstakur – особенный; l?ta eftir e-m – наблюдать за кем-л.; sm??ur – кузнец; слесарь; столяр; ремесленник), einkum h?sasm??i (в особенности за строителями; einkum – особенно; h?sasm??ur – строитель; h?s – дом).

Skammt fr? kotinu var k?ngsr?ki. ?anga? gekk B?r??ur oft, ?v? a? honum ??tti dauflegt heima. Bar ?ar margt fyrir augu, sem honum ??tti gaman a? sj?, en s?rstaklega haf?i hann gaman af a? l?ta eftir ?llu sm??i, einkum h?sasm??i.

Einu sinni f?r hann til k?ngsins (однажды пошёл он к королю) og ba? hann a? gefa s?r sp?tur (и попросил его дать ему досок; sp?ta – палочка; колышек; спичка). K?ngur spur?i (король спросил), hva? hann aetla?i a? gera me? ?aer (что он с ними собирается делать = на что они ему). B?r??ur kva?st aetla a? reyna a? sm??a h?s ?r ?eim (Баурауд ответил, что хочет попробовать построить из них дом; reyna – пробовать; стараться). Konungur gaf honum ?? eins mikinn vi? (король дал ему тогда и много брёвен; vi?ur – древесина) og hann vildi ? h?si? og sm??at?l (которые ему нужны были для дома, и инструменты; eins…og – как…так и; sm??at?l – инструменты; t?l – инструмент; sm??a – изготовлять, делать, строить). Tekur B?r??ur ?? a? flytja vi?inn heim a? kotinu (берётся тогда Баурауд отнести брёвна домой на хутор; flytja – перевозить) og byrjar ? h?ssm??inni (и начинает строительство; byrja – начинать; h?ssm??i – строительство; sm??i – работа; изделие). Er hann a? ?essu sm??i ? sj? ?r (занят он этой работой семь лет). H?si? var fremur ?broti? og l?ti? (дом вышел довольно простым и маленьким; fremur – довольно; ?brotinn – простой; brotinn – сложенный; brj?ta – складывать), me? einum glugga (с одним окном), og l?gu stigar tveir upp ? hann (и было: «лежало» в нём две лестницы; stigi – лестница), annar inni ? h?sinu (одна внутри дома), en hinn ?ti (другая – снаружи), og n??u ?eir saman uppi ? gluggh?sinu (и соединялись они наверху на чердаке; n? saman – соединяться; gluggh?s – чердак).

Einu sinni f?r hann til k?ngsins og ba? hann a? gefa s?r sp?tur. K?ngur spur?i, hva? hann aetla?i a? gera me? ?aer. B?r??ur kva?st aetla a? reyna a? sm??a h?s ?r ?eim. Konungur gaf honum ?? eins mikinn vi? og hann vildi ? h?si? og sm??at?l. Tekur B?r??ur ?? a? flytja vi?inn heim a? kotinu og byrjar ? h?ssm??inni. Er hann a? ?essu sm??i ? sj? ?r. H?si? var fremur ?broti? og l?ti?, me? einum glugga, og l?gu stigar tveir upp ? hann, annar inni ? h?sinu, en hinn ?ti, og n??u ?eir saman uppi ? gluggh?sinu.

?egar ?essi sj? ?r eru li?in (когда пролетели эти семь лет) og afmaelisdagurinn kemur (и наступил день рождения), ?egar B?r??ur er 21 /tuttugu og eins/ ?rs (когда Баурауду исполнился 21 год), segir hann vi? karl og kerlingu (говорит он отцу с матерью): „N? ver?ur sj?lfsagt ekkert undanfaeri (теперь, разумеется, не будет никакого выхода; sj?lfsagt – разумеется; sj?lfur – сам; segja – сказать; undanfaeri – выход; undan – из-под; faeri – возможность). ?g ver? a? fara me? Rau?skegg (я пойду с Рыжебородым), ?egar hann kemur (когда тот придёт). ?g held, a? ?a? s? bezt, a? ?i? s?u? heima ? dag (думаю, что лучше вам быть дома сегодня), ?v? a? ? sj?lfu s?r gildir ?a? einu (раз уж нет разницы; ? sj?lfu s?r – само по себе; ?a? gildir einu – неважно; не имеет значения; gilda – равняться; быть действительным; стоить), hvort ?i? sj?i? mig fara e?a ekki (увидите ли вы как я ухожу или нет).“

?egar ?essi sj? ?r eru li?in og afmaelisdagurinn kemur, ?egar B?r??ur er 21 /tuttugu og eins/ ?rs, segir hann vi? karl og kerlingu: „N? ver?ur sj?lfsagt ekkert undanfaeri. ?g ver? a? fara me? Rau?skegg, ?egar hann kemur. ?g held, a? ?a? s? bezt, a? ?i? s?u? heima ? dag, ?v? a? ? sj?lfu s?r gildir ?a? einu, hvort ?i? sj?i? mig fara e?a ekki.“

?au kv??ust ?a? gera mundu fyrir hans or? (они сказали, что сделают, как он скажет) og ?sku?u n? af heilum hug (и надеялись теперь всей душой; hugur – душа), a? hann ?yrfti ekki a? fara fr? ?eim (что ему не придётся от них уйти). ?au sitja n? ?ll inni og b??a ?tekta (сидят они теперь все в доме и ждут, что будет; b??a ?tekta – выжидать; ?tekt – прикосновение; усилие).

??ur langt er li?i? ? daginn (вскоре подходит день к концу), er bari? (стучатся /в дверь/; berja – бить; стучаться). B?r??ur fer til dyra og s?r (Баурауд идёт к двери и видит), a? Rau?skeggur er kominn (что Рыжебородый пришёл). „Heill s?rtu, sonur g??ur (будь здоров, сынок),“ segir hann (говорит он).

„?a? s?rtu einnig (и тебе того же; einnig – также; кроме того), en ?g er ekki ?inn son (но не твой я сын), ?v? a? ?g er sonur karls og kerlingar (а отца с матерью /мужа и жены/),“ segir B?r??ur (отвечает Баурауд).

„J?, svei kerlingunni, sem so?i? drakk og beinin ?t (да уж чёртова баба, что отвар выпила и кости съела). Hvorki aetla?ist ?g til, a? yr?i ? ??r afli? n? viti? (ведь хотел я, чтоб у тебя ни силы, ни ума не было).“

„Blessu? veri m??ir m?n fyrir ?a? (дай бог здоровья моей матушке за это),“ segir B?r??ur (говорит Баурауд).

?au kv??ust ?a? gera mundu fyrir hans or? og ?sku?u n? af heilum hug, a? hann ?yrfti ekki a? fara fr? ?eim. ?au sitja n? ?ll inni og b??a ?tekta.

??ur langt er li?i? ? daginn, er bari?. B?r??ur fer til dyra og s?r, a? Rau?skeggur er kominn. „Heill s?rtu, sonur g??ur,“ segir hann.

„?a? s?rtu einnig, en ?g er ekki ?inn son, ?v? a? ?g er sonur karls og kerlingar,“ segir B?r??ur.

„J?, svei kerlingunni, sem so?i? drakk og beinin ?t. Hvorki aetla?ist ?g til, a? yr?i ? ??r afli? n? viti?.“

„Blessu? veri m??ir m?n fyrir ?a?,“ segir B?r??ur.

„?sk?p ertu b?inn a? sm??a ?arna fallegt h?s (гляди-ка, ты тут прекрасный дом построил; /mikill/ ?sk?p – господи помилуй), sonur g??ur (сынок),“ segir Rau?skeggur (говорит Рыжебородый).

„Og ekki held ?g ?a? geti n? heiti? (не сказал бы я так: «и не думаю я, это можно /теперь/ /так/ назвать»),“ segir B?r??ur (отвечает Баурауд). „?g hef veri? a? dunda vi? ?etta a? gamni m?nu (это я так, от нечего делать /возился с этим/; dunda vi? e-? – баловаться, тешиться чем-л.; gera e-? a? gamni sinu – делать что-л. от нечего делать, шутки ради; gaman – удовольствие; веселье; развлечение).“

„Hva? aetlar?u annars a? gera me? h?si?? (а что ты, кстати, собираешься с домом делать; annars – кстати)“ segir Rau?skeggur (спрашивает Рыжебородый).

„?g aetla a? hafa ?a? til ?ess (он у меня для того) a? tala vi? h?lfan inni og h?lfan ?ti (чтобы разговаривать с половиной внутри и с половиной снаружи),“ segir B?r??ur (говорит Баурауд).

„?sk?p ertu b?inn a? sm??a ?arna fallegt h?s, sonur g??ur,“ segir Rau?skeggur.

„Og ekki held ?g ?a? geti n? heiti?,“ segir B?r??ur. „?g hef veri? a? dunda vi? ?etta a? gamni m?nu.“

„Hva? aetlar?u annars a? gera me? h?si??“ segir Rau?skeggur.

„?g aetla a? hafa ?a? til ?ess a? tala vi? h?lfan inni og h?lfan ?ti,“ segir B?r??ur.

“Tala vi? h?lfan inni og h?lfan ?ti (говорить с половиной внутри и с половиной снаружи). Hvernig fer?u a? ?v? (как это у тебя выйдет; fara ? ?v? – подходить), sonur g??ur (сынок)?“ „?a? skal ?g s?na ??r (это я тебе покажу; s?na – показывать). G?ttu h?rna upp stigann (поднимайся: «пойди вверх» здесь по лестнице),“ segir B?r??ur vi? Rau?skegg (говорит Баурауд Рыжебородому), en hlj?p sj?lfur inn ? h?si? (а сам побежал в дом) og upp stigann (и вверх по лестнице), sem inni var (которая была внутри), og var flj?tari upp en karl (и оказался быстрее наверху, чем человечек; flj?tur – быстрый). ?egar karl kemur upp ? gluggann (когда человечек поднялся вверх к окну), beygir hann sig inn ? h?si? (сунулся он в дом; beygja sig – гнуться; сгибаться; сворачиваться). En ?? h?ggur B?r??ur me? ?xi ?vert um baki? (а тут как рубанет его Баурауд топором прямо по спине; ?vert – прямо), svo a? sundur t?k manninn ? mi?ju (так что переломился человечек пополам), en sinn veg f?ll hvor hlutinn (и упала она половина в одну сторону, другая – в другую: «своей дорогой полетела каждая часть»; falla – падать; hluti – часть; доля). „Svona er n? fari? a? tala vi? h?lfan inni og h?lfan ?ti (вот так вот и выходит говорить с половиной внутри и с половиной снаружи),“ segir B?r??ur (говорит Баурауд).

Tala vi? h?lfan inni og h?lfan ?ti. Hvernig fer?u a? ?v?, sonur g??ur?“ „?a? skal ?g s?na ??r. G?ttu h?rna upp stigann,“ segir B?r??ur vi? Rau?skegg, en hlj?p sj?lfur inn ? h?si? og upp stigann, sem inni var, og var flj?tari upp en karl. ?egar karl kemur upp ? gluggann, beygir hann sig inn ? h?si?. En ?? h?ggur B?r??ur me? ?xi ?vert um baki?, svo a? sundur t?k manninn ? mi?ju, en sinn veg f?ll hvor hlutinn. „Svona er n? fari? a? tala vi? h?lfan inni og h?lfan ?ti,“ segir B?r??ur.

Eftir ?a? f?r hann inn (потом: «после этого» вошёл он в дом) og sag?i karli og kerlingu (и рассказал отцу с матерью), hvernig komi? var (как всё произошло), og ba? ?au a? hj?lpa s?r a? brenna karlinn (и попросил их помочь ему сжечь человечка). ?au ur?u gl?? vi? ?etta (они обрадовались этому) og ??kku?u B?r??i mj?g vel fyrir verki? (и очень благодарили Баурауда за его поступок; ?akka – благодарить; verk – работа; задание; творение). Var s??an gert b?l miki? (развели они: «был потом сделан» большой костёр; b?l – костёр) og Rau?skeggur ? ?a? lag?ur og brenndur upp til kaldra kola (а Рыжебородого туда бросили и сожгли дотла: «Рыжебородый был в него положен и сожжён дотла»).

Eftir ?a? f?r hann inn og sag?i karli og kerlingu, hvernig komi? var, og ba? ?au a? hj?lpa s?r a? brenna karlinn. ?au ur?u gl?? vi? ?etta og ??kku?u B?r??i mj?g vel fyrir verki?. Var s??an gert b?l miki? og Rau?skeggur ? ?a? lag?ur og brenndur upp til kaldra kola.

S??an fr?ttist ?etta um k?ngsr?ki? (потом узнали об этом в королевстве; fr?ttast – сообщаться; fr?tta – узнавать) og kom til eyrna konungi (и до ушей короля дошло; eyra – ухо). Honum ??tti ?etta svo snjallt af str?k (ему показался юноша таким молодцом: «ему показалось это таким отличным со /стороны/ юноши»; snjall – отличный), a? hann b??ur honum heim til s?n (что он пригласил его к себе в гости: «домой») og laetur kenna honum allt ?a? (и приказал научить его всему тому; l?ta – позволять; заставлять; kenna – учить), sem ?? ??tti fr??leikur ? (что, как считал, нужно знать: «в чём учёность»; fr??leikur – знание; учёность). Gekk ?a? allt vel (прошло всё это хорошо). F?ll konungi mj?g vel vi? B?r?? (очень королю Баурауд понравился; e-m fellur vel vi? e-n – кому-л. кто-л. нравится), og svo f?r (и случилось так), a? hann gaf honum d?ttur s?na (что отдал он ему свою дочь /в жёны/). B?r??ur t?k svo vi? r?kisstj?rn eftir tengdaf??ur sinn (Баурауд стал потом править: «принял власть» после своего тестя; taka vi? e-u – получать, принимать что-л.; r?kisstj?rn – правительство; r?ki – государство; stj?rn – управление; tengdafa?ir – зять; tengdur – связанный; родственный; tengja – связывать) og r?kti vel og lengi (и правил хорошо и долго). ?au k?ngshj?nin unnust hug?stum (королевская чета жила в любви: «они любили друг друга»; k?ngshj?n – королевская чета; k?ngur – король; hj?n – пара), ?ttu b?rn og buru (родились у них дети; bur – /поэт./ сын), og svo kann ?g ekki ?essa s?gu lengri (тут и сказке конец; «поэтому не могу я эту сказку дольше /продолжать/»).

S??an fr?ttist ?etta um k?ngsr?ki? og kom til eyrna konungi. Honum ??tti ?etta svo snjallt af str?k, a? hann b??ur honum heim til s?n og laetur kenna honum allt ?a?, sem ?? ??tti fr??leikur ?. Gekk ?a? allt vel. F?ll konungi mj?g vel vi? B?r??, og svo f?r, a? hann gaf honum d?ttur s?na. B?r??ur t?k svo vi? r?kisstj?rn eftir tengdaf??ur sinn og r?kti vel og lengi. ?au k?ngshj?nin unnust hug?stum, ?ttu b?rn og buru, og svo kann ?g ekki ?essa s?gu lengri.

Brj?ms saga (Сказание о Брьяумоке)

?a? var einu sinni a? k?ngur og drottning r??u fyrir r?ki s?nu (жили-были король с королевой: «было однажды, что король и королева правили своим королевством»). ?au voru r?k og mektug (они были богаты и могущественны; mektugur – мощный; властный; прекрасный) og vissu varla aura sinna tal (и купались в деньгах: «едва ли знали, сколько у них денег»; vita ekki aura sinna tal – купаться в роскоши; vita – знать; varla – едва; eyrir – скандинавская монета /одна сотая кроны/; aur – грязь; деньги; tal – количество). ?au ?ttu eina d?ttur (у них была дочь); h?n ?lst upp sem flest ?nnur s?gub?rn (она росла, как большинство других детей в сказках; flestur – больше всего; margur – многие; много; s?gubarn – ребёнок из сказки; saga – сказка; сказание; сага; barn – ребёнок). ?ar bar hverki til titla n? t??inda, fr?tta n? fr?sagna ? ?ann t?? nema logi? vaeri (и царила там тишь, гладь да божья благодать: «ничего там не происходило, не было никаких новостей, если только не лгут»; bera til t??inda – случаться; t??indi – вести; titill – заголовок; титул; fr?tt – известие; fr?s?gn – рассказ; отчёт; повествование; lj?ga – лгать).

?a? var einu sinni a? k?ngur og drottning r??u fyrir r?ki s?nu. ?au voru r?k og mektug og vissu varla aura sinna tal. ?au ?ttu eina d?ttur; h?n ?lst upp sem flest ?nnur s?gub?rn. ?ar bar hverki til titla n? t??inda, fr?tta n? fr?sagna ? ?ann t?? nema logi? vaeri.

Karl og kerling bjuggu ? gar?shorni (жили в хижине старик со старухой; b?a – жить; gar?shorn – хижина; угол сада; gar?ur – сад; horn – рог; труба; пик; угол). ?au ?ttu sj? syni og eina k? til bjargar (было у них семеро сыновей и одна корова-кормилица; k?r – корова; bj?rg – помощь; поддержка; продовольствие; продукты питания); h?n var so vaen a? hana ?urfti a? mj?lka ?risvar ? dag (она была такой толстой, что её приходилось доить три раза в день; vaenn – многообещающий; красивый; добрый; хороший; жирный; mj?lka – доить; mj?lk – молоко; ?risvar – трижды) og gekk h?n sj?lf heim ?r haganum um mi?degi? (и шла она сама домой с пастбища в полдень; hagi – пастбище).

Karl og kerling bjuggu ? gar?shorni. ?au ?ttu sj? syni og eina k? til bjargar; h?n var so vaen a? hana ?urfti a? mj?lka ?risvar ? dag og gekk h?n sj?lf heim ?r haganum um mi?degi?.

?a? var einu sinni a? k?ngur rei? ? jagt me? sveina s?na (однажды король поехал на охоту со своей свитой; r??a – ехать; jagt – охота; sveinn – мальчик; слуга; подмастерье); ?eir ri?u hj? nautaflokki k?ngs (подъехали они к пастбищу, где паслись коровы короля: «к стаду коров короля»; nautaflokkur – стадо коров; naut – бык; рогатый скот; flokkur – отряд; группа; партия; сорт; племя); ?ar var k?r karls saman vi? (была там и старикова корова /вместе с /другими//).

?a? var einu sinni a? k?ngur rei? ? jagt me? sveina s?na; ?eir ri?u hj? nautaflokki k?ngs; ?ar var k?r karls saman vi?.

K?ngur tala?i til og sag?i (король обратился /к слугам/ со словами; tala til e-s – обращаться к кому-л.): „Vaena k? ? ?g ?arna (хорошая у меня тут коровка).“

„Ekki er ?a? y?ar k?r, herra (не ваша эта корова, господин; y?ar – ваш /вежливая форма/; herra – господин),“ s?g?u sveinarnir (сказали слуги), „?a? er k?r karls ? kotinu (это корова мужика с хутора).“

K?ngur sag?i (король сказал): „H?n skal ver?a m?n (она должна стать моей).“ S??an rei? k?ngurinn heim (потом отправился король домой).

K?ngur tala?i til og sag?i: „Vaena k? ? ?g ?arna.“

„Ekki er ?a? y?ar k?r, herra,“ s?g?u sveinarnir, „?a? er k?r karls ? kotinu.“

K?ngur sag?i: „H?n skal ver?a m?n.“ S??an rei? k?ngurinn heim.

En ?egar hann var setstur til drykkju (но когда он остановился на постой: «к питью»; vera setstur – сидеть; останавливаться /о лошади/; drykkja – питьё; попойка) tala?i hann til um k?na (заговорил он о корове) og vildi senda menn til karls (и захотел отправить людей к старику) a? fala hana fyrir a?ra (чтобы просить её /корову/ в обмен на другую; fala – просить что-л.). Drottningin ba? hann a? gj?ra ?a? ekki (королева просила его не делать этого) ?v? ?au hef?i ekki neitt anna? til bjargar (потому что у них = у старика и старухи не было ничего другого для пропитания).

En ?egar hann var setstur til drykkju tala?i hann til um k?na og vildi senda menn til karls a? fala hana fyrir a?ra. Drottningin ba? hann a? gj?ra ?a? ekki ?v? ?au hef?i ekki neitt anna? til bjargar.

Hann hl?ddi ?v? ekki (он её: «этого» не послушался; hl??a – слушаться; слышать) og sendi ?rj? menn a? fala k? karls (и отправил троих людей за: «просить» стариковой коровой). Karl var ?ti og b?rn hans ?ll (старик со всеми детьми сидел во дворе: «старик был на улице и дети его все»); ?eir skilu?u fyrir k?nginn (они передали /мужику/ от /имени/ короля; skila – отдавать; передавать) a? hann vildi kaupa k? hans fyrir a?ra (мол, тот хочет купить его корову в обмен на другую; kaupa – покупать).

Karl sag?i (мужик сказал): „M?r er ekki maetari k?r k?ngs en m?n (мне моя корова дороже, чем королевская: «мне не лучше корова короля, чем моя»; maetur – замечательный).“

Hann hl?ddi ?v? ekki og sendi ?rj? menn a? fala k? karls. Karl var ?ti og b?rn hans ?ll; ?eir skilu?u fyrir k?nginn a? hann vildi kaupa k? hans fyrir a?ra.

Karl sag?i: „M?r er ekki maetari k?r k?ngs en m?n.“

?eir leitu?u fast ? (они уговаривали его уговаривали; leita fast ? – сильно стараться; fast – крепко; сильно), en hann l?t ekki af ?anga? til ?eir dr?pu hann (но он не соглашался, пока не убили они его; l?ta af e-u – переставать делать что-л.; ?anga? til – пока не). ?? t?ku ?ll b?rnin til a? gr?ta (тогда принялись все дети рыдать) nema s? elsti sonurinn sem h?t Brj?m (кроме старшего сына, которого звали Брьяум; elstur – самый старший; gamall – старый). ?eir spur?u b?rnin hvar ?au hef?i teki? s?rast (они спросили детей, где у них болит; hvar – где; taka s?rast – испытывать боль; s?r – болезненный); ?au kl?ppu?u ?ll ? brj?sti? nema Brj?m (они стали бить себя в грудь все, кроме Брьяума; klappa – хлопать; колотить; бить; brj?st – грудь), hann klappa?i ? rassinn ? s?r og glotti (он стал хлопать себя по заднице и ухмыляться; rass – задница; glotta – усмехаться). ?eir dr?pu ?ll b?rnin (они убили всех детей) sem ? brj?sti? kl?ppu?u (которые в грудь себя били), en s?g?u ?a? gilti einu ?? hitt greyi? lif?i (но сказали, что пусть уж живёт тот бедняга: «не важно, даже если тот бедняга жив»; gilda einu – не иметь значения; gilda – быть действительным; grey – бедняга; lifa – жить) ?v? hann vaeri vitlaus (мол, он безумный).

?eir leitu?u fast ?, en hann l?t ekki af ?anga? til ?eir dr?pu hann. ?? t?ku ?ll b?rnin til a? gr?ta nema s? elsti sonurinn sem h?t Brj?m. ?eir spur?u b?rnin hvar ?au hef?i teki? s?rast; ?au kl?ppu?u ?ll ? brj?sti? nema Brj?m, hann klappa?i ? rassinn ? s?r og glotti. ?eir dr?pu ?ll b?rnin sem ? brj?sti? kl?ppu?u, en s?g?u ?a? gilti einu ?? hitt greyi? lif?i ?v? hann vaeri vitlaus.

K?ngsmenn gengu heim (королевские слуги: «люди короля» отправились домой; k?ngsma?ur – человек короля; k?ngur – король; ma?ur – человек) og leiddu me? s?r k?na (и повели с собой корову; lei?a – вести), en Brj?m gekk inn til m??ur sinnar (а Брьяум пошёл к своей матери) og sag?i henni t??indin (и рассказал ей новости); h?n bar sig illa (она горько расплакалась; bera sig illa – держаться понуро; хныкать; bera – нести; жаловаться; illa – плохо). Hann ba? hana a? gr?ta ekki (он просил её не плакать), ?au taeki ekki miki? upp ? ?v? (слезами горю не поможешь: «они не поделают много с этим»; taka upp ? e-u – начинать что-л.; заводить что-л.); hann skyldi bera sig (ему нужно было держаться; skulu – быть должным; bera sig – держаться) a? gj?ra svo sem hann gaeti (чтобы сделать то, что может).

K?ngsmenn gengu heim og leiddu me? s?r k?na, en Brj?m gekk inn til m??ur sinnar og sag?i henni t??indin; h?n bar sig illa. Hann ba? hana a? gr?ta ekki, ?au taeki ekki miki? upp ? ?v?; hann skyldi bera sig a? gj?ra svo sem hann gaeti.

?a? var so einu sinni (случилось так однажды) a? k?ngur var a? l?ta sm??a skemmu d?ttur sinni (что король приказал построить для своей дочери амбар; sm??a – строить; skemma – кладовая; амбар; склад) og haf?i hann fengi? smi?unum gull a? gylla hana bae?i utan og innan (он дал мастеровым золото, чтобы его позолотить и снаружи, и внутри; gull – золото; gylla – золотить). Brj?m kom ?ar me? f?nah?tt sinn (Брьяум пришёл туда побуянить: «со своим буйным характером»; f?nah?ttur – неустойчивый характер; f?ni – флаг; h?ttur – обычай; привычка).

?? s?g?u k?ngsmenn (тогда сказали королевские слуги): „Hva? leggur ?? h?r gott til, Brj?m (а от тебя здесь какая польза: «что приложишь ты тут хорошего», Брьяум; leggja gott til e-s – приносить пользу кому-л.)?“

Hann sag?i (он сказал): „Minnki um maelir mikinn (пусть уменьшится намного; minnka – сокращать; maelir – мера), piltar m?nir (приятели мои; piltur – молодой человек; учение; батрак),“ og so gekk hann ? burt (и ушёл).

?a? var so einu sinni a? k?ngur var a? l?ta sm??a skemmu d?ttur sinni og haf?i hann fengi? smi?unum gull a? gylla hana bae?i utan og innan. Brj?m kom ?ar me? f?nah?tt sinn.

?? s?g?u k?ngsmenn: „Hva? leggur ?? h?r gott til, Brj?m?“

Hann sag?i: „Minnki um maelir mikinn, piltar m?nir,“ og so gekk hann ? burt.

En gulli? sem ?eim var fengi? til a? gylla me? (а золото, которое им выдали для позолоты) minnka?i so ?a? dug?i ekki meir en til helminga (уменьшилось настолько, что хватило только на одну половину; duga – хватать).

?eir s?g?u k?ngi til (они рассказали королю); hann h?lt ?eir hef?i stoli? ?v? (он подумал, что они украли его; stela – воровать) og l?t hengja ?? (и приказал их повесить). ?? f?r Brj?m heim (вот приходит Брьяум домой) og sag?i m??ur sinni (и рассказал своей матери).

„Ekki ?ttir?u so a? segja (не нужно было тебе так говорить; eiga a? gera e-? – быть должным делать что-л.), sonur minn (сынок: «сын мой»),“ sag?i h?n (говорит она).

„Hva? ?tti ?g ?? a? segja (а что же я должен был сказать), m??ir m?n (матушка)?“

„Vaxi um ?rj? ?ri?jungana (пусть увеличится на три трети; vaxa – расти; ?ri?jungur – треть)! ?ttir?u a? segja (нужно тебе было сказать).“

„?g skal segja ?a? ? morgun (так завтра и скажу), m??ir m?n (матушка).“

En gulli? sem ?eim var fengi? til a? gylla me? minnka?i so ?a? dug?i ekki meir en til helminga.

?eir s?g?u k?ngi til; hann h?lt ?eir hef?i stoli? ?v? og l?t hengja ??. ?? f?r Brj?m heim og sag?i m??ur sinni.

„Ekki ?ttir?u so a? segja, sonur minn,“ sag?i h?n.

„Hva? ?tti ?g ?? a? segja, m??ir m?n?“

„Vaxi um ?rj? ?ri?jungana! ?ttir?u a? segja.“

„?g skal segja ?a? ? morgun, m??ir m?n.“

Hann f?r so heim um morguninn eftir (вот выходит он из дома на следующее утро), maetti ?eim sem b?ru l?k til grafar (встречает тех, кто покойника на кладбище несли; maeta – встречать; gr?f – могила).

?eir s?g?u (они сказали): „Hva? leggur ?? h?r gott til, Brj?m (какая от тебя здесь польза, Брьяум)?“

„Vaxi um ?rj? ?ri?jungana (пусть увеличится на три трети), piltar m?nir (приятели)!“ sag?i hann (сказал он).

L?ki? ?x so (покойник вырос так) ?anga? til ?eir felldu ?a? ni?ur (пока они не упали под ним: «уронили его»; ni?ur – вниз). Brj?m f?r heim og sag?i henni fr? (Брьяум пошёл домой и рассказал ей /матери/ об этом).

Hann f?r so heim um morguninn eftir, maetti ?eim sem b?ru l?k til grafar.

?eir s?g?u: „Hva? leggur ?? h?r gott til, Brj?m?“

„Vaxi um ?rj? ?ri?jungana, piltar m?nir!“ sag?i hann.

L?ki? ?x so ?anga? til ?eir felldu ?a? ni?ur. Brj?m f?r heim og sag?i henni fr?.

„Ekki ?ttir?u so a? segja sonur minn (не нужно было тебе так говорить сынок),“ sag?i h?n (сказала она).

„Hva? ?tti ?g ?? a? segja, m??ir m?n (как же я должен был сказать, матушка)?“ sag?i hann (сказал он).

„Gu? fri?i s?l ??na hinn dau?i (боже упокой душу покойного; gu? – бог; fri?a – успокоить; s?l – душа; dau?i – смерть; dau?ur – покойник)! ?ttir?u a? segja (нужно тебе было сказать),“ sag?i h?n (сказала она).

„?g skal segja ?a? ? morgun, m??ir m?n (завтра так и скажу, матушка),“ sag?i hann (сказал он).

„Ekki ?ttir?u so a? segja sonur minn,“ sag?i h?n.

„Hva? ?tti ?g ?? a? segja, m??ir m?n?“ sag?i hann.

„Gu? fri?i s?l ??na hinn dau?i! ?ttir?u a? segja,“ sag?i h?n.

„?g skal segja ?a? ? morgun, m??ir m?n,“ sag?i hann.

Hann f?r so heim um morguninn a? k?ngsr?ki (вот вышел он утром из дома в королевство) og s? hvar einn rakkari var a? hengja hund (и увидел, как разбойник собаку вешает; rakkari – разбойник; hundur – собака); hann gekk til hans (он подошёл к нему).

„Hva? leggur ?? h?r til gott, Brj?m (какая от тебя тут польза, Брьяум)?“ sag?i hann (сказал тот).

„Gu? fri?i s?l ??na hinn dau?i (боже упокой душу покойного)!“ sag?i Brj?m (сказал Брьяум).

Rakkarinn hl? a? (разбойник рассмеялся; hlaeja – смеяться), en Brj?m hlj?p heim til m??ur sinnar og sag?i henni (а Брьяум побежал домой к матери и рассказал ей).

Hann f?r so heim um morguninn a? k?ngsr?ki og s? hvar einn rakkari var a? hengja hund; hann gekk til hans.

„Hva? leggur ?? h?r til gott, Brj?m?“ sag?i hann.

„Gu? fri?i s?l ??na hinn dau?i!“ sag?i Brj?m.

Rakkarinn hl? a?, en Brj?m hlj?p heim til m??ur sinnar og sag?i henni.

“Ekki ?ttir?u so a? segja sonur minn (не нужно было тебе так говорить, сынок),“ sag?i h?n (сказала она).

„Hva? ?tti ?g ?? a? segja (а что я должен был сказать)?“ sag?i hann (спросил он).

„Hv?rt er ?etta ?j?fsgreyi? k?ngsins a? ?? fer n?na me? (не к несчастному ли вору-королю ты направляешься; hvort – ли; ?j?fsgrey – несчастный вор; ?j?fur – вор; n?na – сейчас)? ?ttir?u a? segja (должно тебе было сказать).“

„?g skal segja ?a? ? morgun, m??ir m?n (завтра так и скажу, матушка).“

„Ekki ?ttir?u so a? segja sonur minn,“ sag?i h?n.

„Hva? ?tti ?g ?? a? segja?“ sag?i hann.

„Hv?rt er ?etta ?j?fsgreyi? k?ngsins a? ?? fer n?na me?? ?ttir?u a? segja.“

„?g skal segja ?a? ? morgun, m??ir m?n.“

Hann f?r so heim um morguninn (вот выходит он из дома утром); ?? var veri? a? aka drottningunni ? kringum borgina (а королеву как раз по городу возили; aka – возить; ? kringum – вокруг; borg – город). Brj?m gekk til ?eirra (Брьяум подошёл к ним).

„Hva? leggur ?? h?r til gott (какая тут от тебя польза)?“ s?g?u ?eir (сказали они).

„Er ?etta nokku? ?j?fsgreyi? k?ngsins, sem ?i? fari? n?na me?, piltar m?nir (уж не к несчастному ли вору-королю вы направляетесь, приятели; nokku? – случайно; довольно)?“

?eir sk?mmu?u hann ?t (они стали на него ругаться; skamma – пристыдить), drottningin banna?i ?eim (королева остановила их; banna – запрещать) og sag?i ?eir skyldi ekki leggja neitt til drengsins (и приказала не причинять пареньку вреда: «не применять /прикладывать/ ничего к пареньку»). Hann hlj?p heim til m??ur sinnar og sag?i henni fr? (он побежал домой и рассказал матери обо всём).

Hann f?r so heim um morguninn; ?? var veri? a? aka drottningunni ? kringum borgina. Brj?m gekk til ?eirra.

„Hva? leggur ?? h?r til gott?“ s?g?u ?eir.

„Er ?etta nokku? ?j?fsgreyi? k?ngsins, sem ?i? fari? n?na me?, piltar m?nir?“

?eir sk?mmu?u hann ?t, drottningin banna?i ?eim og sag?i ?eir skyldi ekki leggja neitt til drengsins. Hann hlj?p heim til m??ur sinnar og sag?i henni fr?.

“Ekki ?ttir?u so a? segja, sonur minn (не стоило тебе так говорить, сынок),“ sag?i h?n (сказала она).

„Hv?rninn ?tti ?g ?? a? segja m??ir m?n (ну а как же я должен был сказать)?“ sag?i hann (сказал он).

„Er ?etta nokku? hei?ursl?fi? k?ngsins ?i? fari? n?na me? (вы случайно не к его величеству: «чести» королю направляетесь; hei?ursl?f – «почтенная жизнь»; hei?ur – честь; почёт; l?f – жизнь)? ?ttir?u a? segja (нужно тебе было сказать).“

„?g skal segja ?a? ? morgun, m??ir m?n (завтра так и скажу, матушка),“ sag?i hann (сказал он).

„Ekki ?ttir?u so a? segja, sonur minn,“ sag?i h?n.

„Hv?rninn ?tti ?g ?? a? segja m??ir m?n?“ sag?i hann.

„Er ?etta nokku? hei?ursl?fi? k?ngsins ?i? fari? n?na me?? ?ttir?u a? segja.“

„?g skal segja ?a? ? morgun, m??ir m?n,“ sag?i hann.

So f?r hann heim um morguninn (вот выходит он утром из дома) og s? tvo menn sem voru a? birkja kapal (и видит двоих человек, которые сдирали шкуру с кобылы; birkja – сдирать кору; свежевать; kapall – кобыла). Hann gekk til ?eirra (подошёл он к ним).

„Hva? leggur ?? h?r gott til Brj?m (какая здесь от тебя польза, Брьяум)?“ s?g?u ?eir (сказали они).

„Er ?etta nokku? hei?ursl?fi? k?ngsins ?i? fari? n?na me?, piltar minir (вы случайно не к его величеству королю направляетесь, приятели)?“ sag?i hann (сказал он).

?eir sveiu?u honum (они стали на него ругаться; sveia – шикать; ругаться; божиться); hann hlj?p heim til m??ur sinnar og sag?i henni fr? (он побежал домой к матери и рассказал ей обо всём).

So f?r hann heim um morguninn og s? tvo menn sem voru a? birkja kapal. Hann gekk til ?eirra.

„Hva? leggur ?? h?r gott til Brj?m?“ s?g?u ?eir.

„Er ?etta nokku? hei?ursl?fi? k?ngsins ?i? fari? n?na me?, piltar minir?“ sag?i hann.

?eir sveiu?u honum; hann hlj?p heim til m??ur sinnar og sag?i henni fr?.

„Far?u ekki ?anga? lengur (не ходи туда больше),“ sag?i h?n (сказала она), „?v? ?g veit aldrei naer en ?eir drepa ?ig (потому как знаю я, что наверняка они убьют тебя).“

„Ekki drepa ?eir mig, m??ir m?n (не убьют они меня, матушка),“ sag?i hann (сказал он).

„Far?u ekki ?anga? lengur,“ sag?i h?n, „?v? ?g veit aldrei naer en ?eir drepa ?ig.“

„Ekki drepa ?eir mig, m??ir m?n,“ sag?i hann.

?a? bar til einu sinni (случилось так однажды) a? k?ngur skipa?i m?nnum s?num a? r?a til fiski (что король приказал своим людям отправляться: «грести» ловить рыбу; skipa – приказывать; r?a – грести; fiski – рыбалка; рыболовство); ?eir aetlu?u so a? r?a ? tveimur skipum (собрались они, значит, плыть на двух кораблях). Brj?m kom til ?eirra (Брьяум пришёл к ним) og ba? ?? a? flytja sig (и попросил его перевезти); ?eir sveiu?u honum ? burt (они стали гнать его прочь) og haeddu hann (и насмехались над ним; hae?a – насмехаться); ?? spur?u ?eir hann (и всё же спросили они его) a? hv?rnin hann aetla?i ve?ur myndi ver?a ? dag (как он думает, какая будет погода сегодня; aetla – полагать; ve?ur – погода; munu – вспомогательный глагол для образования буд. времени с оттенком вероятности).

Hann horf?i ?mist upp ? lofti? (он глаза то на небо поднимет: «взглянет»; horfa – глядеть; ?mist…e?a – то…то; loft – небосвод) e?a ofan ? j?r?ina (то вниз на землю опустит; j?r? – земля) og sag?i (и сказал): „Vind og ei vindi (ветер – не ветер; vindur – ветер; vinda – выкручивать)! vind og ei vindi (ветер – не ветер)! vind og ei vindi (ветер – не ветер).“

?eir hl?gu a? h?num (они посмеялись над ним) og reru so fram ? mi? (и выплыли вперёд на середину /моря/) og hl??u bae?i skipin full (и наловили два полных корабля /рыбы/; hla?a – складывать; нагружать), en ?egar ?eir f?ru heimlei?is (а когда они отправились в обратную дорогу; fara heimlei?is – ехать в сторону дома; heim – дом; lei? – дорога) gj?r?i storm (начался шторм). Drukknu?u bae?i skipin (затонули оба корабля; drukkna – утонуть).

?a? bar til einu sinni a? k?ngur skipa?i m?nnum s?num a? r?a til fiski; ?eir aetlu?u so a? r?a ? tveimur skipum. Brj?m kom til ?eirra og ba? ?? a? flytja sig; ?eir sveiu?u honum ? burt og haeddu hann; ?? spur?u ?eir hann a? hv?rnin hann aetla?i ve?ur myndi ver?a ? dag.

Hann horf?i ?mist upp ? lofti? e?a ofan ? j?r?ina og sag?i: „Vind og ei vindi! vind og ei vindi! vind og ei vindi.“

?eir hl?gu a? h?num og reru so fram ? mi? og hl??u bae?i skipin full, en ?egar ?eir f?ru heimlei?is gj?r?i storm. Drukknu?u bae?i skipin.

?? bar ekkert til t??inda (потом всё пошло своим чередом: «ничего не стало новостью») fyrri en k?ngur h?lt veislu ?llum s?num vinum og vildarm?nnum (пока король не устроил пир для всех своих друзей и фаворитов; fyrri – раньше; halda veislu – устраивать: «держать» пир; veisla – празднество; вечеринка; vinur – друг; vildarma?ur – любимчик; vild – воля). Brj?m ba? m??ur s?na a? lofa s?r heim (Брьяум попросил свою матушку отпустить его из дома) a? vita hva? fram faeri ? veislunni (узнать, что там происходит на пиру; fara fram – проводиться).

?? bar ekkert til t??inda fyrri en k?ngur h?lt veislu ?llum s?num vinum og vildarm?nnum. Brj?m ba? m??ur s?na a? lofa s?r heim a? vita hva? fram faeri ? veislunni.

?egar allir voru setstir (когда все уселись = уже сидели) gekk Brj?m ?t ? smi?ju (вышел Брьяум в мастерскую; smi?ja – мастерская; кузница) og f?r a? sm??a sp?tur (и принялся доски тесать: «обрабатывать древесину»). ?eir sem komu (те, кто там был: «пришёл») spur?u hva? hann aetla?i a? gj?ra me? ?aer (спросили, что он собирается с ними делать).

Hann sag?i (он сказал): „Hefna p?pa (отомстить за папу; hefna – мстить; hefnd – месть; p?pi – папа), ekki hefna p?pa (не мстить за папу).“

?eir s?g?u (они сказали): „?? ert ekki ??esslegur (на тебя это непохоже: «ты не такой»; ??esslegur – не такой; ?esslegur – такой).“ So f?ru ?eir ? burt (и вот ушли они).

?egar allir voru setstir gekk Brj?m ?t ? smi?ju og f?r a? sm??a sp?tur. ?eir sem komu spur?u hva? hann aetla?i a? gj?ra me? ?aer.

Hann sag?i: „Hefna p?pa, ekki hefna p?pa.“

?eir s?g?u: „?? ert ekki ??esslegur.“ So f?ru ?eir ? burt.

Hann st?lsetti sp?tur s?nar allar ? oddinn (он сделал железные наконечники на всех своих штырях; st?lsetja – обшивать сталью; st?l – сталь; oddur – остриё) og laeddist so inn ? h?llina (пробрался во дворец; lae?a – пробираться) og negldi ni?ur f?tin allra ?eirra (и прибил под ногами всех тех; negla – прибивать гвоздями; nagli – гвоздь) sem vi? bor?in s?tu (кто за столами сидел) og f?r so ? burt (а потом ушёл); en ?egar ?eir ?tlu?u a? standa upp um kv?ldi? (а когда вечером они собрались встать), ?? voru allir fastir (поняли, что приделаны к полу намертво: «были все неподвижны»; fastur – прочный) og kenndi hv?r um ??rum (и стали друг друга винить), ?anga? til hv?r drap annan (пока не переубивали друг друга) so ekki var? m??ur manns barn eftir (так что не осталось у /их/ матерей ни мужей, ни детей; ver?a – оставаться).

Hann st?lsetti sp?tur s?nar allar ? oddinn og laeddist so inn ? h?llina og negldi ni?ur f?tin allra ?eirra sem vi? bor?in s?tu og f?r so ? burt; en ?egar ?eir ?tlu?u a? standa upp um kv?ldi?, ?? voru allir fastir og kenndi hv?r um ??rum, ?anga? til hv?r drap annan so ekki var? m??ur manns barn eftir.

?egar drottningin heyr?i ?a? (когда королева это услышала) harma?i h?n (оплакала она; harma – скорбеть) og l?t grafa ?? dau?u (и приказала похоронить мёртвых; grafa – хоронить).

?egar drottningin heyr?i ?a? harma?i h?n og l?t grafa ?? dau?u.

Brj?m kom heim um morguninn (Брьяум вышел из дома утром) og bau? sig til a? ver?a ??nari drottningar (и вызвался стать слугой королевы; bj??a sig – вызваться; bj??a – предлагать; ??nari – слуга); h?n var? ?v? fegin (она этому обрадовалась) ?v? h?n ?tti ekki m?rgum ? a? skipa (поскольку у неё не было /теперь/ много тех, кому приказывать = почти не осталось слуг). H?num f?r ?a? d?indis vel (у него пошли /дела/ отлично; d?indis – весьма) og var? ?a? so af (и случилось так) a? hann ?tti k?ngsd?ttur (что он взял в жёны королевскую дочь) og var? so k?ngur (и стал королём) og settist ?ar a? r?ki og lag?i af allan gapah?tt (и стал: «сел» там править и прекратил всё безрассудство = остепенился; leggja e-? af – прекращать; gapah?ttur – неосмотрительность; безрассудная отвага; gapi – безрассудно смелый человек; норовистая лошадь; h?ttur – характер); og ekki kann ?g ?essa s?gu lengri (тут и сказке конец: «не могу я эту сагу дальше /продолжать/»).

Brj?m kom heim um morguninn og bau? sig til a? ver?a ??nari drottningar; h?n var? ?v? fegin ?v? h?n ?tti ekki m?rgum ? a? skipa. H?num f?r ?a? d?indis vel og var? ?a? so af a? hann ?tti k?ngsd?ttur og var? so k?ngur og settist ?ar a? r?ki og lag?i af allan gapah?tt; og ekki kann ?g ?essa s?gu lengri.

B?kolla – I (Букотла I)

Einu sinni var karl og kerling ? gar?shorni (жили-были: «один раз был» старик со старухой в хижине); ?au ?ttu ?rj?r daetur (у них было три дочери); ?aer h?tu Sigr??ur, Sign? og Helga (их звали Сигрид, Сигни и Хельга). Karli og kerlingu ??tti vaent um Sigr??i og Sign?ju (старик со старухой любили Сигрид и Сигни), en ekkert ??tti ?eim vaent um Helgu (а Хельгу совсем не любили: «ничто не представлялось им хорошим в Хельге»), og l? h?n ?vallt ? ?skust? (и спала она всегда в зольнике; liggja – лежать; ?vallt – всегда; ?skust? – зольник, поддувало; aska – пепел, зола; st? – очаг).

Einu sinni var karl og kerling ? gar?shorni; ?au ?ttu ?rj?r daetur; ?aer h?tu Sigr??ur, Sign? og Helga. Karli og kerlingu ??tti vaent um Sigr??i og Sign?ju, en ekkert ??tti ?eim vaent um Helgu, og l? h?n ?vallt ? ?skust?.

?a? er maelt (говорят: «говорится»), a? karl og kerling aettu engan grip ? eigu sinni nema k? eina (что у старика со старухой не было никакого скота в собственности, кроме одной коровы; gripur – скотина; вещь; eiga – собственность), sem B?kolla h?t (которую звали Букотла; b? – хозяйство; скот; kolla – безрогая овца; самка гаги; кружка). H?n var s? d?numannsgripur (она была такая удойливая; d?numannsgripur – хорошая скотина; d?numa?ur – порядочный, честный человек), a? ?? h?n vaeri mj?lku? ?risvar ? dag (что её доили трижды в день), ?? mj?lka?i h?n ekki minna en fj?rut?u merkur ? hvert sinn (и давала она не меньше сорока четвертей литра молока каждый раз; minni – меньше; l?till – малый; m?rk – мера веса, равная 250 граммам). Karl reri til fiskjar ? degi hverjum (старик плавал на лодке: «грёб» на рыбалку каждый день) og reri alltaf ? keraldi (и рыбачил: «грёб» всегда в маленькой бухте; kerald – небольшой сосуд; маленькая бухта), og ? hverjum degi flutti Sigr??ur d?ttir hans honum mat ? fiskimi? (и каждый день привозила ему его дочь Сигрид еду туда, где он рыбачил; fiskimi? – место лова рыбы; fiski – рыбалка; mi? – середина; место) og flutti hann einnig ? keraldi (и доставляла её до самой бухты; einnig – тоже; более того).

?a? er maelt, a? karl og kerling aettu engan grip ? eigu sinni nema k? eina, sem B?kolla h?t. H?n var s? d?numannsgripur, a? ?? h?n vaeri mj?lku? ?risvar ? dag, ?? mj?lka?i h?n ekki minna en fj?rut?u merkur ? hvert sinn. Karl reri til fiskjar ? degi hverjum og reri alltaf ? keraldi, og ? hverjum degi flutti Sigr??ur d?ttir hans honum mat ? fiskimi? og flutti hann einnig ? keraldi.

?a? bar einu sinni til ? gar?shorni (случилось так однажды у них в доме: «в хижине»), a? k?rin B?kolla hvarf (что корова Букотла пропала; hverfa – исчезать), svo enginn vissi (так что никто не знал), hva? af henni var? (что с ней стало). Rae?a ?au n? um ?a? karl og kerling (стали об этом старик со старухой говорить; rae?a – говорить; обсуждать), hva? ?r skuli r??a (как им поступить; r??a – решать), og ver?ur ?a? (и решили: «стало так»), a? Sigr??ur er send ? sta? a? leita (послать Сигрид на поиски: «что Сигрид отправлена на место искать») og l?tin hafa nesti og n?ja sk? (и дали ей еды и новые башмачки: «и позволено ей иметь еду и новые туфли»; nesti – провизия; sk?r – башмак).

?a? bar einu sinni til ? gar?shorni, a? k?rin B?kolla hvarf, svo enginn vissi, hva? af henni var?. Rae?a ?au n? um ?a? karl og kerling, hva? ?r skuli r??a, og ver?ur ?a?, a? Sigr??ur er send ? sta? a? leita og l?tin hafa nesti og n?ja sk?.

H?n gengur lengi (идёт она долго), ?ar til h?n kemur ? einn h?l (пока не приходит на один холм; h?ll – пригорок; холм); ?ar bor?ar h?n og maelti (там поела: «ест» она и говорит: «сказала»; bor?a – есть; обедать): „Baula?u, k?rin B?kolla (помычи, корова Букотла; baula – мычать), ef ?g ? a? finna ?ig (найду ли я тебя).“

En ekki baular k?rin (но не мычит корова).

H?n gengur lengi, ?ar til h?n kemur ? einn h?l; ?ar bor?ar h?n og maelti: „Baula?u, k?rin B?kolla, ef ?g ? a? finna ?ig.“

En ekki baular k?rin.

N? gengur h?n ? annan h?l (идёт она к другому холму), bor?ar ?ar og maelti (поела там и говорит): „Baula?u, k?rin B?kolla (помычи, корова Букотла), ef ?g ? a? finna ?ig (найду ли я тебя).“

En ekki baular h?n a? heldur (но и тут она не мычит; ekki a? heldur – тоже не).

N? gengur h?n ? annan h?l, bor?ar ?ar og maelti: „Baula?u, k?rin B?kolla, ef ?g ? a? finna ?ig.“

En ekki baular h?n a? heldur.

H?n gengur ? ?ri?ja h?linn (идёт она у третьему холму), bor?ar ?ar og maelti s??an (покушала там и говорит): „Baula?u, k?rin B?kolla (помычи, корова Букотла), ef ?g ? a? finna ?ig (найду ли я тебя).“

H?n gengur ? ?ri?ja h?linn, bor?ar ?ar og maelti s??an: „Baula?u, k?rin B?kolla, ef ?g ? a? finna ?ig.“

?? baular k?rin langt fr? uppi ? fjalli (тогда замычала корова с высоты далёкой горы; fjall – гора). Sigr??ur gengur upp ? fjalli? (Сигрид стала подниматься вверх на гору), ?ar til h?n kemur a? hellisdyrum (пока не пришла ко входу в пещеру; hellisdyr – вход в пещеру; hellir – пещера; dyr – дверь). H?n gengur ? hellinn (входит она в пещеру). ?ar s?r h?n (там видит она), a? eldur logar ? sk??um (что там ярко горит огонь /на поленьях/; eldur – огонь; loga – гореть; sk?? – полено; sk??loga – ярко гореть), kj?tpottur er yfir eldi (горшок с мясом на огне; kj?tpottur – горшок с мясом; kj?t – мясо; pottur – горшок) og k?kur ? gl??um (и хлеб на углях; k?kur – выпечка; kaka – пирог; торт; gl?? – тлеющие угольки). ?ar er og B?kolla og stendur vi? t??ustall (там и Букотла стоит у сеновала; t??ustallur – сеновал; ta?a – сено; stallur – уступ; цоколь; ясли; конюшня) og er bundin me? j?rnhlekkjum (и привязана железной цепью; j?rnhlekkur – железная цепь; j?rn – железо; hlekkur – звено).

?? baular k?rin langt fr? uppi ? fjalli. Sigr??ur gengur upp ? fjalli?, ?ar til h?n kemur a? hellisdyrum. H?n gengur ? hellinn. ?ar s?r h?n, a? eldur logar ? sk??um, kj?tpottur er yfir eldi og k?kur ? gl??um. ?ar er og B?kolla og stendur vi? t??ustall og er bundin me? j?rnhlekkjum.

Sigr??ur tekur k?ku af eldi (Сигрид сняла хлеб с огня) og kj?tbita ?r pottinum (и /достала/ кусок мяса из горшка; kj?tbiti – кусок мяса; biti – кусок) og snae?ir (и съела; snae?a – есть). H?n aetlar a? leysa B?kollu (собралась она отвязать Букотлу; leysa – отвязывать), en getur ekki (но не может), og sest h?n ?? undir kverk hennar (тогда присела она ей под шею; kverk – горло; глотка) og kl?rar henni (и почесала её; kl?ra – царапать; чесать).

Sigr??ur tekur k?ku af eldi og kj?tbita ?r pottinum og snae?ir. H?n aetlar a? leysa B?kollu, en getur ekki, og sest h?n ?? undir kverk hennar og kl?rar henni.

A? litlum t?ma li?num fer hellirinn a? skj?lfa (тут: «короткое время спустя» затряслась пещера; skj?lfa – дрожать; трястись), og kemur tr?llskessa mikil ? hellinn (и входит огромная великанша-людоедка в пещеру; tr?llskessa – великанша; tr?ll – тролль; skessa – людоедка). H?n maelti (она сказала): „?? ert ?? komin h?r (значит, пришла ты сюда), Sigr??ur karlsd?ttir (Сигрид, старикова дочь; karlsd?ttir – дочь старика; karl – мужик; d?ttir – дочь), ?? skalt ekki lifa lengi (не долго тебе жить осталось: «ты не будешь жить долго»), ?? hefur stoli? fr? m?r (ты у меня своровала).“

A? litlum t?ma li?num fer hellirinn a? skj?lfa, og kemur tr?llskessa mikil ? hellinn. H?n maelti: „?? ert ?? komin h?r, Sigr??ur karlsd?ttir, ?? skalt ekki lifa lengi, ?? hefur stoli? fr? m?r.“

Skessan tekur hana ?? (великанша взяла её), sn?r ?r h?lsli?num (свернула ей шею; sn?a – выворачивать; h?lsli?ur – шейный позвонок; h?ls – шея; li?ur – позвонок) og hendir b?knum ? gj?tu ? hellinum (и выбросила тело в яму в пещере; henda – бросать; gj?ta – яма).

Skessan tekur hana ??, sn?r ?r h?lsli?num og hendir b?knum ? gj?tu ? hellinum.

V?kur n? s?gunni heim ? gar?shorn (переносится сказка опять в дом /старика со старухой/; v?kja – передвигать). Karl og kerlingu fer a? lengja eftir Sigr??i (старик со старухой затосковали по Сигрид; fara – начинать; lengja eftir e-m – тосковать по кому-л.) og aetla h?n muni n? dau? (и решили, что она уже, наверно, умерла). ?au r??a ?? af a? senda Sign?ju a? leita a? B?kollu (решили они тогда отправить Сигни искать Букотлу), og fer h?n af sta? (вот и отправилась она). Ver?a n? forl?g hennar eins og Sigr??ar a? ?llu leyti (её постигла та же участь, что и Сигрид; forl?g – судьба; a? ?llu leyti – по всем статьям; leyti – часть; аспект), og seinast drepur skessan hana ? hellinum (и в конце концов убила её великанша в пещере; seinn – поздний).

V?kur n? s?gunni heim ? gar?shorn. Karl og kerlingu fer a? lengja eftir Sigr??i og aetla h?n muni n? dau?. ?au r??a ?? af a? senda Sign?ju a? leita a? B?kollu, og fer h?n af sta?. Ver?a n? forl?g hennar eins og Sigr??ar a? ?llu leyti, og seinast drepur skessan hana ? hellinum.

N? bi?ur Helga karl og kerlingu a? lofa s?r a? leita a? B?kollu (тогда попросила Хельга старика со старухой отпустить её искать Букотлу). En ?au halda ?a? ver?i til l?tils (но они подумали, что это без толку: «становится к малому»; ver?a til l?tils – быть бесполезным), ?egar hinar g??u gulldaetur s?nar hafi ekki geta? fundi? hana (раз уж их золотые доченьки не смогли найти её; gulld?ttir – золотая дочь; gull – золото; d?ttir – дочь) og s?u n? l?klegast dau?ar (и теперь, наверно, мертвы; l?klegast – скорее всего).

N? bi?ur Helga karl og kerlingu a? lofa s?r a? leita a? B?kollu. En ?au halda ?a? ver?i til l?tils, ?egar hinar g??u gulldaetur s?nar hafi ekki geta? fundi? hana og s?u n? l?klegast dau?ar.

?a? ver?ur ?? (и всё же в конце концов: «то становится всё же»), a? Helga faer a? fara (Хельгу отпустили: «разрешили пойти»; f? a? gera e-? – получать разрешение сделать что-л.). H?n faer skr?pskinnssk? ? faeturna (она получила = дали ей башмаки из грубой кожи на ноги; skr?pskinnsk?r – башмак из грубой кожи; skr?pur – грубая шкура; кожа акулы; skinn – кожа; шкура; мех; sk?r – ботинок) og ? nesti? faer h?n brae?ing, ro?, ugga og sk?fir (а из еды дали ей сало с рыбьим жиром, рыбью кожу, плавники и ягель; brae?ing – смесь сала с рыбьим жиром; ro? – рыбья кожа; uggi – плавник; рыба; sk?f – лишайник).

?a? ver?ur ??, a? Helga faer a? fara. H?n faer skr?pskinnssk? ? faeturna og ? nesti? faer h?n brae?ing, ro?, ugga og sk?fir.

H?n gengur n? lengi (вот идёт она долго), ?anga? til h?n kemur ? h?l nokkurn (пока не пришла к какому-то холму). ?? maelti h?n (тогда она сказала): „H?r hafa systur m?nar bor?a? (здесь сестрицы мои ели), h?r skal ?g bor?a l?ka (здесь и я поем).“

H?n gengur n? lengi, ?anga? til h?n kemur ? h?l nokkurn. ?? maelti h?n: „H?r hafa systur m?nar bor?a?, h?r skal ?g bor?a l?ka.“

Fer h?n n? a? naga ?r nesti s?nu (начала она тогда кушать свою еду; naga – глодать; грызть). S??an maelti h?n (потом сказала она): „Baula?u, k?rin B?kolla (помычи, корова Букотла), ef ?g ? a? finna ?ig (найду ли я тебя).“

En ekki baular k?rin (но не мычит корова).

Fer h?n n? a? naga ?r nesti s?nu. S??an maelti h?n: „Baula?u, k?rin B?kolla, ef ?g ? a? finna ?ig.“

En ekki baular k?rin.

N? gengur h?n ? annan h?l (пошла она тогда к другому холму) og f?r eins a? og ? fyrra h?lnum (и то же, что и у первого пригорка, сделала).

H?n gengur ? ?ri?ja h?linn (идёт она к третьему холму). ?? maelti h?n (тогда говорит она): „H?r hafa systur m?nar bor?a? (здесь сестрицы мои ели), h?r skal ?g bor?a l?ka (здесь и я поем).“

?egar h?n hefur bor?a? (когда она поела), maelti h?n (сказала она): „Baula?u, k?rin B?kolla (помычи, корова Букотла), ef ?g ? a? finna ?ig (найду ли я тебя).“

N? gengur h?n ? annan h?l og f?r eins a? og ? fyrra h?lnum.

H?n gengur ? ?ri?ja h?linn. ?? maelti h?n: „H?r hafa systur m?nar bor?a?, h?r skal ?g bor?a l?ka.“

?egar h?n hefur bor?a?, maelti h?n: „Baula?u, k?rin B?kolla, ef ?g ? a? finna ?ig.“

?? heyrir h?n (тогда слышит она), a? B?kolla baular uppi ? fjalli (как Букотла мычит высоко в горах). H?n gengur upp ? fjalli? ? hlj??i? (пошла она вверх на гору на звук; hlj?? – звук; крик; тишина). Loksins kemur h?n a? hellisdyrum (наконец подошла она ко входу в пещеру). H?n gengur ? hellinn (входит в пещеру). ?ar stendur kj?tpottur yfir eldi (там стоит горшок с мясом на огне), og k?kur eru ? gl??um (и хлеб на углях). H?n hagrae?ir k?kunum (она проверила хлеб; hagrae?a – устраивать; приводить в порядок), snerpir ? undir pottinum (развела огонь посильнее под горшком; snerpa – заставлять огонь разгораться сильнее; ускорять), en tekur ekkert (но не взяла ничего) og sest s??an hj? B?kollu (и присела рядом с Букотлой), sem ?ar stendur vi? t??ustall (которая стояла там у сеновала).

?? heyrir h?n, a? B?kolla baular uppi ? fjalli. H?n gengur upp ? fjalli? ? hlj??i?. Loksins kemur h?n a? hellisdyrum. H?n gengur ? hellinn. ?ar stendur kj?tpottur yfir eldi, og k?kur eru ? gl??um. H?n hagrae?ir k?kunum, snerpir ? undir pottinum, en tekur ekkert og sest s??an hj? B?kollu, sem ?ar stendur vi? t??ustall.

Litlu s??ar heyrir h?n hark ?ti (вскоре слышит она шум снаружи), og hellirinn fer a? skj?lfa (и пещера начинает дрожать). S??an kemur tr?llskessa ? hellinn (потом входит великанша в пещеру), mikil vexti og aeri? fasmikil (громадная и очень шумливая; mikill vexti – крупный о телосложении; v?xtur – рост; fasmikill – шумный; fas – поведение; нрав; поспешность). H?n maelti til Helgu (говорит она Хельге): „?? ert ?? komin h?r (значит, пришла ты сюда), Helga karlsd?ttir (Хельга, мужикова дочь); ?? skalt n? lifa (будешь ты жить = останешься в живых), ?v? ?? hefur engu stoli? fr? m?r (ведь ничего ты у меня не украла).“

Litlu s??ar heyrir h?n hark ?ti, og hellirinn fer a? skj?lfa. S??an kemur tr?llskessa ? hellinn, mikil vexti og aeri? fasmikil. H?n maelti til Helgu: „?? ert ?? komin h?r, Helga karlsd?ttir; ?? skalt n? lifa, ?v? ?? hefur engu stoli? fr? m?r.“

L??ur n? n?ttin (проходит ночь), og gefur skessan Helgu mat (и даёт великанша еду Хельге = кормит Хельгу).

N? aetlar skessa ?t ? sk?g til vei?a um daginn (потом собралась великанша в лес на дневную охоту; vei?a – охотиться); ?? maelti h?n til Helgu (вот и говорит она Хельге): „?? skalt n? vinna nokku? ? dag (тебе придётся поработать довольно /много/ сегодня; vinna – работать; nokku? – довольно): ?? skalt saekja brj?stn?l (ты должна сходить за булавкой; saekja – приносить; brj?stn?l – брошь; brj?st – грудь; n?l – игла), sem ?g ?tti (которая у меня была), ?egar ?g var heimasaeta hj? Daladrottningu systur minni (когда я жила девицей у Королевы Долин, сестры моей; heimasaeta – незамужняя дочь, живущая с родителями; saeta – сладость; dalur – долина).“

L??ur n? n?ttin, og gefur skessan Helgu mat.

N? aetlar skessa ?t ? sk?g til vei?a um daginn; ?? maelti h?n til Helgu: „?? skalt n? vinna nokku? ? dag: ?? skalt saekja brj?stn?l, sem ?g ?tti, ?egar ?g var heimasaeta hj? Daladrottningu systur minni.“

Helga spur?i, hvar h?n vaeri (Хельга спросила, где она /есть/).

„?a? m?ttu segja ??r sj?lf (это тебе придётся самой узнать: «сказать»),“ maelti skessan (сказала великанша), „og ef ?? ver?ur ekki komin me? hana ? kv?ld (и если не придёшь с ней сегодня вечером), ?? drep ?g ?ig (убью я тебя).“

Fer n? skessan (и вот: «теперь» ушла великанша), en Helga er r??alaus (а Хельга не знает, как ей быть; r??alaus – растерянный; нерешительный) og sest n? fram ? hellisdyr og graetur (села перед входом в пещеру и заплакала).

Helga spur?i, hvar h?n vaeri.

„?a? m?ttu segja ??r sj?lf,“ maelti skessan, „og ef ?? ver?ur ekki komin me? hana ? kv?ld, ?? drep ?g ?ig.“

Fer n? skessan, en Helga er r??alaus og sest n? fram ? hellisdyr og graetur.

?? kemur til hennar ma?ur (тогда приходит к ней человек), ae?i-?fr?nilegur ? a? l?ta (очень безобразный на вид; ae?i – довольно; ?fr?nlegur – уродливый; fr?nlegur – дружелюбный). Hann var ? skorpnum skinnstakki (он был в поношенной меховой телогрейке; skorpinn – ссохшийся; сморщенный; skorpna – сжиматься; skinnstakkur – кожаная куртка; skinn – кожа, мех), sem n??i ? ristar a? framan (которая касалась подолом земли спереди; rist – подъём ноги), en ? her?abl?? a? aftan (а сзади ему только плечи прикрывала; her?abla? – лопатка; her?ar – плечи). Horinn n??i ?r nefinu og ni?ur ? taer (сопли свисали у него из носа до пальцев ног: «и вниз до пальцев ног»; hor – сопли; nef – нос; t? – палец ноги). Hann spyr (спрашивает он), af hverju h?n gr?ti (отчего она рыдает). H?n kva? ?a? vera til l?tils a? segja honum ?a? (она посчитала, что нет смысла ему это рассказывать), hann mundi l?ti? geta ?r ?v? baett (не сможет он, наверно, ей помочь: «мало что сможет сделать для исправления ситуации»; baeta ?r e-u – исправлять; вносить улучшения).

?? kemur til hennar ma?ur, ae?i-?fr?nilegur ? a? l?ta. Hann var ? skorpnum skinnstakki, sem n??i ? ristar a? framan, en ? her?abl?? a? aftan. Horinn n??i ?r nefinu og ni?ur ? taer. Hann spyr, af hverju h?n gr?ti. H?n kva? ?a? vera til l?tils a? segja honum ?a?, hann mundi l?ti? geta ?r ?v? baett.

„?g veit (я знаю), hva? a? ??r gengur (что у тебя за беда: «что с тобой приключилось»),“ segir hann (говорит он), „og ef ?? vilt kyssa mig ? kv?ld (и если ты меня захочешь поцеловать вечером; kyssa – целовать), ?? skal ?g hj?lpa ??r a? n? n?linni (то помогу я тебе найти булавку; n? – достигать; получать, добиваться).“

H?n kve?st skuli gera ?a? (она сказала, что так и сделает). Helga spyr hann a? nafni (Хельга спрашивает его имя; nafn – имя), en hann kva?st heita Dordingull (а он говорит, что зовут его Дордингютль; dordingull – паук). ?au ganga n? bae?i fr? hellinum (вот идут они вдвоём от пещеры), ?anga? til ?au koma a? litlu h?si (пока не доходят до маленького домика). Vi? dyrnar ? h?sinu er p?ll og reka (у двери домика – две лопаты; p?ll – лопата; reka – лопата). ?? segir Dordingull (вот говорит Дордингютль): „P?ll, sting ?? (лопата, копай; stinga – вскапывать); reka, moka ?? (лопата, выгребай; moka – чистить лопатой; отгребать).“

„?g veit, hva? a? ??r gengur,“ segir hann, „og ef ?? vilt kyssa mig ? kv?ld, ?? skal ?g hj?lpa ??r a? n? n?linni.“

H?n kve?st skuli gera ?a?. Helga spyr hann a? nafni, en hann kva?st heita Dordingull. ?au ganga n? bae?i fr? hellinum, ?anga? til ?au koma a? litlu h?si. Vi? dyrnar ? h?sinu er p?ll og reka. ?? segir Dordingull: „P?ll, sting ??; reka, moka ??.“

?? taka ?au p?ll og reka til starfa (вот берут они лопаты и начинают работать; starfa – работать), ?anga? til ?au koma ni?ur a? n?linni (пока не выкопали булавку: «не пришли вниз к булавке = не добрались до булавки»). Tekur ?? Dordingull hana upp og segir (поднимает её Дордингютль и говорит), a? h?r s? n? n?lin (вот, мол, булавка: «что здесь есть теперь булавка»), og spyr Helgu (и спрашивает Хельгу), hvort h?n vilji n? ekki kyssa sig (не хочет ли она теперь поцеловать её); en ?a? segist h?n ekki geta (но она говорит, что не может этого сделать).

?? taka ?au p?ll og reka til starfa, ?anga? til ?au koma ni?ur a? n?linni. Tekur ?? Dordingull hana upp og segir, a? h?r s? n? n?lin, og spyr Helgu, hvort h?n vilji n? ekki kyssa sig; en ?a? segist h?n ekki geta.

Fer n? Helga heim ? hellinn (возвращается тогда Хельга домой в пещеру) og leggur brj?stn?lina ? r?m skessu (и кладёт булавку в комнату великанши; r?m – место; помещение; кровать). Um kv?ldi? kemur skessa heim og spyr (вечером приходит великанша домой и спрашивает), hvar n?lin s? (где булавка).

„H?n er ? r?mi ??nu (она у тебя в комнате),“ segir Helga (говорит Хельга).

„Vel er unni? (хорошо сработано; vinna – работать; выполнять),“ maelti skessa (сказала великанша), „en varla muntu hafa veri? ein ? r??um (но вряд ли ты одна с заданием справилась: «вряд ли ты была одна в совете»; r?? – выход; средство; совет; обдумывание).“

Fer n? Helga heim ? hellinn og leggur brj?stn?lina ? r?m skessu. Um kv?ldi? kemur skessa heim og spyr, hvar n?lin s?.

„H?n er ? r?mi ??nu,“ segir Helga.

„Vel er unni?,“ maelti skessa, „en varla muntu hafa veri? ein ? r??um.“

Naesta morgun segir skessa (на следующее утро говорит великанша): „Verk hef ?g aetla? ??r ? dag, Helga (работа у меня для тебя: «тебе» есть, Хельга; aetla – планировать; предназначать): ?? skalt saekja tafl (ты должна принести шахматы; tafl – настольная игра; шахматы), sem ?g ? hj? Daladrottningu systur minni (которые у меня у Королевы Долин, сестры моей); hef ?g lengi vilja? f? ?a? (давно я их хотела заполучить), en ekki fengi? (да не получила).“

Helga spyr (Хельга спрашивает), hvar Daladrottning s? (где Королева Долин).

„?a? m?ttu segja ??r sj?lf (это ты сама должна узнать),“ maelti skessa (ответила великанша), „og ef ?? kemur ekki me? tafli? (и если вернёшься без шахмат: «не с шахматами»), skal ?g drepa ?ig (убью я тебя).“

Naesta morgun segir skessa: „Verk hef ?g aetla? ??r ? dag, Helga: ?? skalt saekja tafl, sem ?g ? hj? Daladrottningu systur minni; hef ?g lengi vilja? f? ?a?, en ekki fengi?.“

Helga spyr, hvar Daladrottning s?.

„?a? m?ttu segja ??r sj?lf,“ maelti skessa, „og ef ?? kemur ekki me? tafli?, skal ?g drepa ?ig.“

Fer n? skessa burt (вот ушла великанша), en Helga situr eftir r??alaus og sest ? hellisdyrnar og graetur (а Хельга ума не приложит, что ей делать, села у входа в пещеру и плачет).

?? kemur ?ar Dordingull (вот приходит Дордингютль) og kve?st muni hj?lpa henni (и говорит, что поможет ей), ef h?n kyssi sig ? kv?ld (если она его поцелует вечером). Helga kve?st fegin vilja ganga a? ?eim kostum og ?? meira vaeri (Хельга сказала, что на всё, что угодно, пойдёт: «что счастливо захочет пойти на любые условия» и даже больше; feginn – довольный; kostur – выход; возможность; условие).

Fer n? skessa burt, en Helga situr eftir r??alaus og sest ? hellisdyrnar og graetur.

?? kemur ?ar Dordingull og kve?st muni hj?lpa henni, ef h?n kyssi sig ? kv?ld. Helga kve?st fegin vilja ganga a? ?eim kostum og ?? meira vaeri.

S??an ganga ?au fr? hellinum (тогда идут они от пещеры) og ganga n? lengi (долго уже: «теперь» идут), ?anga? til ?au sj? h?ll mikla nokku? langt fr? (пока не увидели большой дворец /довольно/ далеко впереди). „? ?essari h?ll (в этом дворце),“ segir Dordingull (говорит Дордингютль), „b?r n? Daladrottning (живёт теперь Королева Долин). Skaltu n? fara ?anga? (тебе нужно пойти туда), og mun h?n taka ??r vel (и она тебя наверняка хорошо примет) og f? ??r tafli? (и даст тебе шахматы). H?n mun bera fyrir ?ig mat (даст тебе еды: «наверняка принесёт для тебя еды»), en ?? skalt engan bita bor?a (но ты не должна ни кусочка съесть), en ?rj? bita skaltu taka (а три кусочка тебе надо взять) og stinga ? vasa ?inn (и себе в карман сунуть), og vel skaltu signa bor?b?na?inn (и должна ты ещё еду и приборы перекрестить; signa – освящать; крестить; bor?b?na?ur – столовый сервиз; еда; праздничный обед; b?na?ur – сельское хозяйство; одежда; снаряжение), ?egar ?? ert setst undir bor? (когда сядешь за стол). ?egar ?? ert komin ? sta? (когда станешь уходить), mun h?n senda ? eftir ??r ?rj? varga (отправит она за тобой трёх волков; vargur – волк), og skaltu ?? fleygja s?num bitanum ? hvern (а ты им брось по куску еды каждому; fleygja – бросать).“

S??an ganga ?au fr? hellinum og ganga n? lengi, ?anga? til ?au sj? h?ll mikla nokku? langt fr?. „? ?essari h?ll,“ segir Dordingull, „b?r n? Daladrottning. Skaltu n? fara ?anga?, og mun h?n taka ??r vel og f? ??r tafli?. H?n mun bera fyrir ?ig mat, en ?? skalt engan bita bor?a, en ?rj? bita skaltu taka og stinga ? vasa ?inn, og vel skaltu signa bor?b?na?inn, ?egar ?? ert setst undir bor?. ?egar ?? ert komin ? sta?, mun h?n senda ? eftir ??r ?rj? varga, og skaltu ?? fleygja s?num bitanum ? hvern.“

Fer n? Helga til hallarinnar (пошла тогда Хельга во дворец). Daladrottning tekur henni vel (Королева Долин хорошо её приняла) og ber fyrir hana mat ? bor? (и ставит перед ней еду на стол). Kve?st h?n vita, ? hva?a erindum h?n s? (говорит, что знает, зачем: «по какому делу» она пришла).

Fer n? Helga til hallarinnar. Daladrottning tekur henni vel og ber fyrir hana mat ? bor?. Kve?st h?n vita, ? hva?a erindum h?n s?.

En ?egar allt er ? bor? bori? (но когда стол был накрыт: «всё принесено на стол»), segir Daladrottning (говорит Королева Долин): „Sker?u hana (порежь её; skera – резать), gaffall (вилка), sting ?? hana (заколи её), hn?fur (нож), og gleyptu hana (проглоти её; gleypa – глотать), d?kur (скатерть).“

?? svara?i hn?furinn, gaffallinn og d?kurinn (тогда ответили нож, вилка и скатерть): „Vi? getum ?a? ekki (не можем мы), h?n Helga signdi okkur svo vel (Хельга нас так хорошо перекрестила).“

En ?egar allt er ? bor? bori?, segir Daladrottning: „Sker?u hana, gaffall, sting ?? hana, hn?fur, og gleyptu hana, d?kur.“

?? svara?i hn?furinn, gaffallinn og d?kurinn: „Vi? getum ?a? ekki, h?n Helga signdi okkur svo vel.“

N? f?r Daladrottning fr? Helgu um stund (вот Королева Долин отошла от Хельги ненадолго; um stund – некоторое время; stund – время; час); tekur h?n ?? ?rj? bita (взяла она три кусочка еды) og stingur ?eim ? vasa sinn (и сунула их себе в карман), en ekkert bor?a?i h?n sj?lf (а сама ничего не съела).

Daladrottning faer n? Helgu tafli? (Королева Долин дала тогда Хельге шахматы), og fer h?n s??an af sta? (и та отправилась восвояси). ?egar h?n er komin nokku? fr? h?llinni (когда она на некоторое /расстояние/ отошла от дворца), koma ?r?r vargar ? eftir henni (понеслись за ней три волка), og telur h?n v?st (и решила она; telja – думать; считать; v?st – возможно), a? ?eir muni eiga a? r??a s?r bana (что конец ей пришёл: «они должны порешить её»; bani – смерть, гибель; убийца). Helga tekur bitana og kastar fyrir ?? (Хельга достала кусочки еды и бросила им), en vargarnir ?ta sinn hver (а волки сожрали каждый свой кусок) og detta ?egar dau?ir ni?ur (и упали замертво: «и упали тогда мёртвыми вниз»; detta – падать).

N? f?r Daladrottning fr? Helgu um stund; tekur h?n ?? ?rj? bita og stingur ?eim ? vasa sinn, en ekkert bor?a?i h?n sj?lf.

Daladrottning faer n? Helgu tafli?, og fer h?n s??an af sta?. ?egar h?n er komin nokku? fr? h?llinni, koma ?r?r vargar ? eftir henni, og telur h?n v?st, a? ?eir muni eiga a? r??a s?r bana. Helga tekur bitana og kastar fyrir ??, en vargarnir ?ta sinn hver og detta ?egar dau?ir ni?ur.

Helga fer n? lei?ar sinnar og ? hellinn (Хельга пошла тогда своей дорогой в пещеру; lei? – путь, дорога) og leggur tafli? ? r?m skessunnar (и положила шахматы в комнату великанши).

Um kv?ldi? kemur skessan heim (вечером приходит великанша домой) og spyr Helgu (и спрашивает Хельгу), hvar tafli? s? (где шахматы). H?n segir ?a? s? ? r?minu (та отвечает, что в комнате).

„Vel er unni? (хорошо сработано; vinna – работать; выполнять),“ maelti skessan (сказала великанша), „en ?a? grunar mig (но кажется мне; gruna – подозревать; казаться), a? ?? s?rt ekki ein ? r??um (что не одна ты с работой справилась: «что ты не одна в совете»; r?? – совет; выход, средство).“

Helga fer n? lei?ar sinnar og ? hellinn og leggur tafli? ? r?m skessunnar.

Um kv?ldi? kemur skessan heim og spyr Helgu, hvar tafli? s?. H?n segir ?a? s? ? r?minu.

„Vel er unni?,“ maelti skessan, „en ?a? grunar mig, a? ?? s?rt ekki ein ? r??um.“

Naesta morgun kve?st skessan hafa aetla? Helgu starf ? dag (на следующее утро говорит великанша, что есть у неё работа для Хельги на сегодня). „?? skalt (ты должна),“ segir h?n (говорит она), „elda fyrir mig (приготовить мне еды; elda – готовить еду), b?a um r?mi? mitt (застелить мою постель; b?a um r?mi? – застилать постель) og hella ?r koppnum m?num (вынести мой горшок; hella – лить; koppur – ночной горшок) og vera b?in ? kv?ld (и к вечеру всё закончить: «быть готовой вечером»), ella mun ?g drepa ?ig (иначе убью я тебя).“

Naesta morgun kve?st skessan hafa aetla? Helgu starf ? dag. „?? skalt,“ segir h?n, „elda fyrir mig, b?a um r?mi? mitt og hella ?r koppnum m?num og vera b?in ? kv?ld, ella mun ?g drepa ?ig.“

Helga kva? ?etta haegt verk vera (Хельга сказала, что это простая работа; haegur – простой). En ?egar skessan er farin (но когда великанша ушла), aetlar Helga a? fara a? b?a um r?mi? (собралась Хельга постель застелить), en ?? eru f?tin f?st (а простыни не снимаются: «закреплены»; fat – постельное бельё), og ?egar h?n aetlar a? taka pottinn (а когда она собралась поднять котелок; pottur – котёл), ?? er hann fastur (/то/ и тот не сдвинуть: «прочный»), og koppurinn er l?ka fastur (и ночной горшок тоже неподъёмный; l?ka – тоже).

Helga kva? ?etta haegt verk vera. En ?egar skessan er farin, aetlar Helga a? fara a? b?a um r?mi?, en ?? eru f?tin f?st, og ?egar h?n aetlar a? taka pottinn, ?? er hann fastur, og koppurinn er l?ka fastur.

N? sest h?n ? sk?ladyrnar og graetur (присела она тогда у двери в комнату и зарыдала; sk?ladyr – дверь комнаты; sk?li – хижина; чулан; жилое помещение /в древней Исландии/). ?? kemur Dordingull (вот приходит Дордингютль) og bau? henni hj?lp (и предлагает ей помощь; bj??a – предлагать), ef h?n kyssti sig ? kv?ld (если она его вечером поцелует). H?n lofar ?v? (она обещает это; lofa – обещать).

N? sest h?n ? sk?ladyrnar og graetur. ?? kemur Dordingull og bau? henni hj?lp, ef h?n kyssti sig ? kv?ld. H?n lofar ?v?.

Fer Dordingull a? b?a um og elda (начинает Дордингютль постель застилать да еду готовить), og er allt laust fyrir honum (и всё у него спорится; lj?sta – попадать; ударять). Hann laetur sj??andi bikketil undir r?m hennar (ставит он котелок с кипящей смолой ей под кровать; sj??a – варить; кипятить; bikketill – котелок со смолой; bik – вар; смола; ketill – котёл; чайник) og segir Helgu (и говорит Хельге), a? ? ketilinn muni h?n detta (что упадёт она = великанша в котёл), ?egar h?n setjist ? r?mi? (когда на кровать присядет), ?v? ? kv?ld muni h?n ver?a ?reytt og ?ta miki? (потому что к вечеру устанет и много поест; ?reyttur – усталый), en undir kodda hennar s? fj?regg (а у неё под подушкой лежит яйцо, в котором находится её жизнь; koddi – подушка; fj?regg – яйцо, в котором находится «жизнь» /разбив его можно убить великана или колдуна, чья жизнь заключена в нём/; fj?r – жизнь; egg – яйцо), sem h?n skuli brj?ta ? ?sj?nu hennar (которое ей надо об голову великанши разбить; ?sj?na – лицо), ? ?v? h?n falli ? ketilinn (когда та упадёт в котёл), og ?? skuli h?n nefna sig (а потом, мол, должна она позвать его), ef h?n vilji (если захочет).

Fer Dordingull a? b?a um og elda, og er allt laust fyrir honum. Hann laetur sj??andi bikketil undir r?m hennar og segir Helgu, a? ? ketilinn muni h?n detta, ?egar h?n setjist ? r?mi?, ?v? ? kv?ld muni h?n ver?a ?reytt og ?ta miki?, en undir kodda hennar s? fj?regg, sem h?n skuli brj?ta ? ?sj?nu hennar, ? ?v? h?n falli ? ketilinn, og ?? skuli h?n nefna sig, ef h?n vilji.

Dordingull fer n? burt (вот Дордингютль уходит). ?egar skessan kemur heim um kv?ldi? (когда великанша вернулась домой вечером), segir h?n (говорит она), a? vel s? unni? (что, мол, хорошо сработано), en undarlegt s? (но странно; undarlegur – необычный), ef h?n s? ein ? r??um (что она одна со всем справилась). H?n sest ? r?mi? (садится она на кровать) og fellur ? ketilinn (да падает в котёл). Helga sprengir ?? eggi? ? ?sj?nu hennar (Хельга разбивает яйцо об её голову; sprengja – раскалывать; бомба; мина) og nefnir Dordingul (и стала Дордингютля звать). Hann kemur ?egar (тот тут как тут: «приходит тут же»).

Dordingull fer n? burt. ?egar skessan kemur heim um kv?ldi?, segir h?n, a? vel s? unni?, en undarlegt s?, ef h?n s? ein ? r??um. H?n sest ? r?mi? og fellur ? ketilinn. Helga sprengir ?? eggi? ? ?sj?nu hennar og nefnir Dordingul. Hann kemur ?egar.

Skessan laetur ?ar l?f sitt (тут и отдала великанша концы; l?ta l?fi? – скончаться: «оставить жизнь»), og brenna ?au hana upp (и сожгли они её). Ver?a ?? dynkir miklir (послышался тут сильный грохот; dynkur – шум; грохот), svo Helga ver?ur hraedd og kyssir Dordingul ?rj? kossa (испугалась Хельга: «стала испуганной» и поцеловала Дордингютля три раза; svo – так что; koss – поцелуй); segir hann (говорит он), a? Daladrottning s? n? a? drepast l?ka (что и Королева Долин тоже теперь померла; drepast – умирать; drepa – убивать), ?v? ?aer hafi ?tt sama fj?reggi? b??ar (ведь у них было одно яйцо жизни на двоих).

Skessan laetur ?ar l?f sitt, og brenna ?au hana upp. Ver?a ?? dynkir miklir, svo Helga ver?ur hraedd og kyssir Dordingul ?rj? kossa; segir hann, a? Daladrottning s? n? a? drepast l?ka, ?v? ?aer hafi ?tt sama fj?reggi? b??ar.

Dordingull og Helga sv?fu n? saman um n?ttina (Дордингютль и Хельга легли вместе спать: «спали теперь вместе ночью»; sofa – спать), en um morguninn var? Helga ?ess v?r (а утром видит Хельга; ver?a e-s var – заметить что-л.; var – внимательный, воспринимающий), a? fr??ur k?ngsson var fyrir ofan hana ? r?minu (что прекрасный принц лежит с ней в постели; fyrir ofan – выше), en hamurinn ?ar hj? (и кожа рядом; hamur – шкура; кожа; оперение). H?n dreypir ? k?ngsson (она поцеловала принца; dreypa – капать; пригубить; коснуться губами), en brennir haminn (а кожу сожгла); haf?i Dordingull veri? k?ngsson ? ?l?gum (превратился Дордингютль в принца; ?l?g – колдовство; чары). Hann ?tti n? Helgu fyrir konu (взял он Хельгу в жёны).

Dordingull og Helga sv?fu n? saman um n?ttina, en um morguninn var? Helga ?ess v?r, a? fr??ur k?ngsson var fyrir ofan hana ? r?minu, en hamurinn ?ar hj?. H?n dreypir ? k?ngsson, en brennir haminn; haf?i Dordingull veri? k?ngsson ? ?l?gum. Hann ?tti n? Helgu fyrir konu.

?au t?ku ?a? (они взяли то), sem f?maett var ? hellinum (что было ценного в пещере; f?maetur – ценный; драгоценный; f? – деньги; скот; maetur – замечательный), og ?ar ? me?al B?kollu (и между прочим и Букотлу); svo t?ku ?au l?ka allt f? ?r h?ll Daladrottningar (забрали они и все богатства из дворца Королевы Долин), sem var b?sna miki? (коих было очень много). ?au f?ru s??an utan (потом отправились они в дорогу: «наружу»), Dordingull og Helga (Дордингютль и Хельга), og settust a? ? r?ki f??ur hans (и поселились в королевстве его отца), en a? honum ?ndu?um erf?u ?au r?ki? (а как он умер, унаследовали королевство; anda – дышать; испускать дух; erfa —наследовать).

?au t?ku ?a?, sem f?maett var ? hellinum, og ?ar ? me?al B?kollu; svo t?ku ?au l?ka allt f? ?r h?ll Daladrottningar, sem var b?sna miki?. ?au f?ru s??an utan, Dordingull og Helga, og settust a? ? r?ki f??ur hans, en a? honum ?ndu?um erf?u ?au r?ki?.

?au lif?u lengi eftir ?etta (долго они жили после этого), og var samb?? ?eirra hin besta (и были очень счастливы: «был их союз лучшим»; samb?? – совместное проживание); og l?kur svo ?essari s?gu (тут и сказке конец: «и завершает так эту сагу»).

?au lif?u lengi eftir ?etta, og var samb?? ?eirra hin besta; og l?kur svo ?essari s?gu.

B?kolla – II (Букотла II)

Einu sinni voru karl og kerling ? koti s?nu (жили-были на хуторе старик со старухой). ?au ?ttu einn son (у них был сын), en ??tti ekkert vaent um hann (но они не любили его). Ekki voru fleiri menn en ?au ?rj? ? kotinu (жили они втроём: «не было больше людей» на хуторе; fleiri – больше; margur – многочисленный). Eina k? ?ttu ?au karl og kerling (одна корова была у старика со старухой); ?a? voru allar skepnurnar (а другого скота не было: «это был весь их скот»; skepna – животное; скот; живое существо). K?rin h?t B?kolla (корову звали Букотла).

Einu sinni voru karl og kerling ? koti s?nu. ?au ?ttu einn son, en ??tti ekkert vaent um hann. Ekki voru fleiri menn en ?au ?rj? ? kotinu. Eina k? ?ttu ?au karl og kerling; ?a? voru allar skepnurnar. K?rin h?t B?kolla.

Einu sinni bar k?rin (однажды отелилась корова; bera – носить, нести; приносить /потомство/; телиться), og sat kerlingin sj?lf yfir henni (и старуха сама у неё роды принимала; sitja yfir e-m – следить; наблюдать за кем-л.). En ?egar k?rin var borin og heil or?in (а когда корова разрешилась от бремени и оправилась: «здоровой стала»; heill – здоровый), hlj?p kerling inn ? baeinn (поспешила старуха в дом; baer – хутор; ферма; городок; двор).

Einu sinni bar k?rin, og sat kerlingin sj?lf yfir henni. En ?egar k?rin var borin og heil or?in, hlj?p kerling inn ? baeinn.

Sk?mmu seinna kom h?n ?t aftur til a? vitja um k?na (вскоре она снова вышла, чтобы взглянуть на корову; sk?mmu seinna – немного позднее; skammur – короткий; недолгий; seinn – поздний; медленный). En ?? var h?n horfin (а та пропала). Fara ?au n? bae?i (отправились они тогда оба), karlinn og kerlingin (старик со старухой), a? leita k?rinnar (искать корову) og leitu?u v??a og lengi (и долго искали и там, и сям: «широко и долго»; v??a – широко, во многих местах), en komu jafnnaer aftur (но вернулись ни с чем; jafnnaer – безрезультатно; jafn – равный; naer – почти).

Sk?mmu seinna kom h?n ?t aftur til a? vitja um k?na. En ?? var h?n horfin. Fara ?au n? bae?i, karlinn og kerlingin, a? leita k?rinnar og leitu?u v??a og lengi, en komu jafnnaer aftur.

Voru ?au ?? stygg ? skapi (рассердились они тогда; styggur – робкий; раздражительный; ворчливый; skap – нрав; характер; настроение) og skipu?u str?knum a? fara og koma ekki fyrir s?n augu aftur (и велели пареньку идти и не попадаться им на глаза), fyrr en hann kaemi me? k?na (пока не придёт с коровой); bjuggu ?? str?k ?t me? nesti og n?ja sk? (дали они пареньку еды и новые башмаки), og n? lag?i hann ? sta? eitthva? ?t ? bl?inn (и отправился он куда глаза глядят; ?t ? bl?inn – наугад; наудачу: «в голубое»).

Voru ?au ?? stygg ? skapi og skipu?u str?knum a? fara og koma ekki fyrir s?n augu aftur, fyrr en hann kaemi me? k?na; bjuggu ?? str?k ?t me? nesti og n?ja sk?, og n? lag?i hann ? sta? eitthva? ?t ? bl?inn.

Hann gekk lengi, lengi (шёл он долго-долго), ?anga? til hann settist ni?ur og f?r a? ?ta (пока не присел подкрепиться). ?? segir hann (вот говорит он): „Baula?u n?, B?kolla m?n (помычи-ка, Букотла моя), ef ?? ert nokkurs sta?ar ? l?fi (если /где-то: «в каком-то месте»/ жива ты).“

?? heyrir hann (тогда слышит он), a? k?rin baular langt, langt ? burtu (как корова мычит из дальних далей; langt – далеко; ? burtu – прочь).

Hann gekk lengi, lengi, ?anga? til hann settist ni?ur og f?r a? ?ta. ?? segir hann: „Baula?u n?, B?kolla m?n, ef ?? ert nokkurs sta?ar ? l?fi.“

?? heyrir hann, a? k?rin baular langt, langt ? burtu.

Gengur karlsson enn lengi, lengi (идёт стариков сын ещё дальше и дальше). Sest hann ?? enn ni?ur til a? ?ta og segir (вот присел он подкрепиться и говорит): „Baula?u n?, B?kolla m?n (помычи-ка, Букотла моя), ef ?? ert nokkurs sta?ar ? l?fi (если жива ты).“

Heyrir hann ?? (слышит он тогда), a? B?kolla baular (как Букотла мычит), d?l?ti? naer en ? fyrra sinn (немного ближе, чем в прошлый раз).

Gengur karlsson enn lengi, lengi. Sest hann ?? enn ni?ur til a? ?ta og segir: „Baula?u n?, B?kolla m?n, ef ?? ert nokkurs sta?ar ? l?fi.“

Heyrir hann ??, a? B?kolla baular, d?l?ti? naer en ? fyrra sinn.

Enn gengur karlsson lengi, lengi (всё дальше и дальше идёт стариков сын), ?anga? til hann kemur fram ? fjarskalega h?a hamra (пока не вышел к высоченным скалам; fjarskalega – чрезвычайно; h?r – высокий; hamar – скала). ?ar sest hann ni?ur til a? ?ta og segir um lei? (там присел он поесть и говорит тут же): „Baula?u n?, B?kolla m?n (помычи-ка, Букотла моя), ef ?? ert nokkurs sta?ar ? l?fi (если ты ещё в живых).“

?? heyrir hann (тогда слышит он), a? k?rin baular undir f?tum s?r (как корова мычит у него под ногами). Hann klifrast ?? ofan hamrana (он спустился тогда со скал; klifra – карабкаться) og s?r ? ?eim helli mj?g st?ran (и видит в них большую пещеру). ?ar gengur hann inn og s?r B?kollu bundna undir b?lki ? hellinum (входит он в неё и видит Букотлу, привязанную под балкой в пещере; b?lki, b?lkur – перегородка; низкая стена из камня или дёрна; бревно). Hann leysir hana undir eins (он отвязал её немедленно; undir eins – сразу же) og lei?ir hana ?t ? eftir s?r (вывел её за собой) og heldur heimlei?is (и направился домой).

Enn gengur karlsson lengi, lengi, ?anga? til hann kemur fram ? fjarskalega h?a hamra. ?ar sest hann ni?ur til a? ?ta og segir um lei? : „Baula?u n?, B?kolla m?n, ef ?? ert nokkurs sta?ar ? l?fi.“

?? heyrir hann, a? k?rin baular undir f?tum s?r. Hann klifrast ?? ofan hamrana og s?r ? ?eim helli mj?g st?ran. ?ar gengur hann inn og s?r B?kollu bundna undir b?lki ? hellinum. Hann leysir hana undir eins og lei?ir hana ?t ? eftir s?r og heldur heimlei?is.

?egar hann er kominn nokku? ? veg (долго ли, коротко ли шёл он: «когда он прошёл довольно пути»), s?r hann (как видит), hvar kemur ?gnarst?r tr?llskessa ? eftir s?r (что преследует его чудовищно огромная великанша; ?gnarst?r – громаднейший; ?gn – страх; ужас) og ?nnur minni me? henni (и другая поменьше с ней). Hann s?r (глядит он), a? st?ra skessan er svo st?rst?g (что громадная великанша такими шажищами несётся; st?rst?gur – делающий большие шаги; st?ga – шагать; st?gur – тропинка), a? h?n muni undir eins n? s?r (и вот-вот его догонит).

?egar hann er kominn nokku? ? veg, s?r hann, hvar kemur ?gnarst?r tr?llskessa ? eftir s?r og ?nnur minni me? henni. Hann s?r, a? st?ra skessan er svo st?rst?g, a? h?n muni undir eins n? s?r.

?? segir hann (тогда говорит он): „Hva? eigum vi? n? a? gera, B?kolla m?n (что нам теперь делать, Букотла моя)?“

H?n segir (она говорит): „Taktu h?r ?r hala m?num (выдерни волосок у меня из хвоста; h?r – волос; hali – /коровий/ хвост), og legg?u ?a? ? j?r?ina (и положи его на землю).“

Hann gj?rir ?a? (он так и сделал: «делает»). ?? segir k?rin vi? h?ri? (тогда говорит корова волоску): „Legg ?g ? (околдую я; leggja e-? ? e-n – околдовать кого-л. чем-л.), og maeli ?g um (заклинаю я; maela um … a? – призывать сверхъестественные силы совершить что-л.), a? ?? ver?ir a? svo st?rri m??u (чтоб превратился ты в такую большую реку; m??a – река), a? ekki komist yfir nema fuglinn flj?gandi (чтоб только птица /летящая/ смогла через тебя перелететь: «перейти»; nema – кроме, за исключением, помимо; fugl – птица; flj?ga – летать).“

? sama bili var? h?ri? a? ?gnast?rri m??u (в ту же секунду превратился волосок в бурную: «большущую» реку).

?? segir hann: „Hva? eigum vi? n? a? gera, B?kolla m?n?“

H?n segir: „Taktu h?r ?r hala m?num, og legg?u ?a? ? j?r?ina.“

Hann gj?rir ?a?. ?? segir k?rin vi? h?ri?: „Legg ?g ?, og maeli ?g um, a? ?? ver?ir a? svo st?rri m??u, a? ekki komist yfir nema fuglinn flj?gandi.“

? sama bili var? h?ri? a? ?gnast?rri m??u.

?egar skessan kom a? m??unni (когда великанша подбежала к реке), segir h?n (говорит она): „Ekki skal ??r ?etta duga, str?kur (этим не обойдёшься, парень). Skrepptu heim, stelpa (сбегай домой, девица; skreppa – сходить, сбегать, отлучиться; stelpa – девушка),“ segir h?n vi? minni skessuna (говорит она великанше поменьше), „og saektu st?ra nauti? hans f??ur m?ns (и принеси большого быка от моего отца).“

Stelpan fer og kemur me? ?gnast?rt naut (девица побежала и возвращается с огромным быком). Nauti? drakk undir eins upp alla m??una (бык тут же всю реку и выпил).

?egar skessan kom a? m??unni, segir h?n: „Ekki skal ??r ?etta duga, str?kur. Skrepptu heim, stelpa,“ segir h?n vi? minni skessuna, „og saektu st?ra nauti? hans f??ur m?ns.“

Stelpan fer og kemur me? ?gnast?rt naut. Nauti? drakk undir eins upp alla m??una.

?? s?r karlsson (вот видит стариков сын), a? skessan muni ?egar n? s?r (что великанша вот-вот его нагонит), ?v? h?n var svo st?rst?g (ведь такими шажищами бежит).

?? segir hann (тогда говорит он): „Hva? eigum vi? n? a? gera, B?kolla m?n (что же нам делать теперь, Букотла моя)?“

„Taktu h?r ?r hala m?num, og legg?u ?a? ? j?r?ina (выдерни у меня из хвоста волосок и положи его на землю),“ segir h?n (говорит она).

Hann gerir ?a? (так он и сделал). ?? segir B?kolla vi? h?ri? (тогда говорит Букотла волоску): „Legg ?g ?, og maeli ?g um (заколдую-заклинаю), a? ?? ver?ir a? svo st?ru b?li (чтоб превратился ты в большой костёр), a? enginn komist yfir nema fuglinn flj?gandi (чтоб никто не смог сквозь тебя пройти, если только не птица летящая).“

Og undir eins var? h?ri? a? b?li (и тут же превратился волосок в костёр).

?? s?r karlsson, a? skessan muni ?egar n? s?r, ?v? h?n var svo st?rst?g.

?? segir hann: „Hva? eigum vi? n? a? gera, B?kolla m?n?“

„Taktu h?r ?r hala m?num, og legg?u ?a? ? j?r?ina,“ segir h?n.

Hann gerir ?a?. ?? segir B?kolla vi? h?ri?: „Legg ?g ?, og maeli ?g um, a? ?? ver?ir a? svo st?ru b?li, a? enginn komist yfir nema fuglinn flj?gandi.“

Og undir eins var? h?ri? a? b?li.

?egar skessan kom a? b?linu (когда великанша подбежала к костру), segir h?n (говорит она): „Ekki skal ??r ?etta duga, str?kur (не обойдёшься ты этим, парень; duga – оказываться годным, годиться; быть достаточным, хватать). Far?u og saektu st?ra nauti? hans f??ur m?ns, stelpa (поди и принеси большого быка от моего отца, девица),“ segir h?n vi? minni skessuna (сказала она великанше поменьше).

H?n fer og kemur me? nauti? (вот побежала она и возвращается с быком). En nauti? meig ?? ?llu vatninu (а бык выпустил из себя всю воду; m?ga – мочиться; vatn – вода), sem ?a? drakk ?r m??unni (которую он выпил из реки), og sl?kkti b?li? (и потушил костёр; sl?kkva – тушить).

?egar skessan kom a? b?linu, segir h?n: „Ekki skal ??r ?etta duga, str?kur. Far?u og saektu st?ra nauti? hans f??ur m?ns, stelpa,“ segir h?n vi? minni skessuna.

H?n fer og kemur me? nauti?. En nauti? meig ?? ?llu vatninu, sem ?a? drakk ?r m??unni, og sl?kkti b?li?.

N? s?r karlsson (вот видит стариков сын), a? skessan muni strax n? s?r (что великанша вот-вот его нагонит; strax – немедленно), ?v? h?n var svo st?rst?g (ведь такими шажищами бежит).

?? segir hann (тогда говорит он): „Hva? eigum vi? n? a? gera, B?kolla m?n (что же нам делать, Букотла моя)?“

„Taktu h?r ?r hala m?num, og legg?u ?a? ? j?r?ina (выдерни волосок из моего хвоста и положи его на землю),“ segir h?n (говорит она).

S??an segir h?n vi? h?ri? (потом говорит она волоску): „Legg ?g ?, og maeli ?g um (наколдую-заклинаю), a? ?? ver?ir a? svo st?ru fjalli (чтоб превратился ты в такую большую гору), sem enginn kemst yfir nema fuglinn flj?gandi (чтоб никто не мог тебя перейти, кроме как птица летящая).“

Var? ?? h?ri? a? svo h?u fjalli (превратился тогда волосок в такую высокую гору), a? karlsson s? ekki nema upp ? hei?an himininn (что не видно стало старикову сыну ничего, кроме чистого неба; hei?ur – безоблачный; himinn – небо).

N? s?r karlsson, a? skessan muni strax n? s?r, ?v? h?n var svo st?rst?g.

?? segir hann: „Hva? eigum vi? n? a? gera, B?kolla m?n?“

„Taktu h?r ?r hala m?num, og legg?u ?a? ? j?r?ina,“ segir h?n.

S??an segir h?n vi? h?ri?: „Legg ?g ?, og maeli ?g um, a? ?? ver?ir a? svo st?ru fjalli, sem enginn kemst yfir nema fuglinn flj?gandi.“

Var? ?? h?ri? a? svo h?u fjalli, a? karlsson s? ekki nema upp ? hei?an himininn.

?egar skessan kemur a? fjallinu (когда великанша подбегает к горе), segir h?n (говорит она): „Ekki skal ??r ?etta duga, str?kur (этим тебе не обойтись, парень). Saektu st?ra borj?rni? hans f??ur m?ns, stelpa (принеси большой бурав моего отца, девушка)!“ segir h?n vi? minni skessuna (говорит она великанше поменьше).

Stelpan fer og kemur me? borj?rni? (девица побежала и возвращается с буравом). Borar ?? skessan gat ? fjalli? (буравит тогда великанша дыру в горе; bora – буравить; gat – отверстие), en var? of br?? ? s?r (но слишком уж она торопилась; br??ur – нетерпеливый; вспыльчивый), ?egar h?n s? ? gegn (когда голову засунула: «посмотрела сквозь»; ? gegn – сквозь), og tr?? s?r inn ? gati? (и стала проталкиваться в дыру; tro?a – ступать; запихивать), en ?a? var of ?r?ngt (но дыра оказалась слишком узкой; ?r?ngur – узкий), svo h?n st?? ?ar f?st (вот она там и застряла) og var? loks a? steini ? gatinu (и превратилась в конце концов в камень /в дыре/), og ?ar er h?n enn (и там она и есть по сию пору).

?egar skessan kemur a? fjallinu, segir h?n: „Ekki skal ??r ?etta duga, str?kur. Saektu st?ra borj?rni? hans f??ur m?ns, stelpa!“ segir h?n vi? minni skessuna.

Stelpan fer og kemur me? borj?rni?. Borar ?? skessan gat ? fjalli?, en var? of br?? ? s?r, ?egar h?n s? ? gegn, og tr?? s?r inn ? gati?, en ?a? var of ?r?ngt, svo h?n st?? ?ar f?st og var? loks a? steini ? gatinu, og ?ar er h?n enn.

En karlsson komst heim me? B?kollu s?na (а стариков сын вернулся домой со своей Букотлой), og ur?u karl og kerling ?v? ?sk?p fegin (и старик со старухой были тому ужасно рады; ?sk?p – злая судьба; ужасно, невероятно).

En karlsson komst heim me? B?kollu s?na, og ur?u karl og kerling ?v? ?sk?p fegin.

Bangs?mon (Бангсимон)

Einu sinni var k?ngur og drottning ? r?ki s?nu (жили-были в одном королевстве король с королевой: «один раз был король и королева в королевстве одном»). ?au ?ttu son sem Sigur?ur h?t (у них был сын по имени Сигурд: «которого звали Сигурд»). ? gar?shorni skammt ?a?an bj? karl og kerling (а в хижине неподалёку жили старик со старухой); hann h?t Bangs?mon (его = старика звали Бангсимон; bangsi – мишка; Bangs?mon – Винни-Пух). ?au ?ttu eina d?ttur sem Helga h?t (у них была дочь по имени Хельга). H?n var jafng?mul Sigur?i k?ngssyni (она была ровесницей Сигурда, королевского сына) og l?ku ?au s?r oft saman ? aesku (и они часто вместе играли в детстве; leika – играть; aeska – детство).

Einu sinni var k?ngur og drottning ? r?ki s?nu. ?au ?ttu son sem Sigur?ur h?t. ? gar?shorni skammt ?a?an bj? karl og kerling; hann h?t Bangs?mon. ?au ?ttu eina d?ttur sem Helga h?t. H?n var jafng?mul Sigur?i k?ngssyni og l?ku ?au s?r oft saman ? aesku.

Svo bar vi? a? k?ngur missti drottningu s?na (случилось так, что король потерял свою королеву = королева умерла); syrg?i hann hana mj?g (оплакивал он её долго; syrgja – оплакивать) og sat oft ? haugi hennar (и часто сидел у её могилы; haugur – могила) og sinnti ekki r?kisstj?rn (а о правлении и думать забыл: «не заботился»; sinna – обращать внимание, заботиться). R??gj?fum hans og hir?m?nnum ??tti svo miki? mein ? ?essu (его советникам и придворным это так не нравилось: «считали это настолько вредным»; r??gjafi – советник; r?? – совет; gefa – давать; hir?ma?ur – придворный; hir? – двор; mein – ущерб; вред) a? ?eir gengu fyrir k?ng (что пошли они к королю) og b??u hann haetta harmat?lum s?num (и попросили его прервать свой траур; harmat?lur – причитания; сетования; harma – грустить; сожалеть) og bu?ust til a? fara og leita honum kvonfangs (и вызвались подыскать ему партию; kvonfang – женитьба; партия). Honum l?ka?i ?etta r?? vel (он принял этот совет; l?ka – удовлетворять; vel – хорошо), en ba? ?? um a? taka hvorki eyjaf?fl, annesjaflj?? n? sk?garkonu (но приказал не приводить: «брать» ни простоватых островитянок, ни недалёких мысянок, ни дремучих невежд; eyja – остров; f?fl – простак; annes – нос, мыс; flj?? – /поэт./ женщина; sk?gur – лес; kona – женщина).

Svo bar vi? a? k?ngur missti drottningu s?na; syrg?i hann hana mj?g og sat oft ? haugi hennar og sinnti ekki r?kisstj?rn. R??gj?fum hans og hir?m?nnum ??tti svo miki? mein ? ?essu a? ?eir gengu fyrir k?ng og b??u hann haetta harmat?lum s?num og bu?ust til a? fara og leita honum kvonfangs. Honum l?ka?i ?etta r?? vel, en ba? ?? um a? taka hvorki eyjaf?fl, annesjaflj?? n? sk?garkonu.

?eir h?tu honum g??u um ?a? (так они ему /по-хорошему/ пообещали; heita e-m – обещать кому-л.) og bjuggust s??an til fer?ar (и отправились в путь; b?ast til fer?ar – собираться в дорогу; b?ast – готовиться). Fengu ?eir svo hafvillur miklar og sj?volk (сбивались они с курса не единожды и много тягот претерпели: «получили они тогда сбитий с курса много и морских тягот»; hafvilla – сбитие с курса; haf – море; океан; villa – сбивать с пути; sj?volk – тяготы морского путешествия; sj?r – море; volk – тяготы; плаканье) og gekk ?eim seint fer?in (и долго они так плавали). Loksins s?u ?eir sorta mikinn fyrir stafni (наконец увидели они, как перед носом корабля /расстилается/ густой туман; sorti – чернота; темнота; затмение; stafn – форштевень; нос) og ?a? me? a? ?etta var eyland (и /при этом/ это был остров). ?eir gengu ? land og f?ru ?anga? til ?eir komu a? tjaldi einu (они пристали к берегу и шли до тех пор, пока не пришли к одной палатке). S?u ?eir ?ar fr??a konu (увидели они там прекрасную женщину) sem sat ? st?li og var a? grei?a h?r sitt me? gullkambi (которая сидела на стуле и расчёсывала волосы золотым гребешком; st?ll – стул; grei?a – расчёсывать; kambur – гребешок). H?n spur?i ?? hvert ?eir vaeru a? fara (она спросила, куда они путь держат) og hvert erindi ?eirra vaeri (и что у них за дело). En ?eir s?g?u til hi? sanna (а они рассказали ей всё, как есть: «правдивое»; hi? – форма среднего рода ед. числа от определённого артикля hinn; sannur – правдивый).

?eir h?tu honum g??u um ?a? og bjuggust s??an til fer?ar. Fengu ?eir svo hafvillur miklar og sj?volk og gekk ?eim seint fer?in. Loksins s?u ?eir sorta mikinn fyrir stafni og ?a? me? a? ?etta var eyland. ?eir gengu ? land og f?ru ?anga? til ?eir komu a? tjaldi einu. S?u ?eir ?ar fr??a konu sem sat ? st?li og var a? grei?a h?r sitt me? gullkambi. H?n spur?i ?? hvert ?eir vaeru a? fara og hvert erindi ?eirra vaeri. En ?eir s?g?u til hi? sanna.

H?n sag?i (она сказала): „?a? er ?? l?kt ? komi? me? k?ngi y?ar og m?r (значит, с вашим королём произошло то же, что и со мной; y?ar – ваш /вежливая форма/); ?v? fyrir stuttu hef ?g misst mann minn (ведь недавно я потеряла мужа; fyrir stuttu – недавно; stuttur – короткий). Hann var yfirk?ngur tuttugu sm?k?nga (он был главным из = властителем двадцати королей; yfirk?ngur – «верховный, старший» король; yfir– – главный; sm?k?ngur – «малый» король; мелкий князёк; царёк); v?kingar r??ust ? r?ki? (викинги напали на королевство; v?kingur – викинг), k?ngur f?ll (король пал; falla – падать), en ?g fl??i hinga? (а я бежала сюда).“

H?n sag?i: „?a? er ?? l?kt ? komi? me? k?ngi y?ar og m?r; ?v? fyrir stuttu hef ?g misst mann minn. Hann var yfirk?ngur tuttugu sm?k?nga; v?kingar r??ust ? r?ki?, k?ngur f?ll, en ?g fl??i hinga?.“

B??u ?eir hennar svo til handa k?ngi s?num (стали они её тогда просить выйти замуж за их короля; bi?ja e-n /s?r/ til handa – делать кому-л. предложение руки /и сердца/; h?nd – рука) og t?k h?n ?eim m?lum vel (и она приняла их предложение: «приняла их речи благосклонно»). S??an stigu ?au ?ll ? skip (тогда поднялись они все на корабль) og gekk ?eim fer?in vel heim (и благополучно прибыли домой).

B??u ?eir hennar svo til handa k?ngi s?num og t?k h?n ?eim m?lum vel. S??an stigu ?au ?ll ? skip og gekk ?eim fer?in vel heim.

?egar k?ngur s? til fer?a ?eirra (когда король увидел, что они прибывают) l?t hann aka s?r ? vagni til strandar (приказал он отвезти себя в повозке к берегу; aka – ехать; vagn – повозка; экипаж) og bau? hann drottningu a? st?ga ? vagninn hj? s?r (и пригласил королеву сесть к себе в повозку; st?ga – шагать, ступать; подниматься; садиться /на лошадь, на судно/) og var ?eim svo b??um eki? heim (и они вместе поехали: «их обоих отвезли» домой).

?egar k?ngur s? til fer?a ?eirra l?t hann aka s?r ? vagni til strandar og bau? hann drottningu a? st?ga ? vagninn hj? s?r og var ?eim svo b??um eki? heim.

Me? ?v? k?ngi ge?ja?ist vel a? drottningu ?essari (поскольку королю понравилась эта королева; e-m ge?jast a? e-m /e-u/ – кому-л. нравится кто-л. /что-л./; ge? – нрав; настроение) h?f hann b?nor? sitt til hennar (сделал он ей предложение; hefja – поднимать; b?nor? – предложение руки и сердца; b?n – просьба; or? – слово) og t?k h?n ?v? vel (и она приняла его). L?t hann ?? efna til mikillar veislu (приказал он тогда устроить большой пир; efna til veislu – устраивать празднество; efna – выполнять; устраивать; veisla – празднование; банкет) og drakk br??kaup sitt til hennar (и сыграли они свадьбу; drekka br??kaup – сыграть: «выпить» свадьбу). Sigur?ur k?ngsson skipti s?r l?ti? af stj?pu sinni (королевич Сигурд сторонился своей мачехи; skipta s?r af e-m – иметь дело с кем-л.) og vildi sem minnst eiga saman vi? hana a? saelda (и желал как можно меньше с ней видеться: «иметь дел»; sem minnst – как можно меньше; eiga miki?/l?ti? saman vi? e-n a? saelda – иметь/не иметь дела с кем-л.: «иметь много/мало дел с кем-л.»; saelda – просеивать).

Me? ?v? k?ngi ge?ja?ist vel a? drottningu ?essari h?f hann b?nor? sitt til hennar og t?k h?n ?v? vel. L?t hann ?? efna til mikillar veislu og drakk br??kaup sitt til hennar. Sigur?ur k?ngsson skipti s?r l?ti? af stj?pu sinni og vildi sem minnst eiga saman vi? hana a? saelda.

N? l??ur og b??ur (вот проходит время; l??a – проходить; течь; b??a – ждать) ?anga? til drottning ver?ur veik (до тех пор, пока королева не заболела; ver?a veikur – заболеть: «стать больным») og ??tti k?ngi ?a? illt (и король из-за этого опечалился; ?ykja e-m illt – не нравиться кому-л.: «казаться кому-л. плохим»). Spur?i hann ?? drottningu (спросил он тогда королеву) hvort ?etta mundi ver?a hels?tt e?a skr?pas?tt (смертельная ли это болезнь или притворная; hels?tt – смертельная болезнь; hel – смерть; царство мёртвых; Хель – властительница царства мёртвых; s?tt – болезнь; skr?pas?tt – симуляция болезни; skr?pa – симулировать болезнь; прогуливать). En h?n l?st aetla (но она дала понять) a? ?a? mundi ver?a hels?tt (что болезнь, вероятно, смертельна) og ba? h?n k?ng a? gera ?a? fyrir sig (и попросила короля сделать так /для себя/) a? l?ta Sigur? son sinn vaka yfir s?r ?rj?r fyrstu naeturnar ? herbergi ?v? (чтобы Сигурд, сын его, бдел над ней три ночи в тех покоях; vaka yfir e-m – бдеть над кем-л.) sem h?n t?k til (в которых она будет почивать; taka til e-s – пользоваться чем-л.) ?egar h?n vaeri d?in (когда она умрёт).

N? l??ur og b??ur ?anga? til drottning ver?ur veik og ??tti k?ngi ?a? illt. Spur?i hann ?? drottningu hvort ?etta mundi ver?a hels?tt e?a skr?pas?tt. En h?n l?st aetla a? ?a? mundi ver?a hels?tt og ba? h?n k?ng a? gera ?a? fyrir sig a? l?ta Sigur? son sinn vaka yfir s?r ?rj?r fyrstu naeturnar ? herbergi ?v? sem h?n t?k til ?egar h?n vaeri d?in.

F?r n? svo sem (оказалось так, что) drottning gat til (королева оказалась права: «догадалась»; geta til e-s – догадаться о чём-л.) a? ?etta var hels?tt (что болезнь была смертельной) og l?t k?ngur flytja l?k hennar ? herbergi ?a? (и приказал король перенести её тело в те покои) sem h?n haf?i til teki? (в которых она почивала) og b?a um ?a? eins og h?n haf?i sagt fyrir (и положить его так, как она велела; b?a – приготовить; b?a um – приготовлять постель; segja e-? fyrir – предсказывать; segja fyrir um e-? – давать указания о чём-л.). S??an ba? k?ngur son sinn a? vaka yfir l?kinu (потом попросил король своего сына побдеть над телом), en hann maeltist undan ?v? ? fyrstu (но тот отказался от этого поначалу; maelast undan e-u – уклоняться от чего-л.). K?ngur var? ?? byrstur vi? hann (король тогда разгневался на него; byrstur – строгий; суровый) og skipa?i honum ?a? (и приказал ему это; skipa – велеть) svo Sigur?ur ?or?i ekki anna? en lofa a? gera ?a? (так что Сигурду не оставалось ничего другого: «не осмелился ни на что другое», как пойти и сделать это; ?ora – осмелиться).

F?r n? svo sem drottning gat til a? ?etta var hels?tt og l?t k?ngur flytja l?k hennar ? herbergi ?a? sem h?n haf?i til teki? og b?a um ?a? eins og h?n haf?i sagt fyrir. S??an ba? k?ngur son sinn a? vaka yfir l?kinu, en hann maeltist undan ?v? ? fyrstu. K?ngur var? ?? byrstur vi? hann og skipa?i honum ?a? svo Sigur?ur ?or?i ekki anna? en lofa a? gera ?a?.

En af ?v? hann var bae?i myrkfaelinn og l?khraeddur (но поскольку он боялся и темноты, и трупов; myrkfaelinn – боящийся темноты; myrkur – темнота; faelinn – боязливый; faela – пугать; l?khraeddur – боящийся трупов; hraeddur – боязливый; hrae?ast e-n – бояться кого-л.) f?r hann til Helgu karlsd?ttur (отправился он к Хельге, мужиковой дочери) og ba? hana a? f? Bangs?mon f??ur sinn til a? vaka fyrir sig (и попросил её, чтоб Бангсимон, отец её, побдел за него). Karl var tregur til ?ess ? fyrstu (мужик воспротивился поначалу; tregur – колеблющийся; медленный), en l?t ?? til lei?ast (но потом дал себя уговорить: «повести») og h?t a? vaka fyrstu n?ttina (и пообещал бдеть первую ночь; heita – обещать); f?r hann svo heim ? herbergi ?a? (пошёл он тогда в те покои) sem l?ki? l? ? um kv?ldi? (в которых вечером лежало тело).

En af ?v? hann var bae?i myrkfaelinn og l?khraeddur f?r hann til Helgu karlsd?ttur og ba? hana a? f? Bangs?mon f??ur sinn til a? vaka fyrir sig. Karl var tregur til ?ess ? fyrstu, en l?t ?? til lei?ast og h?t a? vaka fyrstu n?ttina; f?r hann svo heim ? herbergi ?a? sem l?ki? l? ? um kv?ldi?.

En ?egar hann kom ?ar inn (но когда он туда вошёл) spyr drottning (спросила королева): „Hver er ?ar (кто тут)?“

„Bangs?mon karl ? gar?shorni (Бангсимон, мужик из хижины),“ segir hann (говорит он).

„Svei ??r (чёрт тебя возьми: «будь проклят ты»), sk?mmin ??n (/вот так /стыд /твой/; sk?mm – позор); ekki ?tt ?? a? vaka yfir m?r (не ты должен надо мной бдеть); Sigur?ur k?ngsson ? a? vaka yfir m?r (а королевич Сигурд должен надо мной бдеть). Eru f?lir faetur m?nir (бледные у меня ноги; f?lur – бледный)?“ segir h?n (говорит она).

„F?lir svo sem grasstr? (бледные, как солома; grasstr? – травинка; gras – трава; растение; исландский мох; сено; str? – солома; соломинка; травинка),“ segir hann (говорит он).

„?? er best a? bera sig til (тогда лучше с этим что-то сделать; bera sig til vi? e-? – приниматься за что-л.),“ segir h?n (говорит она).

Me? ?a? reis h?n upp af l?kb?runum (с этим = с этими словами поднялась она из гроба; l?kb?rur – похоронные носилки; b?rur – носилки) og r??st ? Bangs?mon (и налетела на Бангсимона) og ?ttust ?au vi? allt til dags (и боролись они до самого утра; eigast vi? – драться; иметь дело друг с другом).

En ?egar hann kom ?ar inn spyr drottning: „Hver er ?ar?“

„Bangs?mon karl ? gar?shorni,“ segir hann.

„Svei ??r, sk?mmin ??n; ekki ?tt ?? a? vaka yfir m?r; Sigur?ur k?ngsson ? a? vaka yfir m?r. Eru f?lir faetur m?nir?“ segir h?n.

„F?lir svo sem grasstr?,“ segir hann.

„?? er best a? bera sig til,“ segir h?n.

Me? ?a? reis h?n upp af l?kb?runum og r??st ? Bangs?mon og ?ttust ?au vi? allt til dags.

?egar dagur rann (когда наступил день; renna – наступать) lag?ist h?n fyrir eins og ??ur (улеглась она снова /в гроб/, как прежде), en karl f?r heim ? kot sitt (а мужик отправился домой в свою хижину). Allt eins f?r a?ra n?ttina (так же случилось и во вторую ночь) og eftir ?a? neita?i karl me? ?llu (а потом отказался мужик наотрез; neita – отрицать; отказываться; me? ?llu – совершенно) a? vaka hj? henni ?ri?ju n?ttina (бдеть над ней третью ночь), en ger?i ?a? ?? fyrir baenasta? d?ttur sinnar (но всё же сделал так по просьбе дочери своей; baenasta?ur – просьба; ходатайство; baen – просьба; молитва; stae?ur – место) a? vera ?ar ?? einu n?ttina sem eftir var (побыть там ещё и на следующую ночь: «ночь, которая была затем»). En ??ur en hann f?r (но прежде чем пойти) sag?i hann ?eim Sigur?i og Helgu (наказал он Сигурду и Хельге) a? ?au maettu giftast a? ?remur ?rum li?num (что они должны пожениться по прошествии трёх лет) ef hann yr?i ekki kominn aftur innan ?ess t?ma (если он оттуда не выйдет на этот раз).

?egar dagur rann lag?ist h?n fyrir eins og ??ur, en karl f?r heim ? kot sitt. Allt eins f?r a?ra n?ttina og eftir ?a? neita?i karl me? ?llu a? vaka hj? henni ?ri?ju n?ttina, en ger?i ?a? ?? fyrir baenasta? d?ttur sinnar a? vera ?ar ?? einu n?ttina sem eftir var. En ??ur en hann f?r sag?i hann ?eim Sigur?i og Helgu a? ?au maettu giftast a? ?remur ?rum li?num ef hann yr?i ekki kominn aftur innan ?ess t?ma.

F?r karl svo heim ? k?ngsr?ki (пошёл тогда мужик во дворец: «в королевство») og ? herbergi ?a? sem l?ki? var ? (в те покои, где лежало тело) og f?rust ?eim drottningu og honum s?mu or? ? milli og ??ur (и состоялся у него с королевой прежний разговор: «и прошли между королевой и ним те же самые слова, что и раньше») og gl?mdu s??an til dags (и боролись они потом до утра; gl?ma – бороться).

F?r karl svo heim ? k?ngsr?ki og ? herbergi ?a? sem l?ki? var ? og f?rust ?eim drottningu og honum s?mu or? ? milli og ??ur og gl?mdu s??an til dags.

?egar dagur rann (когда наступил день) var? h?n a? gammi (превратилась она в коршуна; gammur – коршун; /поэт./ конь), en hann a? flugdreka (а он – в летучего змея; flugdreki – воздушный змей; flug – полёт; fljuga – летать; dreki – дракон); flugust ?eir ? ? loftinu (взлетели они в воздух) og flugu yfir l?? og l?g (и кружили над лугами и долами; l?? – суша; земля; lag – слой; пласт) uns ?au komu a? landi einu (пока не опустились на землю); ?ar var? drottning undir ? skiptunum (там стали у королевы силы иссякать: «потерпела королева поражение на этот раз»; ver?a undir – потерпеть поражение; оказаться под чем-л.; попасть подо что-л. /падающее/; skipti – раз) og aetla?i karl a? b?ta hana ? barkann (и собрался мужик загрызть её за горло; b?ta – кусать; клевать; грызть; barki – горло; глотка). Ba?st h?n ?? fri?ar (взмолилась она тогда о пощаде; bi?jast /fyrir/ – умолять; fri?ur – мир; покой) og h?t karli a? launa honum l?fgj?fina (и пообещала мужику помиловать его; launa – вознаграждать; платить; l?fgj?f – помилование; спасение жизни; l?f – жизнь; gj?f – дар) ?egar h?n vaeri or?in k?ngsd?ttir ? ?v? r?ki (когда станет королевной в том королевстве).

?egar dagur rann var? h?n a? gammi, en hann a? flugdreka; flugust ?eir ? ? loftinu og flugu yfir l?? og l?g uns ?au komu a? landi einu; ?ar var? drottning undir ? skiptunum og aetla?i karl a? b?ta hana ? barkann. Ba?st h?n ?? fri?ar og h?t karli a? launa honum l?fgj?fina ?egar h?n vaeri or?in k?ngsd?ttir ? ?v? r?ki.

„Hvernig aetlar ?? a? fara a? ?v? (как у тебя это выйдет)?“ segir karl (говорит мужик).

„?g aetla a? gera mig a? d?litlu barni (я превращусь в маленького ребёнка; d?l?till – маленький; d?– – довольно; сравнительно) og l?ta k?nginn finna mig (и сделаю так, чтоб король меня нашёл) ?egar hann fer ? d?ravei?ar (когда поедет на охоту),“ segir h?n (отвечает она).

Karl l?t hana ?? lausa (мужик тогда отпустил её; l?ta e-? laust – выпустить что-л.; laus – свободный) og f?r h?n ? sk?g einn mikinn skammt ?a?an (и побежала она в глухой лес: «далеко оттуда»; skammtur – часть).

„Hvernig aetlar ?? a? fara a? ?v??“ segir karl.

„?g aetla a? gera mig a? d?litlu barni og l?ta k?nginn finna mig ?egar hann fer ? d?ravei?ar,“ segir h?n.

Karl l?t hana ?? lausa og f?r h?n ? sk?g einn mikinn skammt ?a?an.

Naesta dag eftir (на следующий день) f?r k?ngurinn ? r?kinu ? vei?ar (отправился король того королевства на охоту) og fann ? sk?ginum fr?tt meybarn (и нашёл в лесу прехорошенькую девочку; meybarn – девочка; mey – дева); t?k hann ?a? heim me? s?r (взял он её с собой домой) og ?l ?a? upp sem eigin d?ttur s?na (и стал растить, как собственную дочь; ala upp – воспитывать) ?v? ?au k?ngur og drottning voru ??ur barnlaus (потому что у них с королевой раньше детей не было; barnlaus – бездетный). Maer ?essi dafna?i svo flj?tt a? fur?u gegndi (девица эта росла на удивление быстро; maer – дева; девушка; dafna – развиваться; процветать; flj?tt – быстро; flj?tur – быстрый; fur?a – удивление; gegna fur?u – быть удивительным; gegna – означать).

Naesta dag eftir f?r k?ngurinn ? r?kinu ? vei?ar og fann ? sk?ginum fr?tt meybarn; t?k hann ?a? heim me? s?r og ?l ?a? upp sem eigin d?ttur s?na ?v? ?au k?ngur og drottning voru ??ur barnlaus. Maer ?essi dafna?i svo flj?tt a? fur?u gegndi.

Karlinn Bangs?mon haf?i komi? til k?ngshallar (мужик Бангсимон оказался в королевском дворце) og dvaldist ?ar (и остался там; dvelja – пребывать; находиться); var hann l?tinn berja fisk (наказали ему рыбу удить; berja – бить) og gera anna? sl?kt (и всякое такое делать).

Karlinn Bangs?mon haf?i komi? til k?ngshallar og dvaldist ?ar; var hann l?tinn berja fisk og gera anna? sl?kt.

?egar fram li?u stundir (когда прошло некоторое время) t?k f?sturd?ttir k?ngsins upp ? ?v? a? b?ta sig ? fingurna (стала приёмная дочь короля себя за пальцы кусать; f?sturd?ttir – приёмная дочь; воспитанница; f?stur – воспитание; d?ttir – дочь; taka upp ? e-u – приниматься за что-л.) svo blaeddi ?r (так что пошла у неё кровь; blae?a – кровоточить; bl?? – кровь); sag?i h?n (сказала она) a? karlinn sem h?rna vaeri (что мужик, который там был) faeri svona me? sig (с ней так поступает; fara me? e-n – обходиться с кем-л.). ??tti k?ngi og drottningu mj?g fyrir vi? karl (король с королевой за это на мужика рассерчали; ?ykja fyrir e-u vi? e-n – обидеться за что-л. на кого-л.); en ?? var hann ekki rekinn burtu a? heldur (но всё же прочь его не прогнали: «он не был прогнан»; reka – гнать; heldur – скорее; лучше; ekki a? heldur – также не).

?egar fram li?u stundir t?k f?sturd?ttir k?ngsins upp ? ?v? a? b?ta sig ? fingurna svo blaeddi ?r; sag?i h?n a? karlinn sem h?rna vaeri faeri svona me? sig. ??tti k?ngi og drottningu mj?g fyrir vi? karl; en ?? var hann ekki rekinn burtu a? heldur.

Einu sinni (однажды: «один раз») ?egar k?ngsd?ttir ?essi var ? gangi ein s?r (когда королевна гуляла одна; vera ? gangi – прогуливаться; gangur – прогулка) spur?i Bangs?mon hana (спросил её Бангсимон) naer h?n aetla?i a? launa s?r l?fgj?fina (когда она дарует ему спасение). H?n l?st mundi gera ?a? (она ответила, что вроде как сделает это; l?tast – делать вид; притворяться) ?egar h?n vaeri or?in k?ngsdrottning ?ar ? r?kinu (когда станет королевой в том королевстве).

Einu sinni ?egar k?ngsd?ttir ?essi var ? gangi ein s?r spur?i Bangs?mon hana naer h?n aetla?i a? launa s?r l?fgj?fina. H?n l?st mundi gera ?a? ?egar h?n vaeri or?in k?ngsdrottning ?ar ? r?kinu.

„Hvernig aetlar?u a? fara a? ?v? (как у тебя это получится)?“ segir karl (говорит мужик).

„?g aetla (я намереваюсь),“ segir h?n (отвечает она), „a? bi?ja drottninguna (попросить королеву) a? s?na m?r gripasafni? ?v? h?n laetur allt eftir m?r (показать мне скотину, которую она мне оставит; s?na – показывать; gripasafn – стадо; gripur – предмет; скот; safn – собрание; коллекция; отара; стадо). ?g aetla a? l?ta hana fara upp stigann ? undan m?r (я попрошу её впереди меня подняться по лестнице; stigi – лестница-стремянка; ? undan – перед) sem ?anga? liggur upp (которая там стоит; liggja – лежать; находиться); en sj?lf aetla ?g ? eftir (а сама собираюсь подниматься за ней) og ?egar h?n er komin ? efstu stigarimina (и когда она поднимется на верхнюю ступеньку; efstur – высший, наивысший; stigarim – ступень лестницы; rim – перекладина; ступенька) aetla ?g a? kippa stiganum undan henni (дёрну я лестницу из-под неё; kippa – дёрнуть; рвануть; схватить; undan – из-под) svo h?n h?lsbrotni (тогда она сломает себе шею; h?lsbrotna – сломать себе шею; h?ls – шея; brotna – ломать), dysja hana ?ar undir stiganum (похороню её под лестницей; dysja – хоронить /покрывать землёй или камнями/), fara ? f?tin hennar (надену её одежду), og svo ?myndar k?ngurinn s?r (и тогда король подумает; ?mynda s?r e-?– воображать, представлять себе что-л.) a? ?g s? konan hans (что я его жена).“

S??an skildu ?au karl (на том они с мужиком и порешили: «расстались»).

„Hvernig aetlar?u a? fara a? ?v??“ segir karl.

„?g aetla,“ segir h?n, „a? bi?ja drottninguna a? s?na m?r gripasafni? ?v? h?n laetur allt eftir m?r. ?g aetla a? l?ta hana fara upp stigann ? undan m?r sem ?anga? liggur upp; en sj?lf aetla ?g ? eftir og ?egar h?n er komin ? efstu stigarimina aetla ?g a? kippa stiganum undan henni svo h?n h?lsbrotni, dysja hana ?ar undir stiganum, fara ? f?tin hennar, og svo ?myndar k?ngurinn s?r a? ?g s? konan hans.“

S??an skildu ?au karl.

F?m d?gum s??ar sakna?i k?ngur d?ttur sinnar (несколько дней спустя король не смог дозваться своей дочери; sakna – не видеть; не найти; скучать) og sag?i drottning (и сказала королева) a? l?kast vaeri a? fiskakarlinn (что это, вероятнее всего, рыбак; fiskakarl – рыбак; fiski – рыбная ловля; fiska – ловить рыбу) sem hef?i einlaegt veri? a? hrekkja hana (который постоянно досаждал ей; einlaegt – постоянно; hrekkja – сыграть шутку; причинять беспокойство) hef?i s?? fyrir henni (отправил её на тот свет; sj? fyrir e-m – заботиться о ком-л.; /ирон./ отправить кого-л. на тот свет). Var karl ?? tekinn fastur (тогда схватили мужика) og ?tti a? lei?a hann ? b?l og brenna (и повели его на костёр, чтобы сжечь; b?l – костёр) hvernig sem hann bar ?a? af s?r (поскольку он такое совершил) a? hann hef?i drepi? k?ngsd?ttur (что королевну убил).

F?m d?gum s??ar sakna?i k?ngur d?ttur sinnar og sag?i drottning a? l?kast vaeri a? fiskakarlinn sem hef?i einlaegt veri? a? hrekkja hana hef?i s?? fyrir henni. Var karl ?? tekinn fastur og ?tti a? lei?a hann ? b?l og brenna hvernig sem hann bar ?a? af s?r a? hann hef?i drepi? k?ngsd?ttur.

Var hann s??an leiddur a? b?linu (привели его тогда на костёр) og voru ?au k?ngur og drottning ?ar vi? einnig (и были король с королевой там тоже; einnig – также). En ??ur en karli vaeri hrundi? ? b?li? (но прежде чем мужика бросили в огонь; hrynja – падать; валиться) ba?st hann ?ess (взмолился он о том) a? k?ngur veitti s?r eina baen (чтобы король выполнил его просьбу; veita – предоставлять; разрешать) og ?? ekki l?f (если уж жизнь ему не сохранит: «и всё же /хотя/ не жизнь»). K?ngur h?t honum ?v? (король пообещал ему это). Ba? karl ?? drottningu (попросил тогда мужик королеву) a? segja aevis?gu s?na (рассказать свою жизнь; aevisaga – биография: «история жизни»; aevi – жизнь). H?n sag?i ?a? vaeri flj?tgert (она сказала, что долго это не займёт: «быстро делается») ?v? h?n hef?i veri? k?ngsd?ttir (потому что она была королевной) og s??an hef?i h?n gifst k?nginum (а потом вышла замуж за короля) sem h?n aetti n? (который у неё теперь) og s??an vissu allir um framfer?i sitt (а об остальном всем известно: «и потом знают все о её поступках»; framfer?i – поведение; fram – вперёд; fara – идти; fer? – поездка).

Var hann s??an leiddur a? b?linu og voru ?au k?ngur og drottning ?ar vi? einnig. En ??ur en karli vaeri hrundi? ? b?li? ba?st hann ?ess a? k?ngur veitti s?r eina baen og ?? ekki l?f. K?ngur h?t honum ?v?. Ba? karl ?? drottningu a? segja aevis?gu s?na. H?n sag?i ?a? vaeri flj?tgert ?v? h?n hef?i veri? k?ngsd?ttir og s??an hef?i h?n gifst k?nginum sem h?n aetti n? og s??an vissu allir um framfer?i sitt.

Karl sag?i ?? upph?tt alla aevi hennar (мужик рассказал тогда во весь голос всю её жизнь; upph?tt – громко; h?r – громкий) fr? ?v? h?n kom ?ar ? land (с того /момента/, когда она оказалась в государстве). Br?st h?n ?? ? flugdreka l?ki (обратилась она тогда в /форму/ летучего дракона; breg?ast – меняться; превращаться; l?ki – форма) og flaug ? karlinn (и налетела на мужика). En hann t?k belg undan skikkju sinni (но он вытащил мешок из-под своего плаща; belgur – кожаный мешок /для хранения продуктов и т.д./; шкура; живот; skikkja – плащ; мантия) og kasta?i yfir h?fu? henni (и накинул ей на голову) svo h?n lenti ? b?linu og brann (так что она угодила в костёр и сгорела; lenda – приземляться; угодить; оказаться; brenna – гореть).

Karl sag?i ?? upph?tt alla aevi hennar fr? ?v? h?n kom ?ar ? land. Br?st h?n ?? ? flugdreka l?ki og flaug ? karlinn. En hann t?k belg undan skikkju sinni og kasta?i yfir h?fu? henni svo h?n lenti ? b?linu og brann.

R?? karl ?? k?ngi til (посоветовал тогда мужик королю) a? l?ta grafa upp hj? stiganum (чтобы он приказал раскопать /землю/ у лестницы) sem l? upp ? gripasafni? (что стоит у хлева). Var ?a? svo gert (та и сделали) og fannst allt (и нашли всё) eins og karl haf?i fr? sagt (как мужик говорил); ?akka?i k?ngur karli me? m?rgum f?grum or?um (отблагодарил король мужика /многими/ красивыми речами; fagur – прекрасный) a? hann hef?i frelsa? sig fr? ?essari ?kind (за то, что тот избавил его от этого чудовища; frelsa – освобождать; ?kind – чудовище; негодяй; kind – овца; девочка), gaf honum skip og menn ? (подарил ему корабль и команду: «людей») og sigldi karl s??an heimlei?is (и поплыл тогда мужик в сторону дома).

R?? karl ?? k?ngi til a? l?ta grafa upp hj? stiganum sem l? upp ? gripasafni?. Var ?a? svo gert og fannst allt eins og karl haf?i fr? sagt; ?akka?i k?ngur karli me? m?rgum f?grum or?um a? hann hef?i frelsa? sig fr? ?essari ?kind, gaf honum skip og menn ? og sigldi karl s??an heimlei?is.

En ef Sigur?i er ?a? a? segja (а если о Сигурде говорить) a? hann haf?i misst f??ur sinn (то он потерял отца своего) me?an Bangs?mon var erlendis (пока Бангсимон был на чужбине; erlendis – за границей; erlendur – иностранный) og haf?i teki? vi? r?kisstj?rn (и стал королевством править). ?egar karl kom heim (когда мужик добрался до дома) var Sigur?ur a? halda br??kaup sitt til Helgu (Сигурд праздновал свою свадьбу с Хельгой); ?v? ?? voru li?in ?rj? ?r (ведь прошли три года) fr? ?v? karl f?r a? heiman (как мужик покинул дом); var? ?ar ?v? hinn mesti fagnafundur (поэтому была это очень радостная встреча; fagnafundur – радостная встреча; fagna – радоваться; fundur – встреча; находка; открытие).

En ef Sigur?i er ?a? a? segja a? hann haf?i misst f??ur sinn me?an Bangs?mon var erlendis og haf?i teki? vi? r?kisstj?rn. ?egar karl kom heim var Sigur?ur a? halda br??kaup sitt til Helgu; ?v? ?? voru li?in ?rj? ?r fr? ?v? karl f?r a? heiman; var? ?ar ?v? hinn mesti fagnafundur.

Lif?u ?au hj?n s??an lengi saman me? veg og vir?ingu (жили они: «их пара» с тех пор долго в славе и почёте; vegur – слава; vir?ing – уважение; почтение) og l?kur svo s?gunni af Bangs?mon (и на этом заканчивается сказание о Бангсимоне).

Lif?u ?au hj?n s??an lengi saman me? veg og vir?ingu og l?kur svo s?gunni af Bangs?mon.

B?ndadaeturnar (Крестьянские дочери)

[2]

Ekki alllangt fr? konungsborg nokkurri (недалеко от одного королевского замка; konungsborg – королевский замок; konungur – король; borg – город; замок) bj? b?ndi einn vel efna?ur (жил один довольно зажиточный крестьянин; efna?ur – состоятельный; богатый; efni – материал; содержание; богатства; средства). Hann ?tti ?rj?r daetur (у него было три дочери). Var hin elsta tv?tug (самой старшей двадцать лет), en hinar yngri (другие помладше), ?? allar gjafvaxta (и все на выданье; gjafvaxta – который по возрасту может вступить в брак; gefa – давать; vaxa – расти).

Ekki alllangt fr? konungsborg nokkurri bj? b?ndi einn vel efna?ur. Hann ?tti ?rj?r daetur. Var hin elsta tv?tug, en hinar yngri, ?? allar gjafvaxta.

Einhverju sinni er ?aer voru ? gangi fyrir utan bae f??ur s?ns (однажды гуляли они за хутором своего отца; baer – хутор; усадьба; ферма; двор; город) ?? sj? ?aer hvar konungur (и вот видят они, /где/ король) – er var ?giftur (он был неженат) – kom me? tveimur fylgdarm?nnum (шёл с двумя спутниками; fylgdarma?ur – спутник; сопровождающий; проводник; fylgd – сопровождение; свита); ?tti annar ?eirra a? hafa veri? skrifari (один из них оказался писарем; skrifari – писец; конторщик; клерк; секретарь; skrifa – писать), en hinn sk?smi?ur (а другой – сапожником; sk?smi?ur – сапожник; sk?r – ботинок; туфля; башмак; smi?ur – кузнец; ремесленник).

Einhverju sinni er ?aer voru ? gangi fyrir utan bae f??ur s?ns ?? sj? ?aer hvar konungur – er var ?giftur – kom me? tveimur fylgdarm?nnum; ?tti annar ?eirra a? hafa veri? skrifari, en hinn sk?smi?ur.

?? segir s? elsta (тогда сказала старшая; s? – такой[3]): „?g vildi ekki ?ska m?r meir (я бы не желала себе большего; ?ska – желать) en ?g aetti sk?smi?inn (чем заполучить сапожника).“

S? naesta henni sag?i (средняя: «следующая за ней» сказала): „En ?g skrifarann (а я – писаря).“

?? sag?i s? yngsta (тогда сказала младшая): „En ?g konunginn sj?lfan (а я – самого короля).“

?? segir s? elsta: „?g vildi ekki ?ska m?r meir en ?g aetti sk?smi?inn.“

S? naesta henni sag?i: „En ?g skrifarann.“

?? sag?i s? yngsta: „En ?g konunginn sj?lfan.“

Konungur sem heyrt haf?i (король, который услышал) a? ?aer voru eitthva? a? tala (что они что-то говорили) segir vi? fylgdarmenn s?na (говорит своим спутникам): „?g vil fara til kvenmanna ?essara (я хочу пойти к этим девицам; kvenma?ur – женщина; kven– – женский; kvenna – женщины; kona – женщина) og vita hva? ?aer hafa veri? um a? rae?a (и узнать, о чём они говорят); m?r heyr?ist ein segja (мне послышалось, что одна сказала): „konunginn sj?lfan (самого короля)“.“

Konungur sem heyrt haf?i a? ?aer voru eitthva? a? tala segir vi? fylgdarmenn s?na: „?g vil fara til kvenmanna ?essara og vita hva? ?aer hafa veri? um a? rae?a; m?r heyr?ist ein segja: „konunginn sj?lfan“.“

?eir sv?ru?u (они ответили) a? ?a? mundi ekki hafa veri? merkilegt (что, вероятно, неважно; merkilegur – значительный; важный) sem ?aer hef?u haft fyrir umtalsefni (что они обсуждали: «что было темой разговора»; umtalsefni – тема разговора; umtal – разговор; дискуссия; tala – говорить). Konungur segir ?eir skuli n? til ?eirra fara (король говорит, им следует теперь к ним пойти) og r??a ?eir n? allir samt til st?lknanna (и подъезжают они теперь все вместе к девушкам; r??a – ехать верхом; st?lka – девушка). Konungur spyr (король спрашивает) hva? ?aer hafi veri? um a? rae?a (о чём они говорили) ?egar ?eir hafi veri? komnir n?laegt ?eim (когда они к ним подъехали: «подошли близко»); fer n? svo (произошло теперь так) a? ?aer segja eins og veri? haf?i (что они рассказали как дело было). ?? maelti konungur (тогда сказал король) a? svo skyldi einnig ver?a (что так будет) sem ?aer hef?u ?ska? (как они пожелали), og ?a? var? (и так стало).

?eir sv?ru?u a? ?a? mundi ekki hafa veri? merkilegt sem ?aer hef?u haft fyrir umtalsefni. Konungur segir ?eir skuli n? til ?eirra fara og r??a ?eir n? allir samt til st?lknanna. Konungur spyr hva? ?aer hafi veri? um a? rae?a ?egar ?eir hafi veri? komnir n?laegt ?eim; fer n? svo a? ?aer segja eins og veri? haf?i. ?? maelti konungur a? svo skyldi einnig ver?a sem ?aer hef?u ?ska?, og ?a? var?.

En ?egar s? yngsta systirin var or?in drottning (но когда эта младшая сестра стала королевой) ?? f?ru hinar a? l?ta ?vildar– og ?fundarauga til hennar (возненавидели её другие сестры: «стали смотреть на неё враждебно и завистливо»; ?vild – антипатия; злоба; враждебность; немилость; vild – воля; желание; удовольствие; ?fundarauga – завистливый взгляд; ?funda – завидовать; ?fund – зависть; auga – глаз) og vildu fyrir hvern mun hrinda henni ?r tigninni (и вознамерились во что бы то ни стало расквитаться с ней: «выбить её из чина»; fyrir hvern mun – во что бы то ни стало; munur – разница; hrinda – толкать; отменять; опровергать; tign – знатность; достоинство; ранг; чин).

En ?egar s? yngsta systirin var or?in drottning ?? f?ru hinar a? l?ta ?vildar– og ?fundarauga til hennar og vildu fyrir hvern mun hrinda henni ?r tigninni.

?egar drottningin var? ?ungu? (когда королева забеременела; ?ungu? – беременная) og komi? var naerri ?eim t?ma ?? h?n skyldi barni? fae?a (и подошло ей время ребёнка рожать; naerri – близко; почти; t?mi – время; час), ?? fengu ?aer ?v? til vegar komi? (вызвались они; koma e-u til vegar – вызывать что-л.; vegur – путь; возможность) a? ?aer s?tu yfir henni (помогать ей при родах; sitja yfir – помогать при родах). ?egar h?n haf?i barni? faett (когда она родила ребёнка) ?? s?u ?aer um (они распорядились; sj? um e-? – позаботиться о чём-л.) a? barni? var teki? (чтобы ребёнка забрали) og fari? me? ?a? ? burt (и увезли прочь), og ?tti eftir tilaetlun ?eirra (и должно было по их замыслу; tilaetlun – намерение; замысел; решение; tilaetla – задумывать; иметь целью) a? kasta ?v? ? d?ki eitt fyrir utan borgina (выбросить его в ров за городом; d?ki – канава; ров; траншея; лужа) sem haft var til a? l?ta ? saur og annan ??verra ?r borginni (в который свозили экскременты и другой мусор из города; saur – грязь; кал, экскременты; ??verri – мусор).

?egar drottningin var? ?ungu? og komi? var naerri ?eim t?ma ?? h?n skyldi barni? fae?a, ?? fengu ?aer ?v? til vegar komi? a? ?aer s?tu yfir henni. ?egar h?n haf?i barni? faett ?? s?u ?aer um a? barni? var teki? og fari? me? ?a? ? burt, og ?tti eftir tilaetlun ?eirra a? kasta ?v? ? d?ki eitt fyrir utan borgina sem haft var til a? l?ta ? saur og annan ??verra ?r borginni.

S? sem sendur var a? framkvaema starf ?etta (тот, кого отправили выполнить этот приказ; framkvaema – выполнять; starf – работа; деятельность) l?t barni? ? bakkann (оставил ребёнка на краю канавы; bakki – берег; холм), en karl einn sem um gekk (но один человек, который мимо проходил) fann ?a? og bar heim til s?n (нашёл его и забрал /домой к/ себе).

S? sem sendur var a? framkvaema starf ?etta l?t barni? ? bakkann, en karl einn sem um gekk fann ?a? og bar heim til s?n.

Systurnar l?tu n? ? skar?i? hj? drottningu hvolp einn (сёстры подложили тогда королеве щенка; skar? – пустое место; дыра; отверстие /где кто-л. был или что-л. было ранее/; hvolpur – щенок) sem ?aer ?t?tu?u ? bl??i (которого они измазали в крови; ?tata – испачкать) og s?g?u s??an (и сказали потом) a? drottning hef?i ?tt hann (что королева его родила). Konungur var? mj?g hryggur vi? ?essi t??indi (король очень опечалился от этого известия; hryggur – печальный), en stillti ?? harma s?na (но всё же справился со своим горем; stilla – успокаивать; harmur – горе; печаль).

Systurnar l?tu n? ? skar?i? hj? drottningu hvolp einn sem ?aer ?t?tu?u ? bl??i og s?g?u s??an a? drottning hef?i ?tt hann. Konungur var? mj?g hryggur vi? ?essi t??indi, en stillti ?? harma s?na.

?annig f?r ? anna? og ?ri?ja sinn (так произошло и во второй, и в третий раз; ?annig – так) sem h?n ?tti barn (когда она родила ребёнка), og b?rnin lentu hj? hinum sama karli (а дети оказывались всё у того же человека); voru ?a? tveir synir og ein d?ttir (было их два сына и одна дочь).

?annig f?r ? anna? og ?ri?ja sinn sem h?n ?tti barn, og b?rnin lentu hj? hinum sama karli; voru ?a? tveir synir og ein d?ttir.

Karlinn l?t gefa b?rnunum heiti (человек нарёк детей именами; heiti – имя; heita – зваться; hva? heitir?u? – как тебя зовут?) og kalla?i eldri sveininn Vilhj?lm (и назвал старшего мальчика Вилхьяулмом; sveinn – мальчик), en hinn Sigur? (а второго – Сигурдом). Nafn st?lkunnar (имя девочки) sem yngst var (которая младшей была) er ?v?st (неизвестно).

Karlinn l?t gefa b?rnunum heiti og kalla?i eldri sveininn Vilhj?lm, en hinn Sigur?. Nafn st?lkunnar sem yngst var er ?v?st.

?egar drottning haf?i ?tt ?ri?ja barni? (когда королева родила третьего ребёнка) var? konungur afar rei?ur (король очень рассердился; afar – очень; rei?ur – сердитый) og bau? a? setja hana ? h?s nokkurt (и приказал посадить её в один: «некий» хлев; h?s – дом; строение; помещение; овчарня; хлев для овец) hvar lj?n var l?ti? inni vera (куда льва запустили: «льву было позволено внутри находиться»; lj?n – лев), en ? sta? ?ess a? ?a? rifi hana ? sundur (но вместо того, чтобы разорвать её на клочки) ?? gaf ?a? henni aet?? (делился: «давал» он с ней едой; aeti – корм; еда) af ?v? sem ?v? var faert til a? ?ta (той, что ему на корм приносили; faera – приносить) svo h?n t?r?i ?arna hj? ?v? (поэтому она /там при нём/ осталась в живых; t?ra – оставаться в живых; существовать; прозябать) ?n ?ess nokkur ?? vissi (без того, чтобы кто-то знал = и при этом никто не знал; ?n – без) a? h?n vaeri ? l?fi (что она жива).

?egar drottning haf?i ?tt ?ri?ja barni? var? konungur afar rei?ur og bau? a? setja hana ? h?s nokkurt hvar lj?n var l?ti? inni vera, en ? sta? ?ess a? ?a? rifi hana ? sundur ?? gaf ?a? henni aet?? af ?v? sem ?v? var faert til a? ?ta svo h?n t?r?i ?arna hj? ?v? ?n ?ess nokkur ?? vissi a? h?n vaeri ? l?fi.

N? v?kur s?gunni til karlsins (теперь возвращается история к человеку; v?kja – двигаться, перемещаться; отступать; отклоняться) sem f?stra?i b?rnin (который детей на воспитание взял; f?stra – воспитывать). Hvern sem hann hitti (каждого, с кем он встречался) e?a til hans kom (или кто к нему приходил) spur?i hann (спрашивал он) hvert hann vissi ekkert um b?rn ?essi (не знают ли они чего об этих детях), en allir luku upp sama munni (но все отвечали одно и то же: «открывали один и тот же рот»; lj?ka upp e-u – открывать что-л.; munnur – рот) a? ?eir vissu ekkert (что ничего не знают).

N? v?kur s?gunni til karlsins sem f?stra?i b?rnin. Hvern sem hann hitti e?a til hans kom spur?i hann hvert hann vissi ekkert um b?rn ?essi, en allir luku upp sama munni a? ?eir vissu ekkert.

B?rnin uxu upp (дети выросли) og voru mj?g efnileg (и были подающими большие надежды), en karlinn t?k n? a? gj?rast mj?g aldra?ur (а приёмный отец сильно постарел: «принялся делаться очень пожилым»; aldra?ur – старый). R??i hann ?? b?rnunum til (наказал он тогда детям) a? ?au skyldu halda sama vana og hann hef?i haft (что следует им, как делал он: «иметь такое же обыкновение, как было у него»; vani – привычка; обычай) a? reyna til a? komast eftir aett sinni (пытаться узнать о своей родословной; komast eftir e-u – получить сведения о чём-л.; aett – семья). Eftir ?etta anda?ist karlinn (после чего приёмный отец умер) og gj?r?u b?rnin ?? (и поступили дети так) eins og ?eim haf?i veri? bo?i? (как им было велено; bj??a – приказывать; предлагать).

B?rnin uxu upp og voru mj?g efnileg, en karlinn t?k n? a? gj?rast mj?g aldra?ur. R??i hann ?? b?rnunum til a? ?au skyldu halda sama vana og hann hef?i haft a? reyna til a? komast eftir aett sinni. Eftir ?etta anda?ist karlinn og gj?r?u b?rnin ?? eins og ?eim haf?i veri? bo?i?.

Einhverju sinni kom til ?eirra gamall ma?ur (однажды пришёл к ним старик: «старый человек»). Fr?ttu ?au hann hins sama og a?ra (спросили они у него то же, что и у других); hann kva?st sj?lfur ekki geta sagt ?eim neitt um ?a? (от ответил, что сам им не может сказать ничего об этом), en gaeti v?sa? ?eim ? ?ann (но может подсказать им /того/; v?sa e-m ? e-? – указать кому-л. на что-л.) er ?a? vissi (кто это знает; er – который; кто). Hann sag?i (он сказал) a? nokkurn veg ?a?an ? burt (что в некотором удалении оттуда = в одном месте) vaeri steinn einn st?r (есть большой валун; steinn – камень) og upp ? honum saeti fugl (а на нём сидит птица) sem bae?i skildi (которая и понимает) og gaeti tala? mannam?li (и умеет говорить на человеческом языке; mannam?l – человеческий язык; ma?ur – человек; m?l – язык; дар речи). Kva? hann ?eim (сказал он им) mundi best a? finna hann (что лучше бы найти её), en ?ar ? vaeri nokkurt vandhaefi (но это непросто: «должны быть некоторые трудности»; vandhaefi – трудность) ?v? margir hef?u ?anga? fari? (потому что многие туда отправлялись), en enginn aftur komi? (но никто не вернулся). Konungab?rn sag?i hann (королевские дети, сказал он) a? hef?u vilja? vita fyrir forl?g s?n (хотели узнать свою судьбу; vita e-? fyrir – предвидеть что-л.; forl?g – судьба; рок), en ekkert af ?eim er komi? hef?i (но никто из тех, кто приходил) hef?i haft ?a? til a? bera sem me? ?yrfti (не имел того терпения, которое было нужно; bera – выдерживать; терпеть; сносить).

Einhverju sinni kom til ?eirra gamall ma?ur. Fr?ttu ?au hann hins sama og a?ra; hann kva?st sj?lfur ekki geta sagt ?eim neitt um ?a?, en gaeti v?sa? ?eim ? ?ann er ?a? vissi. Hann sag?i a? nokkurn veg ?a?an ? burt vaeri steinn einn st?r og upp ? honum saeti fugl sem bae?i skildi og gaeti tala? mannam?li. Kva? hann ?eim mundi best a? finna hann, en ?ar ? vaeri nokkurt vandhaefi ?v? margir hef?u ?anga? fari?, en enginn aftur komi?. Konungab?rn sag?i hann a? hef?u vilja? vita fyrir forl?g s?n, en ekkert af ?eim er komi? hef?i hef?i haft ?a? til a? bera sem me? ?yrfti.

Svo sag?i hann stae?i ? (по его словам, дело за тем стало; standa ? e-u – дело в том, что…; ? hverju stendur n?? – в чём дело?) a? s? sem upp vildi komast ? steininn (что тот, кто намеревался добраться до камня) yr?i a? vera svo sta?fastur (должен был быть таким упорным; sta?fastur – постоянный; упорный; стойкий) a? hann liti ekki aftur (чтобы не оглядываться назад; l?ta aftur – оглядываться назад) hva? sem hann heyr?i (что бы он ни услышал) ?v? hver sem ?a? gj?r?i (ведь кто так делал) yr?i a? steini (превращался в камень) og allt ?a? er ?eir hef?u me?fer?is (вместе со всем тем, что при них было; me?fer?is – при себе; me? – с; fara – ехать). ?essa stillingu (этой стойкости; stilling – успокаивание; обуздание; настройка; установка) kva? hann (по его словам: «молвил он») a? hef?i vanta? hj? ?llum (им всем и не хватало; vanta – не иметься), en vaeri h?n (а была б она), ?? gaeti hver og einn upp komist (тогда мог бы каждый туда добраться).

Svo sag?i hann stae?i ? a? s? sem upp vildi komast ? steininn yr?i a? vera svo sta?fastur a? hann liti ekki aftur hva? sem hann heyr?i ?v? hver sem ?a? gj?r?i yr?i a? steini og allt ?a? er ?eir hef?u me?fer?is. ?essa stillingu kva? hann a? hef?i vanta? hj? ?llum, en vaeri h?n, ?? gaeti hver og einn upp komist.

Ef n? einhver kaemist upp (если же кто-то доберётся) sag?i hann (сказал он) a? s? gaeti l?fga? hitt allt (то сможет оживить и всех других; l?fga – оживлять) ?v? ? klettinum uppi (поскольку на утёсе; klettur – утёс; скала) vaeri pollur einn (есть лужа) og lok yfir (а на ней крышка), ? hverju fuglinn saeti (на которой птица сидит); leyf?i fuglinn hverjum sem til hans kaemist (позволит птица тому, кто к ней придёт; leyfa – позволять) a? taka af vatninu (набрать воды) og dreifa ?v? yfir ?? (и попрыскать ей тех; dreifa – рассеивать; разбрасывать; распылять) sem a? steinum hef?u or?i? (кто в камень превратился), og vi? ?a? lifnu?u ?eir aftur (и при этом оживут они) og yr?u eins og ?eir ??ur voru (и станут такими, как раньше).

Ef n? einhver kaemist upp sag?i hann a? s? gaeti l?fga? hitt allt ?v? ? klettinum uppi vaeri pollur einn og lok yfir, ? hverju fuglinn saeti; leyf?i fuglinn hverjum sem til hans kaemist a? taka af vatninu og dreifa ?v? yfir ?? sem a? steinum hef?u or?i?, og vi? ?a? lifnu?u ?eir aftur og yr?u eins og ?eir ??ur voru.

?etta virtist b?rnunum ekki mikil ?raut (это не показалось детям такой уж трудной задачей; vir?ast – казаться; представляться; ?raut – испытание; трудная задача), l?tu ?? brae?urnir drj?gmannlegast (набрались тогда братья решимости: «/стали/ действовать братья очень уверенно»; l?ta – действовать; вести себя; drj?g/mann/legur – самоуверенный; drj?gur – прочный; солидный), og ??kku?u ?au karli fyrir s?gu s?na (и поблагодарили старика за его рассказ). Litlu ?ar ? eftir (немного спустя) leggur eldri br??irinn Vilhj?lmur ? sta? (отправляется старший брат Вилхьяульм в дорогу; leggja ? sta? – отправляться в путь), en segir svo br??ur s?num (и говорит брату своему) a? ef ?r?r bl??dropar komi ? hn?finn hans (что если три капли крови появятся на его ноже; bl??dropi – капля крови; bl?? – кровь; dropi – капля) ?egar hann bor?i einhvern t?ma (когда он будет кушать /однажды/) ?? megi hann koma (тогда должно и ему отправляться; mega – должен), ?v? ?? hafi fari? fyrir s?r (поскольку значит, что и с ним, старшим братом, произошло /то же/) sem hinum ??rum (что и с другими).

?etta virtist b?rnunum ekki mikil ?raut, l?tu ?? brae?urnir drj?gmannlegast, og ??kku?u ?au karli fyrir s?gu s?na. Litlu ?ar ? eftir leggur eldri br??irinn Vilhj?lmur ? sta?, en segir svo br??ur s?num a? ef ?r?r bl??dropar komi ? hn?finn hans ?egar hann bor?i einhvern t?ma ?? megi hann koma, ?v? ?? hafi fari? fyrir s?r sem hinum ??rum.

Hann heldur n? (вот держит он путь; halda – направляться) sem hann eftir gamla mannsins tils?gn vissi (как его старик научил: «как он из указаний старика узнал»; tils?gn – обучение; преподавание; указание) a? lei? l? (куда путь лежал /куда дорога вела/ = вот пошёл он дорогой, которую старик указал; lei? – дорога; liggja – лежать; находиться; вести), og er ei geti? um f?r hans (но о путешествии его ничего не известно: «не упоминается»; ei – не; geta – упоминать; f?r – путешествие), en eftir h?r um bil ?rj? daga (но примерно три дня спустя; bil – время; момент), svo sem svara?i fer? hans a? steininum (что прошли с того времени, как он отправился к камню: «соответствовали его путешествию к камню»), ?? kom bl??i? ? hn?f Sigur?ar (появилась кровь на ноже Сигурда). Honum br? mj?g ? br?n (он очень встревожился; e-m breg?ur ? br?n – кто-л. удивляется; пугается; breg?a – дёргаться; br?n – бровь) og segir systur sinni (и говорит своей сестре) a? hann ver?i a? leggja ? sta? (что должен отправляться в путь), og gj?rir s?mu r?? fyrir vi? hana (и даёт ей такой же наказ) og br??ir hans haf?i gj?rt (какой ему брат дал).

Hann heldur n? sem hann eftir gamla mannsins tils?gn vissi a? lei? l?, og er ei geti? um f?r hans, en eftir h?r um bil ?rj? daga, svo sem svara?i fer? hans a? steininum, ?? kom bl??i? ? hn?f Sigur?ar. Honum br? mj?g ? br?n og segir systur sinni a? hann ver?i a? leggja ? sta?, og gj?rir s?mu r?? fyrir vi? hana og br??ir hans haf?i gj?rt.

Leggur hann n? ? sta? (вот отправляется он в путь) og fer allt ? s?mu lei? (и всё происходит точно так же: «идёт всё по тому же пути»). ?? leggur systirin ? sta? (тогда отправляется сестра в путь), kemur a? steininum (приходит к камню) og s?r ?ar ? kring ?t?lulegan gr?a af steinum alla vega myndu?um (и видит там кругом бесчисленные груды камней разной формы; ? kring – кругом; ?t?lulegur – бесчисленный; telja – считать; gr?i – груда; скопище; mynda – образовывать; формировать), sumir l?kir kistlum (некоторые похожи на сундуки; kistill – ящичек; сундучок; чемоданчик; горб), sumir sk?pum (другие – на шкафы; sk?pur – шкаф) o.s.frv (и т.п.; og svo framvegis – и так далее). H?n leggur a? steininum (приближается она к камням) og fer a? klifrast (и взбирается на них); heyrir h?n ?? mj?g miki? mannam?l (слышит она множество голосов: «языков») og ?ar ? me?al ?ekkir h?n r?m brae?ra sinna (и среди них распознаёт голоса своих братьев; ?ekkja – узнавать; r?mur – голос). Ei a? s??ur gaetir h?n ?ess a? l?ta ekki vi? (несмотря на это смогла она не оглянуться; ei a? s??ur – несмотря на; s??ur – меньше) og kemst upp ? steininn (и добралась до валуна).

Leggur hann n? ? sta? og fer allt ? s?mu lei?. ?? leggur systirin ? sta?, kemur a? steininum og s?r ?ar ? kring ?t?lulegan gr?a af steinum alla vega myndu?um, sumir l?kir kistlum, sumir sk?pum o.s.frv. H?n leggur a? steininum og fer a? klifrast; heyrir h?n ?? mj?g miki? mannam?l og ?ar ? me?al ?ekkir h?n r?m brae?ra sinna. Ei a? s??ur gaetir h?n ?ess a? l?ta ekki vi? og kemst upp ? steininn.

Faer h?n ?? miki? hr?s hj? fuglinum fyrir sta?festu s?na (очень её тогда птица хвалит: «получает она тогда большую похвалу от птицы» за её стойкость; hr?s – похвала) og heitir henni (и обещает ей) a? frae?a hana um ?a? (поведать ей о том; frae?a – обучать; сообщать) er h?n vilji (что она хочет /знать/). Henni ver?ur fyrst fyrir a? vilja l?fga steinana (первое, что она пожелала – это оживить камни; e-m ver?ur e-? fyrir – кто-л. делает что-л. в первую очередь) og ?a? faer h?n (и это было ей позволено). Bendir fuglinn henni ? einn (указывает ей птица на один /камень/; benda e-m ? e-? – указывать кому-л. на что-л.; обратить чьё-л. внимание на что-л.) og segir (и говорит) a? ef h?n vissi (что если она знает) hver ?ar vaeri (кто там есть) ?? mundi h?n vilja koma af honum steinhamnum (тогда избавит она его от каменного обличья; koma e-u af – искоренить что-л.; steinhamur – каменный облик; каменная оболочка; hamur – шкура; кожа; оперение; обличье; образ; настроение). – ?n ?ess a? or?lengja ?a? (без долгих разговоров; or?lengja – долго говорить; or? – слово; lengja – продлевать) l?fgar h?n alla (оживляет она всех) og ?akka ?eir henni l?fgj?fina (и благодарят они её за спасение).

Faer h?n ?? miki? hr?s hj? fuglinum fyrir sta?festu s?na og heitir henni a? frae?a hana um ?a? er h?n vilji. Henni ver?ur fyrst fyrir a? vilja l?fga steinana og ?a? faer h?n. Bendir fuglinn henni ? einn og segir a? ef h?n vissi hver ?ar vaeri ?? mundi h?n vilja koma af honum steinhamnum. – ?n ?ess a? or?lengja ?a? l?fgar h?n alla og ?akka ?eir henni l?fgj?fina.

?v? naest (затем: «этому ближайшее») spyr h?n fuglinn (спрашивает она птицу) til hverra ?au systkinin hafi aett s?na a? rekja (к кому ей с братьями свой род возводить; systkin – брат и сестра; братья и сёстры; rekja – следовать; развивать; возводить) e?a hverjir s?u foreldrar ?eirra (или кто их родители). Fuglinn segir (птица говорит) a? ?au s?u b?rn konungsins ? landinu (что они дети короля страны) og greinir fr? (и рассказывает о том; greina fr? e-u – сообщать о чём-л.) hvernig systurnar hafi a? fari? (как сёстры поступили) ?egar ?au faeddust (когда они родились). L?ka getur hann um vi? ?au (также упоминает она им) a? m??ir ?eirra s? enn?? ? l?fi hj? lj?ninu (что мать их ещё в живых со львом: «при льве»), en s? or?in naer dau?a en l?fi (но уже больше мертва, чем жива; dau?ur – мёртвый; dau?i – смерть) bae?i af hrygg? (от печали) og skorti ? ?llu g??u (и лишений: «недостатка всего хорошего»; skortur – недостаток).

?v? naest spyr h?n fuglinn til hverra ?au systkinin hafi aett s?na a? rekja e?a hverjir s?u foreldrar ?eirra. Fuglinn segir a? ?au s?u b?rn konungsins ? landinu og greinir fr? hvernig systurnar hafi a? fari? ?egar ?au faeddust. L?ka getur hann um vi? ?au a? m??ir ?eirra s? enn?? ? l?fi hj? lj?ninu, en s? or?in naer dau?a en l?fi bae?i af hrygg? og skorti ? ?llu g??u.

? steini ?eim sem fuglinn haf?i v?sa? henni ? (среди тех камней, которые птица ей указала) var hinn t?guglegasti konungsson (был тот светлейший принц; t?gulegur – видный; представительный). Hann leit strax ?starauga til l?fgjafa s?ns (он сразу стал смотреть ласковым взглядом на свою спасительницу; strax – сразу; ?starauga – ласковый взгляд; ?st – любовь; l?fgjafi – спаситель) og leist hverju vel ? anna? (и они понравились друг другу; e-m l?st vel ? e-n – кому-л. нравится что-л.; l?ta – глядеть; l?tast – выглядеть). Haf?i hann einkum haft me? s?r ?a? er (то, что он особенного имел при себе; einkum – особо; специально) var ? hinum kistlamyndu?u steinum (было в том камне в форме сундука); voru ?a? kassar fullir me? d?rgripi (это были ящики полные сокровищ; kassi – ящик; d?rgripur – ценная вещь; сокровище; d?r – дорогой; gripur – предмет).

? steini ?eim sem fuglinn haf?i v?sa? henni ? var hinn t?guglegasti konungsson. Hann leit strax ?starauga til l?fgjafa s?ns og leist hverju vel ? anna?. Haf?i hann einkum haft me? s?r ?a? er var ? hinum kistlamyndu?u steinum; voru ?a? kassar fullir me? d?rgripi.

Eftir a? fuglinn haf?i fraett um ?a? (после того, как птица поведала о том; frae?a – информировать) er menn girntust a? vita (что люди желали знать; girnast – страстно желать; вожделеть), ?? leggja systkinin ? sta? (отправились братья с сестрой в путь) og ?essi eini konungsson me? ?eim (и этот принц с ними). ?au fara inn ? borgina (они входят в город), f? s?r verkfaeri (добывают себе орудие; verkfaeri – орудие; инструмент; verk – работа; faeri – случай; возможность; силы) og brj?ta gat ? m?rinn ? h?si ?v? (и смогли сломать стену того хлева; m?r – стена) hvar lj?ni? var inni (где был лев).

Eftir a? fuglinn haf?i fraett um ?a? er menn girntust a? vita, ?? leggja systkinin ? sta? og ?essi eini konungsson me? ?eim. ?au fara inn ? borgina, f? s?r verkfaeri og brj?ta gat ? m?rinn ? h?si ?v? hvar lj?ni? var inni.

Fundu ?au ?ar m??ur s?na ? ?ngviti (нашли они там их мать в обмороке; ?ngvit – обморок; ?ng– – не; vit – сознание), ?v? h?n haf?i hraedd or?i? (потому что она испугалась: «стала испуганной») vi? a?gang ?eirra a? brj?ta m?rinn (когда они с грохотом стену выламывали; a?gangur – шум; грохот). Lifna?i h?n samt vi? (очнулась она всё же; lifna – очнуться; ожить); faer?u ?au hana ? almennileg f?t (одели её в приличную одежду; faera e-n ? – одевать кого-л.; almennilegur – хороший; приличный; достойный) og l?g?u s??an a? konungsh?llinni (и отправились тогда во дворец к королю) og b??u s?r or?lofs a? tala vi? hann (и испросили позволения поговорить с ним = аудиенции; or?lof – разрешение; lof – позволение). ?etta veittist ?eim (она им была пожалована), og ?? segjast ?au n? (и рассказали они тогда) vera komin b?rnin hans me? m??ur s?na ?r lj?nsbaelinu (что они: «пришли» дети его со своей матерью из львиного логова; lj?nsbaeli – логово льва; baeli – логово; нора; гнездо; лачуга; ветхий дом) og l?ta hann vita allt (и рассказали ему всё) sem fuglinn haf?i fraett ?au ? (что им птица поведала).

Fundu ?au ?ar m??ur s?na ? ?ngviti, ?v? h?n haf?i hraedd or?i? vi? a?gang ?eirra a? brj?ta m?rinn. Lifna?i h?n samt vi?; faer?u ?au hana ? almennileg f?t og l?g?u s??an a? konungsh?llinni og b??u s?r or?lofs a? tala vi? hann. ?etta veittist ?eim, og ?? segjast ?au n? vera komin b?rnin hans me? m??ur s?na ?r lj?nsbaelinu og l?ta hann vita allt sem fuglinn haf?i fraett ?au ?.

S??an var haldinn ranns?knarr?ttur yfir systrum drottningar (потом состоялся суд над сёстрами королевы; ranns?knarr?ttur – инквизиция; ranns?kn – обследование; расследование; исследование; r?ttur – право; суд); kom ?? upp hi? sanna (и вся правда: «правдивое» выяснилась; sannur – правдивый). Var ?eim ?? kasta? inn til sama lj?nsins (бросили их тогда к тому же льву) sem reif ?aer og taetti ? sundur (который разорвал их на клочки; taeta e-n ? sundur – порвать кого-л. на кусочки).

S??an var haldinn ranns?knarr?ttur yfir systrum drottningar; kom ?? upp hi? sanna. Var ?eim ?? kasta? inn til sama lj?nsins sem reif ?aer og taetti ? sundur.

Drottningin komst n? ? tign s?na aftur (королева теперь = тогда вернулась в свой чин); d?ttirin ?tti ?ann mikla konungsson (дочь вышла замуж за того видного принца) sem me? systkinunum f?r til borgarinnar (который вместе с братьями поехал в город) og settist a? r?kjum eftir f??ur sinn (и сел править после своего отца). Vilhj?lmur giftist (Вилхьяулм женился) og t?k vi? r?ki eftir f??ur sinn l?tinn (и стал править : «взялся за правление» после смерти отца), en Sigur?ur giftist konungsd?ttir ?r ??ru r?ki (а Сигурд женился на королевне из другого королевства) og komst ?ar a? eftir f??ur hennar (и стал править после её отца). Lif?u s??an ?ll ? lukku og velgengni (жили потом все в счастье и богатстве; lukka – счастье; velgengni – процветание; успех).

Drottningin komst n? ? tign s?na aftur; d?ttirin ?tti ?ann mikla konungsson sem me? systkinunum f?r til borgarinnar og settist a? r?kjum eftir f??ur sinn. Vilhj?lmur giftist og t?k vi? r?ki eftir f??ur sinn l?tinn, en Sigur?ur giftist konungsd?ttir ?r ??ru r?ki og komst ?ar a? eftir f??ur hennar. Lif?u s??an ?ll ? lukku og velgengni.

Gorv?mb (Горвёмб)

[4]

Einu sinni var k?ngur og drottning ? r?ki s?nu (жили-были король с королевой в своём королевстве); ?au ?ttu einn son og eina d?ttur (у них были сын и дочь). D?ttir ?eirra var vaen st?lka (дочь их была красивой девушкой; vaenn – подающий надежды; красивый; милый) og vel a? s?r (и умной; vera vel a? s?r ? e-u – быть компетентным в чём-л.), en sonur ?eirra var illur ? skapi (а сын их был недоброго нрава; vera illur ? skapi – обладать плохим характером; skap – характер; нрав; склад) og hinn mesti ??okki (и /самым/ большим негодяем; ??okki – неприязнь; натянутые отношения; подлец; скряга).

Einu sinni var k?ngur og drottning ? r?ki s?nu; ?au ?ttu einn son og eina d?ttur. D?ttir ?eirra var vaen st?lka og vel a? s?r, en sonur ?eirra var illur ? skapi og hinn mesti ??okki.

N? li?u t?mar (вот прошло время) og fer konungur a? eldast (и постарел король; eldast – стареть), en syni hans lei?ist (но сыну его было не по нутру; lei?a/st/ – доставлять неприятности; досаждать; надоедать) hva? hann lifir lengi (что его отец долго живёт) og loksins tekur hann ?a? fyrir (и наконец доходит до того; loksins – наконец; taka e-? fyrir – заняться чем-л.) a? hann drepur foreldra s?na og systur s?na (что он убивает своих родителей и сестру). K?ngssonur faer n? r?ki? eftir f??ur sinn (королевич получает тогда королевство в наследство: «после своего отца») og vill kvongast (и хочет жениться), en ?a? gengur honum illa (но это ему не удаётся: «идёт плохо») s?kum or?st?rs ?ess (из-за той молвы; s?kum – из-за; or?st?r – слава; репутация) er af honum f?r (которая о нём шла). ?? fer svo ? endanum (всё же наконец так происходит; ? endanum – наконец; endi – конец) a? hann faer s?r konu (что он женится: «получает себе жену») ?egar langur t?mi er fr? li?inn (про прошествии долгого времени). Um samfarir ?eirra er ekki geti? anna? (об их супружестве другого не известно; samfarir – сношение; супружеская жизнь) en ?a? a? ?au ?ttu d?ttur eina barna (кроме того, что у них была единственная дочь) sem Ingibj?rg er nefnd (которую звали Ингибьёрг); h?n var afbrag? annara kvenna fyrir sakir fr??leiks og fegur?ar (она превосходила других женщин по красоте; afbrag? – превосходное; прекрасное; fr??leiki – красота; fegur? – красота).

N? li?u t?mar og fer konungur a? eldast, en syni hans lei?ist hva? hann lifir lengi og loksins tekur hann ?a? fyrir a? hann drepur foreldra s?na og systur s?na. K?ngssonur faer n? r?ki? eftir f??ur sinn og vill kvongast, en ?a? gengur honum illa s?kum or?st?rs ?ess er af honum f?r. ?? fer svo ? endanum a? hann faer s?r konu ?egar langur t?mi er fr? li?inn. Um samfarir ?eirra er ekki geti? anna? en ?a? a? ?au ?ttu d?ttur eina barna sem Ingibj?rg er nefnd; h?n var afbrag? annara kvenna fyrir sakir fr??leiks og fegur?ar.

Svo er fr? sagt (потом так рассказывают) a? m??ir hennar leggst eitt sinn mj?g veik (что её мать тяжело заболела: «слегла однажды очень больной»). ?? kallar h?n Ingibj?rgu d?ttur s?na fyrir sig (тогда призвала она к себе Ингибьёрг, дочь свою) og maelti (и сказала): „Svo segir m?r hugur um (так подсказывает мне чутьё; hugur – ум; мысль; мнение) a? ?g muni n? deyja (что я вот-вот умру). Ekkert get ?g hj?lpa? ??r (и не смогу я тебе помочь) ?? ?g vildi (как бы я ни хотела), en h?r er lindi (но вот пояс) sem ?? skalt jafnan hafa yfir um ?ig (который ты должна всегда повязывать: «иметь на себе»), og me?an ?? hefur hann (и пока он на тебе) mun ?ig ekki mat bresta (не будет тебе недоставать еды; bresta – недоставать, не хватать). H?r er einnig t?k (вот также собачка; t?k – сука) sem ?g gef ??r (которую я даю тебе) ?v? ?egar ?g er dau? (потому что когда я умру) mun fa?ir ?inn vilja sofa hj? ??r (захочет твой отец спать с тобой) og mun hann ?? hafa ? ??r taug (и опутает он тебя верёвкой; taug – канат; верёвка) og skaltu ?? hafa einhver r?? a? koma t?kinni ? taugina (и придётся тебе найти способ связать верёвкой собачку), en for?a sj?lfri ??r (а самой освободиться; for?a s?r – спасаться; sj?lfur – сам).“

Svo er fr? sagt a? m??ir hennar leggst eitt sinn mj?g veik. ?? kallar h?n Ingibj?rgu d?ttur s?na fyrir sig og maelti: „Svo segir m?r hugur um a? ?g muni n? deyja. Ekkert get ?g hj?lpa? ??r ?? ?g vildi, en h?r er lindi sem ?? skalt jafnan hafa yfir um ?ig, og me?an ?? hefur hann mun ?ig ekki mat bresta. H?r er einnig t?k sem ?g gef ??r ?v? ?egar ?g er dau? mun fa?ir ?inn vilja sofa hj? ??r og mun hann ?? hafa ? ??r taug og skaltu ?? hafa einhver r?? a? koma t?kinni ? taugina, en for?a sj?lfri ??r.“

N? deyr drottning (вот умирает королева). En hi? naesta kv?ld skipar konungur d?ttur sinni a? sofa hj? s?r (и на следующий же вечер приказывает король своей дочери спать с ним; skipa – приказывать). H?n faerist undan (она противится; faera undan e-u – пытаться избежать чего-л.), en hann h?tar a? drepa hana (но он грозится убить её; h?ta – угрожать) ef h?n ekki hl??i (если она не послушается; hl??a – повиноваться), ?? ?orir h?n ekki a? faerast undan lengur (поэтому не смеет она дольше противиться; ?ora – осмелиться). Ingibj?rg kva?st samt ?urfa a? laesa h?llinni (Ингибьёрг сказала, что ей всё же придётся закрыть на замок дворец) ??ur en h?n gangi til saengur (прежде чем она пойдёт в постель; saeng – постель; перина).

N? deyr drottning. En hi? naesta kv?ld skipar konungur d?ttur sinni a? sofa hj? s?r. H?n faerist undan, en hann h?tar a? drepa hana ef h?n ekki hl??i, ?? ?orir h?n ekki a? faerast undan lengur. Ingibj?rg kva?st samt ?urfa a? laesa h?llinni ??ur en h?n gangi til saengur.

„?etta eru ?sannindi (это ложь; ?sannindi – неправда),“ maelti konungur (сказал король), „og ?? aetlar ??r a? s?na m?r pretti (и ты собираешься сыграть со мной: «показать мне» шутку; prettur – хитрость; уловка; обман).“

Ingibj?rg laetur ekki af svari s?nu a? heldur (Ингибьёрг предпочла не отвечать; ekki a? heldur – тоже не).

„?etta eru ?sannindi,“ maelti konungur, „og ?? aetlar ??r a? s?na m?r pretti.“

Ingibj?rg laetur ekki af svari s?nu a? heldur.

Konungur maelti (король сказал): „Me? ?v? einu m?ti (так: «таким образом»; m?t – образ; способ) sleppi ?g ??r fr? m?r (отпущу я тебя /от себя/; sleppa – отпускать) a? ?g hafi ? ??r taug (ведь ты у меня на верёвке = но сначала привяжу на верёвку),“ og ?a? gj?rir hann (так он и сделал). N? fer Ingibj?rg til hallardyra (вот идёт Ингибьёрг к воротам дворца) og hn?tir ?ar t?kinni ? taugina (и привязывает там собачку на верёвку) sem k?ngur dregur a? s?r (которую король тянет к себе; draga – тащить), en h?n for?ar s?r ?t ?r h?llinni (а она /сама/ сбежала: «бежит» из дворца; for?a s?r – спастись). Myrkur var ? ?ti (спустилась темнота) og gengur h?n ? myrkrinu alla n?ttina (и идёт она в темноте всю ночь). Um morguninn kemur h?n ? sj?varkletta (утром выходит она к морским скалам; sj?varklettur – морской утёс; sj?r – море; klettur – утёс; скала), ?ar liggur kaupskip undir (там стоит торговый корабль /внизу/; kaupskip – торговое судно; kaup – торговля; бизнес; зарплата; kaupa – покупать; skip – корабль). H?n bi?ur kaupmenn hj?lpar (она просит у купцов помощи; kaupma?ur – торговец; хозяин магазина; hj?lp – помощь) ?annig a? h?n bi?ur ?? (так просит она) a? flytja sig ? land nokkurt (отвезти её в какую-нибудь землю) er h?n til tekur (которую она выберет; taka e-? til – выбирать что-л.). ?a? gj?ra ?eir (так они и делают).

Konungur maelti: „Me? ?v? einu m?ti sleppi ?g ??r fr? m?r a? ?g hafi ? ??r taug,“ og ?a? gj?rir hann. N? fer Ingibj?rg til hallardyra og hn?tir ?ar t?kinni ? taugina sem k?ngur dregur a? s?r, en h?n for?ar s?r ?t ?r h?llinni. Myrkur var ? ?ti og gengur h?n ? myrkrinu alla n?ttina. Um morguninn kemur h?n ? sj?varkletta, ?ar liggur kaupskip undir. H?n bi?ur kaupmenn hj?lpar ?annig a? h?n bi?ur ?? a? flytja sig ? land nokkurt er h?n til tekur. ?a? gj?ra ?eir.

N? st?gur h?n ? skip (вот поднимается она на корабль) og skipi? siglir lei? s?na (и корабль поднимает якорь: «плывёт своей дорогой») og byrjar kaupm?nnum vel (и дует купцам попутный ветер; e-m byrjar vel – кому-л. дует попутный ветер). ?eir koma vi? land ?ar (они прибывают в ту землю) sem Ingibj?rg haf?i til teki? (которую Ингибьёрг выбрала) og skilja hana ?ar eftir (и оставляют они её там). H?n gengur ? land (она сходит на берег) og kemur a? litlum b?ndabae (и доходит до небольшого крестьянского двора; b?ndabaer – крестьянский хутор, усадьба; ферма; b?ndi – крестьянин; baer – хутор; двор); ?ar bi?ur h?n a? lofa s?r a? vera (там просит она позволения ей остаться) og faer h?n ?a? (и она его получает).

N? st?gur h?n ? skip og skipi? siglir lei? s?na og byrjar kaupm?nnum vel. ?eir koma vi? land ?ar sem Ingibj?rg haf?i til teki? og skilja hana ?ar eftir. H?n gengur ? land og kemur a? litlum b?ndabae; ?ar bi?ur h?n a? lofa s?r a? vera og faer h?n ?a?.

? landi ?essu var ungur konungur (в той стране был молодой король) og ?kvaentur (и неженатый) og bj? naerri b?ndabae ?eim (и жил он рядом с тем хутором) sem Ingibj?rg var ? (где была Ингибьёрг). B?ndi ?essi haf?i ?a? starf ? hendi (у того крестьянина была такая работа /в руках/ = крестьянин занимался тем) a? hann var?veitti f?t og skr??a konungs (что он был хранителем: «хранил» нарядов короля; var?veita – хранить; verja – защищать; veita – оказывать; skr??i – облачение; наряд; праздничные одежды; риза) og l?t ?vo klae?na? hans og l?n (и отдавал в стирку его платья и бельё; ?vo – мыть; стирать; klae?na?ur – одежда; платье; l?n – лён). Konungur veitti ?v? athygli (король обратил внимание на то; veita athygli – обращать внимание; athygli – внимание; внимательность) a? klae?na?ur hans var betur var?veittur en ??ur (что за его одеждами стали лучше ухаживать: «хранить», чем прежде) og ?a? svo a? hann undra?ist (да так, что удивился он; undrast – удивиться; поразиться) ?? breyting sem ? ?v? var or?in (той перемене, которая произошла: «стала»; breyting – изменение).

? landi ?essu var ungur konungur og ?kvaentur og bj? naerri b?ndabae ?eim sem Ingibj?rg var ?. B?ndi ?essi haf?i ?a? starf ? hendi a? hann var?veitti f?t og skr??a konungs og l?t ?vo klae?na? hans og l?n. Konungur veitti ?v? athygli a? klae?na?ur hans var betur var?veittur en ??ur og ?a? svo a? hann undra?ist ?? breyting sem ? ?v? var or?in.

Einhverju sinni gj?rir hann s?r fer? til b?nda (как-то раз поехал он к крестьянину). ?ar s?r hann Ingibj?rgu (там видит он Ингибьёрг) og finnst miki? um fegur? hennar og atgj?rvi (и восхищается её красотой и совершенством; atgj?rvi – физическое и духовное совершенство). Og loksins fer hann ?ess ? leit (и наконец просит он её; fara e-s ? leit vi? e-n – просить что-л. у кого-л.; leit – поиск) a? f? hana fyrir konu (чтобы она вышла за него замуж: «получить её в качестве жены») og tekur Ingibj?rg ?v? vel og kurteislega (и Ингибьёрг с почтением принимает его предложение; kurteislegur – вежливый; учтивый). S??an er veisla til reidd (тогда устроили пир; vera til reidd – быть готовым; rei?a – снаряжение; готовность) og br??kaup ?eirra haldi? me? miklum s?ma (и свадьбу они сыграли очень пышно = честным пирком да за свадебку; s?mi – честь).

Einhverju sinni gj?rir hann s?r fer? til b?nda. ?ar s?r hann Ingibj?rgu og finnst miki? um fegur? hennar og atgj?rvi. Og loksins fer hann ?ess ? leit a? f? hana fyrir konu og tekur Ingibj?rg ?v? vel og kurteislega. S??an er veisla til reidd og br??kaup ?eirra haldi? me? miklum s?ma.

Einhverju sinni maelti Ingibj?rg drottning vi? konung (однажды сказала королева Ингибьёрг королю): „?g bi? ?ig einnar b?nar (есть у меня к тебе просьба), konungur (король), a? taka engan mann til veturvistar (не брать никого: «никакого человека» на зимовку; enginn – никто; veturvist – зимовка; vetur – зима; vist – пребывание; место) ??ur en ?g veit af (прежде чем я об этом узнаю).“ Konungur lofar henni ?v? (король обещает ей это).

Einhverju sinni maelti Ingibj?rg drottning vi? konung: „?g bi? ?ig einnar b?nar, konungur, a? taka engan mann til veturvistar ??ur en ?g veit af.“ Konungur lofar henni ?v?.

N? l??a nokkur ?r svo (вот проходит несколько лет так) a? ekki ber til t??inda (без всяких новостей: «что /ничто/ не приносит вестей»). Einu sinni kemur aldra?ur ma?ur til konungs (однажды приходит старик: «старый мужчина» к королю) og bi?ur hann veturvistar (и просится на зимовку).

N? l??a nokkur ?r svo a? ekki ber til t??inda. Einu sinni kemur aldra?ur ma?ur til konungs og bi?ur hann veturvistar.

„?v? vil ?g ekki lofa (этого обещать не буду),“ segir konungur (говорит король), „fyrr en ?g hef tala? vi? drottningu m?na (пока не поговорю с моей королевой).“

„?a? er ?? aetlan m?n (по моему мнению),“ segir a?komuma?ur (говорит странник; a?komuma?ur – чужестранец; пришелец; a?koma – прибытие), „a? ?? megir svo miklu r??a ? r?ki ??nu sem (что у тебя достаточно власти в твоём государстве) a? taka mann til veturvistar (чтобы взять человека на зимовку) og enda m? ?ykja l?tilm?tlegt fyrir k?ng (и более того, не унизительно ли для короля; enda – более того; ?ykja – казаться; считаться; l?tilm?tlegur – незначительный; слабый; унизительный) a? ?urfa a? spyrja drottningu s?na um ?v?l?kt (что он должен спрашивать свою королеву о таком); var ?g og einu sinni konungur (я тоже был когда-то королём) og get ?v? bori? um sl?ka hluti (и могу поэтому рассуждать о таких вещах; bera um e-? – свидетельствовать о чём-л.).“

„?v? vil ?g ekki lofa,“ segir konungur, „fyrr en ?g hef tala? vi? drottningu m?na.“

„?a? er ?? aetlan m?n,“ segir a?komuma?ur, „a? ?? megir svo miklu r??a ? r?ki ??nu sem a? taka mann til veturvistar og enda m? ?ykja l?tilm?tlegt fyrir k?ng a? ?urfa a? spyrja drottningu s?na um ?v?l?kt; var ?g og einu sinni konungur og get ?v? bori? um sl?ka hluti.“

Hann er ?anga? til a? tala um fyrir konungi (так он уговаривал короля; tala um fyrir e-m – уговаривать кого-л. передумать) a? hann lofar a?komumanni veturvist (что тот позволяет пришельцу /остаться/ на зимовку). Konungur segir drottningu fr? ?essu (король говорит королеве об этом), en h?n kva? ?a? mi?ur hafa or?i? (но она сказала, мол, тем хуже: «это хуже стало»; mi?ur – хуже) og tekur ?v? ?unglega (и не одобрила этого; taka e-u ?unglega – отреагировать на что-л. отрицательно; ?unglega – тяжело; сурово).

Hann er ?anga? til a? tala um fyrir konungi a? hann lofar a?komumanni veturvist. Konungur segir drottningu fr? ?essu, en h?n kva? ?a? mi?ur hafa or?i? og tekur ?v? ?unglega.

N? kemur a? ?v? (случается так: «приходит к тому») a? drottning ver?ur ?l?tt (что королева забеременела; ?l?tt – беременная; ?l?ttur – нелёгкий) og svo er sagt (и так рассказывают) a? ?egar h?n leggst ? saeng (что когда пришло ей время рожать; leggjast ? saeng – почувствовать родовые схватки; liggja ? saeng – рожать: «лечь в постель») ?? getur h?n ekki faett (то не может она родить). Konungur laetur kalla til s?n alla hina bestu laekna (король приказывает вызвать к себе всех самых лучших докторов; laeknir – врач; лекарь), en allt ver?ur ?a? ?rangurslaust (но всё безуспешно; ?rangurslaus – тщетный; ?rangur – успех; результат). Konungur leitar r??a til vetrarsetumanns s?ns (король просит: «ищет» совета у своего постояльца; vetrarsetuma?ur – зимний постоялец; vetur – зима; seta – пребывание; сидение) og kve?st hann muni reyna a? hj?lpa drottningu (и сказал тот, что попробует помочь королеве) me? ?v? m?ti a? enginn s? vi?staddur (но при условии, что никого рядом не будет; vi?staddur – присутствующий) me?an hann s? hj? henni (пока он находится у неё). ?a? laetur konungur eftir honum (это король ему позволяет).

N? kemur a? ?v? a? drottning ver?ur ?l?tt og svo er sagt a? ?egar h?n leggst ? saeng ?? getur h?n ekki faett. Konungur laetur kalla til s?n alla hina bestu laekna, en allt ver?ur ?a? ?rangurslaust. Konungur leitar r??a til vetrarsetumanns s?ns og kve?st hann muni reyna a? hj?lpa drottningu me? ?v? m?ti a? enginn s? vi?staddur me?an hann s? hj? henni. ?a? laetur konungur eftir honum.

Vetrarsetuma?ur hj?lpar drottningu (постоялец помогает королеве) og gengur ?a? flj?tt (и она быстро разрешается от бремени: «проходит это быстро»). En ?egar barni? er faett (но когда ребёнок рождается) sem var fallegur sveinn (который был хорошеньким мальчиком) ?? tekur hann ?a? (то берёт он его) og kastar ?v? ?t um hallargluggann (и выбрасывает из окна дворца; hallargluggi – окно дворца; gluggi – окно) og tekur hvolp (потом берёт щенка) og s?nir konungi (и показывает королю) og segir a? ?etta hafi h?n faett af s?r (и говорит, что это она, мол, родила).

Vetrarsetuma?ur hj?lpar drottningu og gengur ?a? flj?tt. En ?egar barni? er faett sem var fallegur sveinn ?? tekur hann ?a? og kastar ?v? ?t um hallargluggann og tekur hvolp og s?nir konungi og segir a? ?etta hafi h?n faett af s?r.

Drottning ver?ur br??um ?l?tt ? anna? sinn (королева вскоре снова забеременела) og atvikast allt ? s?mu lei? me? fae?inguna (и происходит всё так же с родами; atvikast – происходить; fae?ing – роды) og barni? eins og sagt var um fyrsta barni? (и с ребёнком, как было сказано о первом ребёнке).

Drottning ver?ur br??um ?l?tt ? anna? sinn og atvikast allt ? s?mu lei? me? fae?inguna og barni? eins og sagt var um fyrsta barni?.

N? l??ur nokkur t?mi (вот проходит время) og ver?ur drottning ?l?tt ? ?ri?ja sinn (и беременеет королева в третий раз). ?? vill svo til (потом так происходит) a? konungur faer bo? fr? Herrau?i konungi br??ur s?num (что король получает послание от короля Хэрройда, брата своего; bo? – послание) svol?tandi (с тем: «так велящее») a? hann bi?ur konung a? koma s?r til hj?lpar (что он просит короля придти к нему на помощь) og hafa me? s?r herli? svo miki? (и привести с собой настолько большое войско; herli? – войско; her – армия; толпа; li? – группа; компания; войско) sem hann geti (какое он только сможет) ?v? ?vinaher s? kominn ? r?ki sitt (потому что, дескать, вражеское войско пришло в его страну; ?vinaher – вражеская армия; ?vinur – враг; недруг; vinur – друг). Konungur vill nau?ugur fara (король не особо хочет ехать; nau?ugur – вынужденный) og ?v? s??ur vill drottning (а ещё меньше хочет королева; ?v? s??ur – ещё меньше) a? hann fari (чтобы он уезжал), en ?? ver?ur ?a? ?r (но всё же случается так) a? hann fer a? hj?lpa br??ur s?num (что он отправляется на помощь своему брату) sem var haettlega staddur (который попал в опасный переплёт; haettlegur – опасный; haetta – опасность; риск; staddur – находящийся в том или ином положении), en bi?ur hinn gamla vetrarsetumann fyrir drottningu s?na (но просит того старого зимнего постояльца за свою королеву = позаботиться о своей королеве).

N? l??ur nokkur t?mi og ver?ur drottning ?l?tt ? ?ri?ja sinn. ?? vill svo til a? konungur faer bo? fr? Herrau?i konungi br??ur s?num svol?tandi a? hann bi?ur konung a? koma s?r til hj?lpar og hafa me? s?r herli? svo miki? sem hann geti ?v? ?vinaher s? kominn ? r?ki sitt. Konungur vill nau?ugur fara og ?v? s??ur vill drottning a? hann fari, en ?? ver?ur ?a? ?r a? hann fer a? hj?lpa br??ur s?num sem var haettlega staddur, en bi?ur hinn gamla vetrarsetumann fyrir drottningu s?na.

?egar konungur er fyrir litlum t?ma ?r landi farinn (спустя короткое время после того, как король покинул пределы своей страны) faer drottning j??s?tt (начались у королевы схватки; j??s?tt – родовые схватки; j?? – /поэт./ дитя; s?tt – болезнь; лихорадка; родовые схватки) og elur fagurt meybarn (и родила она миленькую девочку). Vetrarsetuma?ur kastar barninu ?t um hallargluggann a? vanda (постоялец выбрасывает ребёнка из окна дворца, как обычно; a? vanda – как обычно; vandi – обыкновение).

?egar konungur er fyrir litlum t?ma ?r landi farinn faer drottning j??s?tt og elur fagurt meybarn. Vetrarsetuma?ur kastar barninu ?t um hallargluggann a? vanda.

Vonum br??ar kemur konungur ?r herfer?inni heim ? r?ki sitt (вскоре возвращается король из военного похода домой в свою страну; vonum br??ar – довольно скоро; von – надежда; ожидание; br??ur – быстрый; внезапный; herfer? – военный поход; her – войско; fer? – поездка). Er drottning ?? or?in heilbrig? (у королевы тогда отлегло от сердца: «стала тогда королева здоровой»; heilbrig?ur – здоровый; heilbrig?i – здоровье; heill – целый; здоровый; -brig?i – чередование; смена) og fagnar vel konungi (и встречает она короля с распростёртыми объятиями; fagna e-m – принимать кого-л. как желанного гостя; fagna e-u – радоваться чему-л.).

Vonum br??ar kemur konungur ?r herfer?inni heim ? r?ki sitt. Er drottning ?? or?in heilbrig? og fagnar vel konungi.

Vetrarsetuma?ur kemur eitt sinn a? m?li vi? konung (зимний постоялец приходит однажды на разговор к королю; koma a? m?li vi? e-n – придти поговорить с кем-л.), faerir honum ?tugtarlegan h?lfblindan kettling (приносит ему жалкого, полуслепого котёнка; ?tugtarlegur – подлый; отвратительный; tukta – воспитывать; наказывать; h?lfblindur – полуслепой; h?lfur – половина; blindur – слепой; kettlingur – котёнок) og maelti (и сказал): „H?r s?r? ??, konungur (вот смотри, король), afkvaemi ?a? sem drottning ??n hefur n? faett ? heiminn (вот наследник, которого королева твоя родила /в мир/; afkvaemi – потомство; потомок; heimur – мир) og s?nist m?r (и кажется мне) ?a? ekki sambo?i? veldi y?ar og tign (что не достойно вашего положения и чина; sambo?inn – подходящий; достойный; отвечающий; veldi – власть; господство; империя; степень) a? eiga ?? drottningu (иметь такую королеву) sem samlagar sig vi? au?vir?ilegustu kvikindi (которая уподобляется презреннейшей скотине; samlaga sig /vi?/ e-u – ассимилироваться чему-л.; приспосабливаться к чему-л.; au?vir?ilegur – презренный; au?ur – пустой; vir?i – ценность; kvikindi – животное; скотина).“

Vetrarsetuma?ur kemur eitt sinn a? m?li vi? konung, faerir honum ?tugtarlegan h?lfblindan kettling og maelti: „H?r s?r? ??, konungur, afkvaemi ?a? sem drottning ??n hefur n? faett ? heiminn og s?nist m?r ?a? ekki sambo?i? veldi y?ar og tign a? eiga ?? drottningu sem samlagar sig vi? au?vir?ilegustu kvikindi.“

Vi? ?etta ver?ur konungur ?gla?ur mj?g (при этом король очень опечалился; ?gla?ur – печальный; расстроенный; gla?ur – довольный) og ?ungb?inn ? skapi (и упал духом; ?ungb?inn – серьёзный; мрачный; хмурый; ?ungur – тяжёлый; b?inn – готовый; закончивший; b?a – подготовить; skap – настроение). Hann tekur ?a? fyrir (он распоряжается; taka e-? fyrir – браться за что-л.; рассматривать что-л.) a? hann laetur sm??a tr?stokk (срубить: «что он приказывает смастерить» деревянную бочку; tr?stokkur – деревянный ящик; tr? – дерево; stokkur – балка; короб; колода; край кровати; позорный столб) og er drottning l?g? ? hann (в которую королеву посадили). S??an eru um stokkinn spenntar ?rj?r j?rngjar?ir (потом бочку оковали тремя железными обручами; spenna – натягивать; охватывать; застёгивать; j?rngj?r? – железный обруч; j?rn – железо; gj?r? – обруч; подпруга), bori? ? hann hunang (намазали её мёдом; bera ? – смазывать; удобрять; hunang – мёд) og borinn s??an ?t ? sk?g (и отвезли в лес). ?ar er stokkurinn lag?ur ? me?al trj?nna (там и оставили бочку среди деревьев) me? drottningu ? (а в ней – королева: «с королевой в ней»).

Vi? ?etta ver?ur konungur ?gla?ur mj?g og ?ungb?inn ? skapi. Hann tekur ?a? fyrir a? hann laetur sm??a tr?stokk og er drottning l?g? ? hann. S??an eru um stokkinn spenntar ?rj?r j?rngjar?ir, bori? ? hann hunang og borinn s??an ?t ? sk?g. ?ar er stokkurinn lag?ur ? me?al trj?nna me? drottningu ?.

N? koma villud?r (вот приходят дикие звери; villud?r – дикое животное; villa – заблуждение; d?r – зверь) og sleikja ?au stokkinn (и стали лизать: «лижут» бочку; sleikja – лизать), hrekkur ?? ein j?rngj?r?in ? sundur (лопается тогда одно железное кольцо; hr?kkva ? sundur – лопаться, растрескиваться на куски) svo a? d?rin faelast (так что звери пугаются; faelast – пугаться). D?rin koma br??um a? sleikja stokkinn aftur (звери снова возвращаются лизать бочку), en ?? hrekkur ?nnur j?rngj?r?in (но тогда лопается и второй железный обруч) svo ?au hlaupa fr? (вот они и бросаются прочь). ?egar l?till t?mi er li?inn (когда прошло некоторое время) koma d?rin enn a? sleikja stokkinn (приходят звери ещё лизать бочку); hrekkur ?? ?ri?ja j?rngj?r?in me? svo miklum bresti (лопается тогда третий железный обруч с таким треском; brestur – треск) a? d?rin faelast (что звери пугаются) og hlaupa langt fr? ?t ? sk?g (и убегают подальше в лес).

N? koma villud?r og sleikja ?au stokkinn, hrekkur ?? ein j?rngj?r?in ? sundur svo a? d?rin faelast. D?rin koma br??um a? sleikja stokkinn aftur, en ?? hrekkur ?nnur j?rngj?r?in svo ?au hlaupa fr?. ?egar l?till t?mi er li?inn koma d?rin enn a? sleikja stokkinn; hrekkur ?? ?ri?ja j?rngj?r?in me? svo miklum bresti a? d?rin faelast og hlaupa langt fr? ?t ? sk?g.

N? opnast stokkurinn (вот открывается бочка) og r?s drottning upp (и выбралась из неё королева; r?sa upp – подняться) og litast um (и оглядывается); tekur h?n ?a? ?? fyrir (решает она тогда) a? ganga um sk?ginn (пойти по лесу; ganga – ходить /пешком/). H?n gengur lengi ?anga? (идёт она долго до тех пор) til h?n kemur a? litlu h?si nokkru (пока не подошла: «подходит» к одному маленькому домику). ?ar sest h?n ni?ur (там присаживается она).

N? opnast stokkurinn og r?s drottning upp og litast um; tekur h?n ?a? ?? fyrir a? ganga um sk?ginn. H?n gengur lengi ?anga? til h?n kemur a? litlu h?si nokkru. ?ar sest h?n ni?ur.

A? l?tilli stundu li?inni (по прошествии недолгого времени) kemur ?ar ?t kona (выходит наружу женщина). H?n maelti (она сказала): „Illa ertu komin (скверно с тобой обошлись; illa – плохо; скверно), Ingibj?rg k?ngsd?ttir (принцесса Ингибьёрг).“

A? l?tilli stundu li?inni kemur ?ar ?t kona. H?n maelti: „Illa ertu komin, Ingibj?rg k?ngsd?ttir.“

Konan b??ur drottningu a? koma ? h?si? (женщина приглашает королеву пройти в дом) og ?a? ?iggur h?n (и та так и сделала: «это принимает она»; ?iggja – принимать). ?ar er uppb?i? r?m ? h?sinu (в доме постелена кровать; uppb?i? r?m – постеленная кровать) sem konan b??ur henni a? hv?last ? (в которой женщина предлагает ей отдохнуть) og ?egar konan hefur smurt allan l?kama hennar (и когда женщина намазала /мазями/ всё её тело; smyrja – мазать; бальзамировать; помазывать на царство; l?kami – тело) leggst h?n fyrir (ложится она) og sofnar flj?tt (и быстро засыпает). H?n sefur vaert (она крепко спит; sofa vaert – спать сладко; vaer – спокойный), en ?egar h?n vaknar aftur (а когда проснулась: «просыпается») er bjart ? h?sinu (светло в доме) og s?lskin fagurt inn um gluggana (и солнце сверкает за окном; fagur – прекрасный; блестящий; s?lskin – сияние солнца; s?l – солнце; skin – сияние; sk?na – сверкать).

Konan b??ur drottningu a? koma ? h?si? og ?a? ?iggur h?n. ?ar er uppb?i? r?m ? h?sinu sem konan b??ur henni a? hv?last ? og ?egar konan hefur smurt allan l?kama hennar leggst h?n fyrir og sofnar flj?tt. H?n sefur vaert, en ?egar h?n vaknar aftur er bjart ? h?sinu og s?lskin fagurt inn um gluggana.

Konan talar vi? drottningu (женщина беседует с королевой) og segist n? ekki geta hj?lpa? henni (и говорит, что не может помочь ей) eins og h?n vildi (как ей бы хотелось), „en hvern ?ann hlut sem ?? s?r? h?r ? h?sinu (но что бы: «какую бы такую вещь» ты ни увидела здесь в доме) m?ttu kj?sa ??r (можешь взять себе; kj?sa – выбирать) ef ?? vilt (если хочешь),“ segir h?n (говорит она).

Konan talar vi? drottningu og segist n? ekki geta hj?lpa? henni eins og h?n vildi, „en hvern ?ann hlut sem ?? s?r? h?r ? h?sinu m?ttu kj?sa ??r ef ?? vilt,“ segir h?n.

?? veltur ?ar fram nokkurs konar ?freskja (тут выкатилось какое-то: «какого-то рода» чудо-юдо; velta – катиться; ?freskja – чудовище; монстр; призрак; фантом), engum hlut l?kari en gorv?mb (больше всего похожее на жвачку, что у животных в желудке находят; gorv?mb – рубец /первый отдел желудка жвачных животных/) og maelti (и сказало): „Kj?stu mig (выбери меня), kj?stu mig (выбери меня), kj?stu mig (выбери меня).“

„? ?g a? kj?sa ?etta (мне это выбрать)?“ maelti drottning (сказала королева).

„Eigi mun ??r ?a? lakara (хуже не будет; lakur – плохой; недостаточный),“ maelti konan (сказала женщина) og ?? k?s h?n s?r gorv?mb ?essa (вот она и выбрала эту жвачку). En ? sama vetfangi hverfur r?mi? (но в этот самый момент исчезает кровать; vetfang – момент; hverfa – исчезать), h?si? (дом) og konan (и женщина), en drottning er ?ar ein eftir hj? Gorv?mb (а королева осталась один на один с Горвёмб).

„N? skaltu elta mig, drottning (теперь иди за мной, королева; elta e-n – следовать за кем-л.),“ maelti Gorv?mb (сказала Горвёмб).

?? veltur ?ar fram nokkurs konar ?freskja, engum hlut l?kari en gorv?mb og maelti: „Kj?stu mig, kj?stu mig, kj?stu mig.“

„? ?g a? kj?sa ?etta?“ maelti drottning.

„Eigi mun ??r ?a? lakara,“ maelti konan og ?? k?s h?n s?r gorv?mb ?essa. En ? sama vetfangi hverfur r?mi?, h?si? og konan, en drottning er ?ar ein eftir hj? Gorv?mb.

„N? skaltu elta mig, drottning,“ maelti Gorv?mb.

H?n veltur ?? ? sta? (вот покатилась она) og veltur lengi og langan veg ?anga? (и катится долго и далеко до тех пор) til ?aer koma a? sj?varstr?nd (пока не добрались они до морского побережья; sj?varstr?nd – берег моря; sj?r – море; str?nd – побережье). ?? maelti Gorv?mb (тогда сказала Горвёмб): „Komdu n? ? bak mitt, drottning (садись-ка мне на спину, королева), ?v? h?r aetla ?g yfir um (здесь /вплавь/ перебираться будем).“

H?n veltur ?? ? sta? og veltur lengi og langan veg ?anga? til ?aer koma a? sj?varstr?nd. ?? maelti Gorv?mb: „Komdu n? ? bak mitt, drottning, ?v? h?r aetla ?g yfir um.“

?a? gj?rir drottning (так и сделала королева). S??an botnveltist Gorv?mb yfir sj?inn (тогда покатилась Горвёмб по волнам: «морю»; botnveltast – кувыркаться; botn – днище) ?anga? til ?aer koma vi? eyju eina (пока они не доплыли до одного острова). ?ar var fj?rh?s (там была овчарня; fj?rh?s – овчарня; f? – овца; деньги; h?s – дом) og b? konungs ?ess (и имение того короля; b? – хозяйство; жилище; имущество; скот) er drottning ?tti (чья королева была). ?aer fara ? land (они сошли на берег) og koma a? einu fallegu h?si (и подошли к одному прекрасному дому). ?ar fer Gorv?mb inn (туда вошла Горвёмб) og drottning l?ka (и королева тоже).

?a? gj?rir drottning. S??an botnveltist Gorv?mb yfir sj?inn ?anga? til ?aer koma vi? eyju eina. ?ar var fj?rh?s og b? konungs ?ess er drottning ?tti. ?aer fara ? land og koma a? einu fallegu h?si. ?ar fer Gorv?mb inn og drottning l?ka.

„? ?essu h?si ver?ur?u n? a? vera fyrst um sinn (в этом доме побудешь ты: «придётся тебе пожить» теперь некоторое время),“ maelti Gorv?mb vi? drottningu (сказала Горвёмб королеве); „?g ? ?a? sj?lf (он мой).“

Er drottning ?ar um nokkurn t?ma (осталась королева там на некоторое время) og lifir ? allsnaegtum hj? Gorv?mb (и живёт в достатке у Горвёмб; allsnaegt – избыток; изобилие; naegur – достаточный).

„? ?essu h?si ver?ur?u n? a? vera fyrst um sinn,“ maelti Gorv?mb vi? drottningu; „?g ? ?a? sj?lf.“

Er drottning ?ar um nokkurn t?ma og lifir ? allsnaegtum hj? Gorv?mb.

Einn dag safnar Gorv?mb saman miklum eldivi?i (однажды собрала Горвёмб много дров; eldivi?ur – дрова; eldur – огонь; vi?ur – древесина) og gj?rir b?l miki? (и развела большой костёр). B?li? s?st fr? h?ll konungs (костёр увидели из королевского дворца).

Einn dag safnar Gorv?mb saman miklum eldivi?i og gj?rir b?l miki?. B?li? s?st fr? h?ll konungs.

?? maelti vetrarsetuma?ur til konungs (тогда сказал зимний постоялец королю): „N? eru ?vildarmenn komnir ? eyju ??na, konungur (вот пришли враги на твой остров, король; ?vildarma?ur – враг; недоброжелатель; ненавистник; ?vild – антипатия; враждебность; vild – воля; желание; удовольствие), og ?arf a? reka ?? ? burt (и нужно их прогнать прочь; reka – гнать).“

?? maelti vetrarsetuma?ur til konungs: „N? eru ?vildarmenn komnir ? eyju ??na, konungur, og ?arf a? reka ?? ? burt.“

Konungur fellst ? ?a? (король согласился с этим; fallast ? e-? – согласиться с чем-л.) og leggur vetrarsetuma?ur af sta? ? skipi til eyjarinnar (и отправил зимнего постояльца на корабле на остров). En ?? ver?ur stormur (но начался шторм) og sj?gangur svo mikill (и волны такие поднялись; sj?gangur – волнение на море; сильная волна) a? hann m? hverfa til sama lands aftur (что ему пришлось вернуться назад /в ту же самую землю/; hverfa – поворачиваться; уходить; исчезать).

Konungur fellst ? ?a? og leggur vetrarsetuma?ur af sta? ? skipi til eyjarinnar. En ?? ver?ur stormur og sj?gangur svo mikill a? hann m? hverfa til sama lands aftur.

Gorv?mb safnar eldsneyti (Горвёмб набрала дров; eldsneyti – топливо; горючее; neyta – потреблять) og gj?rir b?l miki? naesta dag (и развёла большой костёр на следующий день) og fer ?? vetrarsetuma?ur af sta? aftur (и отправился тогда снова зимний постоялец в дорогу), en allt fer eins og fyrri daginn (но всё пошло так же, как в предыдущий день) a? hann m? vegna ofsave?urs hverfa heim vi? svo b?i? (что пришлось ему из-за непогоды возвращаться домой; ofsave?ur – сильная буря; жестокий шторм /11 баллов/; ofsi – насилие; тирания; буйность; шторм; буйный человек; ve?ur – погода; шторм).

Gorv?mb safnar eldsneyti og gj?rir b?l miki? naesta dag og fer ?? vetrarsetuma?ur af sta? aftur, en allt fer eins og fyrri daginn a? hann m? vegna ofsave?urs hverfa heim vi? svo b?i?.

Hinn ?ri?ja dag gj?rir Gorv?mb b?l miki? a? n?ju (на третий день разводит Горвёмб большой костёр снова) og ?a? svo (да такой, что) a? hir? konungs og sj?lfum honum ofb??ur (что королевскую свиту и самого его = короля это возмутило; ofbj??a e-m – перегружать кого-л.; требовать слишком многого от кого-л.; внушать отвращение кому-л.). Gj?rir ?? konungur ?t st?rt skip (снаряжает тогда король большой корабль) og fer sj?lfur me? vetrarsetumanni s?num til eyjarinnar (и отправляется сам со своим зимним постояльцем к острову). ?eim gengur fer?in vel (им дует попутный ветер: «проходит путешествие хорошо») og ?egar ?eir koma til eyjarinnar (и когда они добрались: «добираются» до острова) kemur Gorv?mb til sj?var (выходит Горвёмб к морю).

Hinn ?ri?ja dag gj?rir Gorv?mb b?l miki? a? n?ju og ?a? svo a? hir? konungs og sj?lfum honum ofb??ur. Gj?rir ?? konungur ?t st?rt skip og fer sj?lfur me? vetrarsetumanni s?num til eyjarinnar. ?eim gengur fer?in vel og ?egar ?eir koma til eyjarinnar kemur Gorv?mb til sj?var.

?? maelti vetrarsetuma?ur konungs (тогда сказал зимний постоялец короля): „?a? mun vera ?? (так это, значит, ты) sem ert a? raena og spilla h?r ? eyju konungsins (кто грабит и вредит на острове короля; raena – грабить; spilla – портить; губить; вредить; разлагать).“

„Vi? skulum seinna tala um ?a? (об этом мы позже поговорим),“ maelti Gorv?mb (сказала Горвёмб).

?? maelti vetrarsetuma?ur konungs: „?a? mun vera ?? sem ert a? raena og spilla h?r ? eyju konungsins.“

„Vi? skulum seinna tala um ?a?,“ maelti Gorv?mb.

Gorv?mb b??ur konungi heim til s?n (Горвёмб приглашает короля к себе в дом) og ?a? ?iggur hann (и тот принимает приглашение). Gorv?mb haf?i herbergi afs??is ? h?si s?nu (у Горвёмб была отдельная комната в доме; afs??is – отдельный). ?ar laetur h?n konung og vetrarsetumann fara inn (туда она проводит короля и зимнего постояльца) og setur konung ? gullst?l (и сажает короля на золотой стул; gullst?ll – золотой стул; gull – золото; st?ll – стул), en vetrarsetumann ? j?rnst?l (а зимнего постояльца – на железный стул) me? hespu (с защёлкой) sem h?n spennir um bringspalir hans (которая замыкается у него на груди; spenna – охватывать; застёгивать; затягивать; bringspalir – нижняя часть грудной кости и ближайшая к ней часть рёбер; bringa – грудь; грудинка).

Gorv?mb b??ur konungi heim til s?n og ?a? ?iggur hann. Gorv?mb haf?i herbergi afs??is ? h?si s?nu. ?ar laetur h?n konung og vetrarsetumann fara inn og setur konung ? gullst?l, en vetrarsetumann ? j?rnst?l me? hespu sem h?n spennir um bringspalir hans.

“N? bi? ?g ?ig b?nar (теперь обращаюсь я к тебе с просьбой), konungur (король),“ maelti Gorv?mb (сказала Горвёмб), „a? ?? l?tir n? ?ennan vetrarsetumann ?inn (чтоб ты приказал этому зимнему постояльцу твоему) segja aevis?gu s?na (рассказать свою историю = о своей жизни).“

„N? bi? ?g ?ig b?nar, konungur,“ maelti Gorv?mb, „a? ?? l?tir n? ?ennan vetrarsetumann ?inn segja aevis?gu s?na.“

„?a? vil ?g gj?ra (это я сделаю), maelti konungur (сказал король), en ?egar konungur skipar honum ?a? (но когда король приказал ему это) faerist hann undan (стал было тот отказываться; faerast undan e-u – попытаться избежать чего-л.). ?? byrjar hann loksins a? segja fr? (однако начал он наконец рассказывать; byrja – начинать; segja fr? – повествовать; излагать).

„?a? vil ?g gj?ra, maelti konungur, en ?egar konungur skipar honum ?a? faerist hann undan. ?? byrjar hann loksins a? segja fr?.

?? maelti Gorv?mb (тогда сказала Горвёмб): „?? segir ekki r?tt fr? (ты не рассказываешь всей правды; r?tt – верно),“ og her?ir ? hespunni (и стала затягивать скобу; her?a – затягивать крепче; закалять) sem var svo tilb?in (которая была так устроена; tilb?a – изготовлять) a? ? henni voru j?rnbroddar (что в ней были железные шипы; j?rnbroddur – железный шип; broddur – шип; остриё; жало) sem stungust inn ? brj?st karlsins (которые впились в грудь человека; stingast – втыкаться). Vetrarsetuma?ur byrjar ? anna? sinn (зимний постоялец начинает /повествование/ ещё раз).

?? maelti Gorv?mb: „?? segir ekki r?tt fr?,“ og her?ir ? hespunni sem var svo tilb?in a? ? henni voru j?rnbroddar sem stungust inn ? brj?st karlsins. Vetrarsetuma?ur byrjar ? anna? sinn.

?? maelti Gorv?mb (тогда сказала Горвёмб): „?? sleppir undan (ты легко не отделаешься; sleppa undan e-u – легко отделаться: «выскользнуть из-под чего-л.») og segir ?satt (рассказывай-ка правду: «говоришь неправду»),“ og her?ir ? hespunni (и так затягивает замок) svo karlinn hlj??ar (что человек вскрикнул: «вскрикивает»; hlj??a – кричать). Vetrarsetuma?ur byrjar ? ?ri?ja sinn (зимний постоялец заводит рассказ в третий раз) og segir langan kafla (и долго говорит; langan kafla – долгое время; langur – долгий; kafli – период).

?? maelti Gorv?mb: „?? sleppir undan og segir ?satt,“ og her?ir ? hespunni svo karlinn hlj??ar. Vetrarsetuma?ur byrjar ? ?ri?ja sinn og segir langan kafla.

?? maelti Gorv?mb (тогда говорит Горвёмб): „?? bae?i skilur eftir (ты и не договариваешь; skilja e-? eftir – оставлять) og l?gur (и лжёшь; lj?ga – лгать),“ og her?ir h?n ?? j?rngj?r?ina (и затягивает так железную скобу) svo karlinn emjar h?st?fum (что человек завопил: «вопит»; emja – вопить; h?st?fum – громко; h?r – высокий; громкий); hugsar hann ?? (думает он тогда) a? h?n muni aetla a? kreista ?r s?r l?fi? (что эта /Горвёмб/ того и гляди погубит его: «выжмет из него жизнь»; kreista – выжимать). Hann byrjar ?? s?guna a? n?ju (он начинает тогда заново свою историю) og segir hana til enda (и рассказывает её до конца).

?? maelti Gorv?mb: „?? bae?i skilur eftir og l?gur,“ og her?ir h?n ?? j?rngj?r?ina svo karlinn emjar h?st?fum; hugsar hann ?? a? h?n muni aetla a? kreista ?r s?r l?fi?. Hann byrjar ?? s?guna a? n?ju og segir hana til enda.

“N? er r?tt fr? sagt (вот теперь верно рассказано),“ maelti Gorv?mb (сказала Горвёмб), „og ?ykir ??r ekki konungur (и не кажется ли тебе, король) a? ?essi ma?ur s? b?inn a? lifa n?gu lengi (что этот человек уже достаточно пожил)?“ „J? (ещё как),“ sag?i konungur (сказал король) og gr?t (и зарыдал; gr?ta – плакать).

„N? er r?tt fr? sagt,“ maelti Gorv?mb, „og ?ykir ??r ekki konungur a? ?essi ma?ur s? b?inn a? lifa n?gu lengi?“ „J?,“ sag?i konungur og gr?t.

?? dr? Gorv?mb hellu undan j?rnst?lnum (тогда вытащила Горвёмб каменную плиту из-под железного стула; draga – тащить; hella – плоский камень; каменная плита; льдина); var ?ar undir sj??andi bikketill (был там внизу котёл с кипящей смолой; sj??a – кипеть; bikketill – котёл со смолой; bik – смола; ketill – чайник; котёл) og f?ll ?ar vetrarsetuma?urinn ni?ur ? (и рухнул зимний постоялец вниз) og enda?i ?ar l?f sitt (и там из него и дух вон: «закончилась жизнь его»).

?? dr? Gorv?mb hellu undan j?rnst?lnum; var ?ar undir sj??andi bikketill og f?ll ?ar vetrarsetuma?urinn ni?ur ? og enda?i ?ar l?f sitt.

“Hva? viltu n? borga m?r, konungur (чем бы ты мне отплатил, король; borga – платить),“ maelti Gorv?mb (сказала Горвёмб), „ef ?g gaeti komi? me? drottningu ??na og b?rnin ykkar ?ll (если б я смогла вернуть твою королеву и всех твоих детей)?“ „?? mundi ?g vilja gj?ra fyrir ?ig allt (тогда я бы сделал для тебя всё) hva? ?g gaeti (что смог бы),“ sag?i hann (сказал он).

„Hva? viltu n? borga m?r, konungur,“ maelti Gorv?mb, „ef ?g gaeti komi? me? drottningu ??na og b?rnin ykkar ?ll?“ „?? mundi ?g vilja gj?ra fyrir ?ig allt hva? ?g gaeti,“ sag?i hann.

Gorv?mb saekir ?? drottningu (Горвёмб тогда привела королеву; saekja – приводить) og ver?ur ?ar s? fagna?arfundur (и произошла там такая радостная встреча; fagna?arfundur – радостное свидание; fagna?ur – веселье; fagna – радоваться; fundur – находка; открытие; встреча) a? ?au f??mu?u hvort anna? (что они обнялись; fa?ma – обняться) og gr?tu gle?it?rum (и разрыдались от радости; gle?it?r – слёзы радости; gle?i – радость; t?r – слеза). S??an saekir Gorv?mb b?rnin ?rj? (потом привела Горвёмб троих детей) og eykst ?? enn meir gle?i ?eirra (и стала их радость ещё больше; aukast – возрастать).

Gorv?mb saekir ?? drottningu og ver?ur ?ar s? fagna?arfundur a? ?au f??mu?u hvort anna? og gr?tu gle?it?rum. S??an saekir Gorv?mb b?rnin ?rj? og eykst ?? enn meir gle?i ?eirra.

“?ess bi? ?g ?ig n?, konungur (этого я теперь у тебя прошу, король),“ maelti Gorv?mb (сказала Горвёмб), „a? ?? giftir mig Herrau?i br??ur ??num (чтобы ты выдал меня замуж за Хэрройда, брата твоего).“ „?a? er ?yngri ?rautin (это более сложная задача),“ maelti konungur (сказал король), „en ?? skal ?g leggja mitt besta til (но я всё же постараюсь; leggja e-rs besta til – прилагать все усилия; стараться изо всех сил; bestur – лучший).“

„?ess bi? ?g ?ig n?, konungur,“ maelti Gorv?mb, „a? ?? giftir mig Herrau?i br??ur ??num.“ „?a? er ?yngri ?rautin,“ maelti konungur, „en ?? skal ?g leggja mitt besta til.“

N? fer konungur og drottning og Gorv?mb me? ?eim heim ? r?ki? (вот отправились король и королева, и Горвёмб с ними домой в королевство); gj?rir ?? konungur bo? eftir Herrau?i br??ur s?num (тогда послал король за своим братом Хэрройдом), og ?egar hann kemur (и когда тот прибыл) ber hann upp erindi? (рассказал он ему, в чём дело; bera upp – излагать; erindi – дело; известие; послание) og gengur allt mj?g tregt (и сильно засомневался тот; tregur – нежелающий; несклонный; ленивый; трудный), en ?? ver?ur ?a? fyrir fylgi konungs og drottningar (но всё же так уговаривали его король с королевой: «складывается так при поддержке короля и королевы»; fylgi – поддержка) a? Herrau?ur lofar a? eiga Gorv?mb (что Хэрройд пообещал взять Горвёмб в жёны).

N? fer konungur og drottning og Gorv?mb me? ?eim heim ? r?ki?; gj?rir ?? konungur bo? eftir Herrau?i br??ur s?num, og ?egar hann kemur ber hann upp erindi? og gengur allt mj?g tregt, en ?? ver?ur ?a? fyrir fylgi konungs og drottningar a? Herrau?ur lofar a? eiga Gorv?mb.

N? er Gorv?mb leidd fyrir unnusta sinn (становится тогда Горвёмб его невестой; unnusta – невеста; любимая) og breg?ur honum ?? mj?g vi? (и очень ему не по себе). ?? er n? veisla til reidd (но всё же устроили пир) og br??kaup haldi? (и сыграли свадьбу) og fer allt fram me? mikilli vi?h?fn (и прошло всё с большим размахом; vi?h?fn – помпа); er br??guminn mj?g dapur (жених очень печален; br??gumi – жених; br??ur – невеста; gumi – /поэт./ человек; dapur – печальный), en Gorv?mb hin k?tasta (а Горвёмб – очень довольна: «радостнейшая»; k?tur – радостный) og rae?ur h?n s?r varla fyrir gle?i (и едва сдерживается от радости; r??a – контролировать; сдерживать; varla – едва; с трудом).

N? er Gorv?mb leidd fyrir unnusta sinn og breg?ur honum ?? mj?g vi?. ?? er n? veisla til reidd og br??kaup haldi? og fer allt fram me? mikilli vi?h?fn; er br??guminn mj?g dapur, en Gorv?mb hin k?tasta og rae?ur h?n s?r varla fyrir gle?i.

N? kemur a? ?v? (вот доходит до того) a? ?au br??hj?n eiga a? ganga ? eina saeng bae?i (что /им/ молодожёнам нужно идти = ложиться в одну постель /обоим/; br??hj?n – жених и невеста; br??ur – невеста) og sj? menn ?? (и видят люди тогда) a? br??guminn kv??ir fyrir ?v? mj?g (что жених очень из-за этого обеспокоился: «беспокоится»; kv??a fyrir e-u – беспокоиться из-за чего-л.). ?? saenga ?au bae?i saman (но всё же ложатся они вместе; saenga saman – делить ложе с кем-л.) eins og si?ur er til (как и полагается; si?ur – обычай; религия). L??ur n? n?ttin (вот проходит ночь).

N? kemur a? ?v? a? ?au br??hj?n eiga a? ganga ? eina saeng bae?i og sj? menn ?? a? br??guminn kv??ir fyrir ?v? mj?g. ?? saenga ?au bae?i saman eins og si?ur er til. L??ur n? n?ttin.

Um morguninn vaknar Herrau?ur (поутру просыпается Хэрройд) og s?r fyrir ofan sig fagra maer (и видит перед: «над» собой прекрасную девицу), en hamurinn af henni er fyrir framan r?mi? (а кожа её у кровати /лежит/; fyrir framan e-? – перед чем-л.). Herrau?ur brennir haminn (Хэрройд сжигает кожу) og er n? hinn gla?asti (и очень обрадовался: «теперь он самый радостный»). Var maer ?essi k?ngsd?ttir ? ?l?gum (оказалась эта девица заколдованной принцессой; ?lag – колдовство) og haf?i stj?pa hennar lagt ? hana (и заколдовала её мачеха; stj?pa – мачеха; leggja e-? ? e-n – заколдовать кого-л.). Eftir ?etta fer Herrau?ur og drottning hans heim ? r?ki sitt (тогда отправляется Хэрройд и его королева = со своей королевой /домой/ в своё королевство) og s?tu s??an b??ir konungar a? r?kjum alla aevi eftir ?etta (и стали: «сели» оба короля править своими землями до самой смерти: «всю жизнь») og f?r vel r?kisstj?rn ?eirra (и было их правление успешным). Endar svo saga ?essi (так заканчивается эта сага = тут и сказке конец).

Um morguninn vaknar Herrau?ur og s?r fyrir ofan sig fagra maer, en hamurinn af henni er fyrir framan r?mi?. Herrau?ur brennir haminn og er n? hinn gla?asti. Var maer ?essi k?ngsd?ttir ? ?l?gum og haf?i stj?pa hennar lagt ? hana. Eftir ?etta fer Herrau?ur og drottning hans heim ? r?ki sitt og s?tu s??an b??ir konungar a? r?kjum alla aevi eftir ?etta og f?r vel r?kisstj?rn ?eirra. Endar svo saga ?essi.

Grautardalls saga (Сказка про горшочек каши)

[5]

?a? var einu sinni karl og kerling ? koti s?nu (жили-были старик со старухой в своей хижине). ?au voru bl?f?taek (они были нищие; bl?f?taekur – нищий; bl?– – крайне; полностью; тончайший; крайний; f?taekur – неимущий; f?r – мало) og h?f?u ekkert s?r til l?fsbjargar (и не было у них никаких средств к существованию; l?fsbj?rg – спасение жизни; поддержание жизни; средства существования; l?f – жизнь; bj?rg – помощь; спасение; провизия) nema ?au ?ttu dall einn (кроме одного горшка) sem aldrei ?raut grautur ? (в котором никогда не кончалась каша; ?rj?ta – заканчиваться; расходоваться).

?a? var einu sinni karl og kerling ? koti s?nu. ?au voru bl?f?taek og h?f?u ekkert s?r til l?fsbjargar nema ?au ?ttu dall einn sem aldrei ?raut grautur ?.

Son ?ttu ?au einn (сын был у них один), en sagan getur ekki um nafn hans (но сказка не упоминает имени его = а как звали его, неведомо). ?r?r menn voru ?ess vegna ? kotinu (трое людей было, значит, в доме) og engin kvik skepna ?nnur (и никакого другого живого существа; kvikur – живой; skepna – существо; тварь; животное). ?? a? kotb?um ?aetti lei?inlegur grauturinn (хоть и была в доме только жидкая каша; ?? a? – хотя; kotb? – хозяйство; kot – двор; дом; b? – хозяйство; занятие хозяйством; lei?inlegur – скучный; неаппетитный; lei?i – скука; отвращение) ?? s? karlinn samt (всё же считал мужик) a? dallurinn var ?ldungis ?missandi (что горшок совершенно незаменим; ?ldungis – совершенно; ?missandi – незаменимый; missa – терять) ?v? hann var ?a? eina (потому что он был единственным) sem h?lt l?finu ? hyskinu (что поддерживало жизнь в доме; hyski – семья; домашние; сброд).

Son ?ttu ?au einn, en sagan getur ekki um nafn hans. ?r?r menn voru ?ess vegna ? kotinu og engin kvik skepna ?nnur. ?? a? kotb?um ?aetti lei?inlegur grauturinn ?? s? karlinn samt a? dallurinn var ?ldungis ?missandi ?v? hann var ?a? eina sem h?lt l?finu ? hyskinu.

Einhverju sinni bar svo til (однажды случилось так) a? prestur kom ? koti? ? h?svitjun (что пастор пришёл к ним в хижину с визитом; prestur – пастор; священник; h?svitjun – посещение дома прихожан /о священниках/; h?svitja – посещать дома прихожан; vitja – наносить визит). A? afloknu ?v? andlega starfi (завершив богословскую беседу; aflj?ka – завершать; andlegur – духовный; умственный; интеллектуальный; andi – дыхание; душа; дух; starf – работа; деятельность) fer prestur a? rae?a um hitt og ?etta vi? karlinn (стал священник болтать о том, о сём с мужиком). Me?al annars spyr prestur karlinn (между прочим спрашивает пастор мужика) a? hvernig hann geti lifa? ? ?essu koti (как тот может жить в этой хижине; hvernig – как, каким образом). Karl bi?ur prest a? minnast ekki ? ?a? (мужик просит пастора не говорить об этом; minnast ? e-? – упоминать что-л.), ?a? s? aumt l?f (мол, это несчастная жизнь = не жизнь, а каторга; aumur – жалкий; несчастный) sem ?au eigi (которой они живут). Af ?v? karlinn elska?i prestinn sinn (поскольку мужик любил своего духовника; elska – любить) haf?i hann ekki geta? fengi? anna? af s?r (не мог он поступить иначе) en bj??a presti graut ?r dalli s?num (как предложить пастору каши из своего горшка), og segir ?v? vi? prestinn (и говорит при этом пастору) a? ?a? s? einungis ?essi dallur (что только этот горшок; einungis – только) sem haldi ?eim vi? l?fi? (и поддерживает их в живых: «который…»); dallurinn hafi ?? n?tt?ru (у горшка, дескать, такая особенность; n?tt?ra – природа; естество; магическая сила; половое влечение) a? ?a? ?verra?i aldrei grautur ? honum (что в нём никогда каши не убывало; ?verra – убывать; уменьшаться) ?? eti? vaeri ?r honum (сколько бы из него ни ели: «ни было едено»).

Einhverju sinni bar svo til a? prestur kom ? koti? ? h?svitjun. A? afloknu ?v? andlega starfi fer prestur a? rae?a um hitt og ?etta vi? karlinn. Me?al annars spyr prestur karlinn a? hvernig hann geti lifa? ? ?essu koti. Karl bi?ur prest a? minnast ekki ? ?a?, ?a? s? aumt l?f sem ?au eigi. Af ?v? karlinn elska?i prestinn sinn haf?i hann ekki geta? fengi? anna? af s?r en bj??a presti graut ?r dalli s?num, og segir ?v? vi? prestinn a? ?a? s? einungis ?essi dallur sem haldi ?eim vi? l?fi?; dallurinn hafi ?? n?tt?ru a? ?a? ?verra?i aldrei grautur ? honum ?? eti? vaeri ?r honum.

?egar prestur heyrir ?etta (когда пастор об этом услышал: «слышит») falar hann dallinn af karlinum (стал он просить мужика продать ему горшок; fala e-? – прицениваться к чему-л.; просить продать что-л.) og segir hann skuli ekki hafa ska?a ? skiptunum (и говорит, что тот, мол, в накладе не останется; hafa ska?a – понести урон; ska?i – ущерб; skipti – обмен; сделка). Karl segir (мужик говорит) a? ?? s?r vilji lei?ast s? s?felldi grautur (что хоть и ему и надоела эта вечная каша; e-m lei?ast – надоедать кому-л.; s?felldur – беспрестанный; s?fella – непрерывность) ?? ?ori hann samt ekki (всё же не осмелится он; ?ora – осмелиться) a? gj?ra nein kaup ? ?essu tilliti (совершать в этом смысле никаких сделок; kaup – торговля; бизнес; покупка; tillit – аспект; отношение; взгляд; соображение), en prestur gengur samt svo fast a? (но пастор так настаивает; ganga a? e-m – обращаться к кому-л. /с требованием уплаты/; fast – крепко; настойчиво) a? karl lofar (что мужик обещает) a? senda dreng sinn me? dallinn (послать своего паренька с горшком). N? fer prestur (вот ушёл пастор), en karl og kerling eru mj?g ?ungb?in ?t af ?essu lofor?i (а мужик с бабой очень опечалились из-за данного обещания; lofor? – обещание; lofa – обещать; or? – слово), samt senda ?au a? f?um d?gum li?num drenginn me? dallinn (но всё же отправили они несколько дней спустя сына с горшком).

?egar prestur heyrir ?etta falar hann dallinn af karlinum og segir hann skuli ekki hafa ska?a ? skiptunum. Karl segir a? ?? s?r vilji lei?ast s? s?felldi grautur ?? ?ori hann samt ekki a? gj?ra nein kaup ? ?essu tilliti, en prestur gengur samt svo fast a? a? karl lofar a? senda dreng sinn me? dallinn. N? fer prestur, en karl og kerling eru mj?g ?ungb?in ?t af ?essu lofor?i, samt senda ?au a? f?um d?gum li?num drenginn me? dallinn.

? milli kotsins og prestagar?sins var konungsborg (на полпути между мужиковым двором и домом пастора стоял: «был» королевский замок; prestagar?ur – дом священника; gar?ur – сад; двор; дом); fer n? drengur fram hj? henni (вот проходит перед ним паренёк) og kemur ekki ? b?sta? konungsins (но не заходит к королю; b?sta?ur – местожительство; жилище; sta?ur – место), heldur fer beina lei? til prestsetursins (а направляется прямо: «держит прямую дорогу» к пастору; beinn – прямой; prestsetur – усадьба пастора; setur – местопребывание; резиденция). Drengur afhendir n? presti dallinn (вот передаёт паренёк пастору горшок; afhenda – вручать), en prestur faer honum aftur d?k (а пастор приносит ему взамен скатерть; d?kur – ткань; скатерть), segir (говорит) a? ekki ?urfi anna? (мол, ничего другого делать не надо) en brei?a hann ? bor? og segja (а только расстелить её на столе и сказать): „Hans d?k (Ханс, накрой; d?ka – накрывать скатертью), Hans d?k (Ханс, накрой), fullt me? besta mat (полный /стол/ лучшей едой; fullur – полный),“ ?? komi r?ttir ? bor?i? (тогда станут на столе яства появляться: «тогда, мол, придут яства на стол»; r?ttur – блюдо) hva? ? faetur ??ru (одно за другим).

? milli kotsins og prestagar?sins var konungsborg; fer n? drengur fram hj? henni og kemur ekki ? b?sta? konungsins, heldur fer beina lei? til prestsetursins. Drengur afhendir n? presti dallinn, en prestur faer honum aftur d?k, segir a? ekki ?urfi anna? en brei?a hann ? bor? og segja: „Hans d?k, Hans d?k, fullt me? besta mat,“ ?? komi r?ttir ? bor?i? hva? ? faetur ??ru.

Prestur segir sendisveininum (пастор говорит мальчику: «посыльному»; sendisveinn – посыльный; senda – посылать; sveinn – мальчик) a? hann ver?i a? halda beina lei? heim (что он должен идти прямиком домой: «держать прямой путь домой»; beinn – прямой), en megi ?m?gulega koma ? konungsborg (и не должен ни в коем случае заходить в королевский замок; ?m?gulegur – невозможный; m?gulegur – возможный). Piltur lofar ?essu (паренёк пообещал это), kve?ur prest (попрощался с пастором) og heldur s?na lei? (и отправился в путь).

Prestur segir sendisveininum a? hann ver?i a? halda beina lei? heim, en megi ?m?gulega koma ? konungsborg. Piltur lofar ?essu, kve?ur prest og heldur s?na lei?.

En er hann er kominn n?laegt borginni (но когда он проходил мимо замка) (e?a k?ngsr?kinu (или королевства)) ?? tekur hann a? brenna af l?ngun til (стало ему невтерпёж; brenna af l?ngun – сгорать от желания; l?ngun – сильное желание; жажда; стремление) a? koma ? hana (зайти в него), heldur a? ?a? muni l?ti? saka (думает, что никакого греха в том не будет: «будет небольшая вина»; s?k – обвинение; вина; дело; процесс; причина) ?? hann sko?i sig ?ar d?l?ti? um (если он даже не надолго заглянет туда; sko?a sig um – осмотреться) og fer inn ? borgina (и заходит в замок). ?ar ver?ur ? vegi fyrir honum k?ngsd?ttir (там предстала перед ним принцесса); spyr h?n (спрашивает она) hva? hann s? a? fara (что он там делает). Drengur ver?ur ekki of ?agmaelskur (паренёк молчать не стал: «не был слишком молчаливым»; ?agmaelskur – молчаливый; ?agmaelska – молчаливость; молчание; соблюдение тайны; скромность; ?agna – умолкать; стихать; maela – говорить) og segir henni alla s?gu (и рассказал ей всё, как есть: «всю историю»).

En er hann er kominn n?laegt borginni (e?a k?ngsr?kinu) ?? tekur hann a? brenna af l?ngun til a? koma ? hana, heldur a? ?a? muni l?ti? saka ?? hann sko?i sig ?ar d?l?ti? um og fer inn ? borgina. ?ar ver?ur ? vegi fyrir honum k?ngsd?ttir; spyr h?n hva? hann s? a? fara. Drengur ver?ur ekki of ?agmaelskur og segir henni alla s?gu.

En ?egar hann getur um d?kinn (но когда он упомянул о скатерти) ?? bi?ur h?n hann fyrir alla muni (стала она просить его во что бы то ни стало) a? selja s?r hann (продать ей её), segist h?n skuli margborga honum d?kinn (сказала, что заплатит ему много за скатерть; margborga – много заплатить; marg– – много; много раз; margur – много; многочисленный; borga – платить). Vi? ?essar fort?lur linast drengur (на эти уговоры поддался парень; fort?lur – увещевания; linast – обмякнуть; lina – смягчать; расслаблять), afhendir henni d?kinn (отдал ей скатерть), en faer ? sta?inn skaera skildinga (и получил взамен несколько сияющих монет; skaer – ясный; светлый; чистый; skildingur – ист. скильдинг /монета = 2 эйрирам/; монета) sem honum ?ykja bae?i margir og fallegir (которые ему показались многочисленными и прекрасными), ?ykist ekki hafa fari? illa a? r??i s?nu (посчитал он, что разумно поступил = не продешевил; fara illa – неудачно поступить; r?? – совет; обдумывание; выход; средство; разум; власть); og gengur n? (и пошёл он) sem faetur toga heim ? koti? (в сторону дома: «когда /также и/ ноги понесли его домой в хижину»; toga – тянуть; тащить).

En ?egar hann getur um d?kinn ?? bi?ur h?n hann fyrir alla muni a? selja s?r hann, segist h?n skuli margborga honum d?kinn. Vi? ?essar fort?lur linast drengur, afhendir henni d?kinn, en faer ? sta?inn skaera skildinga sem honum ?ykja bae?i margir og fallegir, ?ykist ekki hafa fari? illa a? r??i s?nu og gengur n? sem faetur toga heim ? koti?.

Karl fagnar ekki svo mj?g yfir ?essari fer? (мужик не особо обрадовался деньгам: «этому возмещению») og heldur a? ?etta muni ey?ast einhvern t?ma (полагая, что они когда-нибудь: «какое-то время» да закончатся; ey?ast – растрачиваться).

Karl fagnar ekki svo mj?g yfir ?essari fer? og heldur a? ?etta muni ey?ast einhvern t?ma.

?etta var? l?ka or? og a? s?nnu (так оно и вышло; a? s?nnu – действительно; sannur – правдивый); ?v? ??ur langir t?mar li?u (потому что прошло не так уж много времени) ver?ur hann uppiskroppa (а у него ничего не осталось; uppiskroppa – лишившийся) og sendir son sinn ? anna? sinni til prestsins (вот и отправляет опять сына к пастору) og bi?ur hann fyrir alla muni a? hj?lpa upp ? sig (и просит во что бы то ни стало выручить его) ?v? n? hafi hann ekkert til a? lifa vi? (дескать, не на что ему теперь жить).

?etta var? l?ka or? og a? s?nnu; ?v? ??ur langir t?mar li?u ver?ur hann uppiskroppa og sendir son sinn ? anna? sinni til prestsins og bi?ur hann fyrir alla muni a? hj?lpa upp ? sig ?v? n? hafi hann ekkert til a? lifa vi?.

Drengur fer n? eins og ??ur til prestsins (парень, как и в прошлый раз, отправился к пастору). Prestur ver?ur h?lfbyrstur vi? str?kinn (пастор слегка рассердился на мальчика; h?lfbyrstur – несколько разозлённый; byrstur – суровый; грубый; резкий) og segir hann hafi pretta? sig (мол, тот его обманул; pretta – обманывать; дурачить) og fari? inn ? borgina (и вошёл в замок). Piltur segir hi? sanna (паренёк рассказал правду). Prestur kve?st ?? ver?a a? hj?lpa ?eim d?l?ti? (пастор сказал, что надо им немножко помочь), fer ? burt (отошёл: «отходит» /прочь/) og a? l?tilli stundu li?inni kemur hann aftur (а по прошествии некоторого времени возвращается) og teymir eftir s?r trippi (и ведёт за собой под уздцы молодую лошадку; teyma – вести под уздцы; trippi – лошадь /в возрасте 1–4 лет/) og segir dreng (и говорит парню) a? ekki ?urfi anna? en segja (что нужно всего лишь сказать): „Hriss-trippa (встряхнись, лошадка; hrista – трясти; встряхивать), hriss-trippa (встряхнись, лошадка),“ ?? hristi trippi? sig (тогда лошадь встряхнётся) og velti peningarnir ?t ?r ?v? (и посыпятся из неё деньги; peningur – монета; деньги).

Drengur fer n? eins og ??ur til prestsins. Prestur ver?ur h?lfbyrstur vi? str?kinn og segir hann hafi pretta? sig og fari? inn ? borgina. Piltur segir hi? sanna. Prestur kve?st ?? ver?a a? hj?lpa ?eim d?l?ti?, fer ? burt og a? l?tilli stundu li?inni kemur hann aftur og teymir eftir s?r trippi og segir dreng a? ekki ?urfi anna? en segja: „Hriss-trippa, hriss-trippa,“ ?? hristi trippi? sig og velti peningarnir ?t ?r ?v?.

Enn?? tekur presturinn drengnum vara fyrir ?v? (вновь пастор предупреждает парня о том; taka e-m vara fyrir e-u – предупреждать кого-л. о чём-л.; vari – предупреждение; осторожность) a? koma ekki ? konungsborg (не заходить в королевский замок) og gefur drengur f?gur heit ? ?v? tilliti (и парень даёт торжественное: «прекрасное» обещание на этот счёт; heit – обещание; обет).

Enn?? tekur presturinn drengnum vara fyrir ?v? a? koma ekki ? konungsborg og gefur drengur f?gur heit ? ?v? tilliti.

N? leggur hann ? sta? (вот отправляется он), en er hann n?lgast borgina (но когда оказывается рядом с замком) brennur hann ? skinninu af l?ngun (так и сгорает от желания; brenna ? skinninu a? gera e-? – лезть из кожи вон /руки чешутся/ сделать что-л.; skinn – кожа) a? fara inn ? hana (зайти в него). Telur hann s?r tr? um (стал он себя убеждать; telja e-m tr? um e-? – убеждать кого-л. в достоверности чего-л.; tr? – вера; доверие) a? hann muni geta sta?i? sig (что у него получится устоять) ?? einhver freisting komi fyrir hann (какое бы искушение ни оказалось у него на пути; freisting – искушение). ? ?essu trausti beygir hann lei? s?na a? borginni (в этой уверенности сворачивает он к замку; traust – уверенность; beygja – сворачивать) og fer inn ? hana me? trippi? ? taumi (и входит в него с лошадкой в узде; taumur – узда; верёвка).

N? leggur hann ? sta?, en er hann n?lgast borgina brennur hann ? skinninu af l?ngun a? fara inn ? hana. Telur hann s?r tr? um a? hann muni geta sta?i? sig ?? einhver freisting komi fyrir hann. ? ?essu trausti beygir hann lei? s?na a? borginni og fer inn ? hana me? trippi? ? taumi.

En ?egar hann var inn kominn (но когда он вошёл внутрь) kemur k?ngsd?ttir m?ti honum (вышла ему навстречу принцесса), heilsar honum vingjarnlega (здоровается с ним любезно; heilsa – здороваться; приветствовать; vingjarnlegur – дружеский; любезный) og spyr (и спрашивает) hva? hann s? n? a? fer?ast (куда он путь держит). Drengur gleymir n? naerri ?v? sj?lfum s?r (парень чуть было совсем не забылся = обо всём на свете забыл; gleyma – забывать) og segir henni (и говорит ей) a? ?a? sem hann hafi fengi? ??ur hj? henni (что то, что он от неё раньше получил) hafi or?i? endarj?tt (закончилось) svo hann hafi ?urft a? fara a? finna prestinn (так что пришлось ему идти к пастору), hafi hann hj?lpa? f??ur s?num um ?etta trippi (помог тот его отцу этой лошадкой) sem ekki ?urfi anna? en segja vi? (которой только и нужно было, что сказать): „Hriss-trippa (встряхнись, лошадка); hriss-trippa (встряхнись, лошадка),“ og ?? velti peningar ?t ?r ?v? ? allar hli?ar (и тогда посыплются из неё деньги ручьём: «во все стороны»).

En ?egar hann var inn kominn kemur k?ngsd?ttir m?ti honum, heilsar honum vingjarnlega og spyr hva? hann s? n? a? fer?ast. Drengur gleymir n? naerri ?v? sj?lfum s?r og segir henni a? ?a? sem hann hafi fengi? ??ur hj? henni hafi or?i? endarj?tt svo hann hafi ?urft a? fara a? finna prestinn, hafi hann hj?lpa? f??ur s?num um ?etta trippi sem ekki ?urfi anna? en segja vi?: „Hriss-trippa; hriss-trippa,“ og ?? velti peningar ?t ?r ?v? ? allar hli?ar.

N? ver?ur k?ngsd?ttir ?ldungis ?? og uppvaeg (тут принцесса сильно взволновалась; ??ur – безумный; взбешённый; жаждущий; uppvaegur – взволнованный; выведенный из себя), bi?ur drenginn me? m?rgum bl??um og f?grum or?um (просит парня ласково и мило: «многочисленными мягкими и красивыми словами»; bl??ur – мягкий; нежный) a? selja s?r trippi? (продать ей лошадь) hva? sem ?a? eigi a? kosta (чего бы она ни стоила) og lofar honum miklu meira og betra gjaldi (и обещает ему гораздо больше денег: «большую и лучшую плату»; gjald – плата) heldur en hi? fyrra sinn (чем в предыдущий раз). Drengur laetur loksins til lei?ast (парню это наконец надоело), tekur ? m?ti gjaldinu (берёт он деньги) og fer heim ? kot til foreldra sinna (и возвращается домой к родителям) og laetur ekki neitt ? neinu bera (как ни в чём не бывало: «и не даёт ничего ничему носить» = виду не подаёт).

N? ver?ur k?ngsd?ttir ?ldungis ?? og uppvaeg, bi?ur drenginn me? m?rgum bl??um og f?grum or?um a? selja s?r trippi? hva? sem ?a? eigi a? kosta og lofar honum miklu meira og betra gjaldi heldur en hi? fyrra sinn. Drengur laetur loksins til lei?ast, tekur ? m?ti gjaldinu og fer heim ? kot til foreldra sinna og laetur ekki neitt ? neinu bera.

Karl ?ykist (мужик посчитал) a? v?su f? miki? hj? presti (что вообще-то много от пастора получил; a? v?su – вообще-то; v?s – уверенный; мудрый), en svo fer sem fyrri (но случилось, как и раньше) a? eigurnar taka a? ?rj?ta (что пожитки его стали подходить к концу; eiga – владение; собственность), ?v? n? haf?i karlinn l?ka keypt ?eim n?jan og ?okkalegan klae?na? (ведь мужик купил домашним новую, хорошую одежду; n?r – новый; ?okkalegur – хороший; красивый; опрятный; ?okki – очарование; грация) ?ar hann hugsa?i (потому что думал) a? ?a? sem n? kom (что того, что им в руки на этот раз попало) mundi lengi duga (надолго хватит; duga – годиться; хватать; быть достаточным).

Karl ?ykist a? v?su f? miki? hj? presti, en svo fer sem fyrri a? eigurnar taka a? ?rj?ta, ?v? n? haf?i karlinn l?ka keypt ?eim n?jan og ?okkalegan klae?na? ?ar hann hugsa?i a? ?a? sem n? kom mundi lengi duga.

?a? er ekki a? or?lengja ?a? (излишне говорить: «не нужно долго говорить то») a? karl ver?ur f?laus (что старик остался на бобах; f?laus – неимущий; безденежный; f? – скот; деньги; богатство) og sendir son sinn ? ?ri?ja sinni til prestsins (и посылает своего сына в третий раз к пастору). ?? a? drengur ?ori (хоть парень и осмелился) ekki a? l?ta neitt ? neinu bera (не подавать виду = делал хорошую мину при плохой игре) ?? ver?ur hann samt mj?g smeykur (всё же очень он испугался; smeykur – встревоженный; слегка испуганный; боязливый); ?ttast hann mj?g (очень он боялся) a? klerkur muni ver?a ?ungor?ur vi? sig (что священник очень на него разозлится; klerkur – священник; духовное лицо; ?ungor?ur – употребляющий крепкие выражения; ?ungur – тяжёлый; or? – слово) og jafnvel gefa s?r skammir fyrir alla frammist??una (и даже будет стыдить его за его поведение; gefa e-m skammir fyrir e-u – стыдить кого-л. за что-л.; sk?mmur – стыд; бесчестье; позор; frammista?a – выполнение; достижение; обслуживание).

?a? er ekki a? or?lengja ?a? a? karl ver?ur f?laus og sendir son sinn ? ?ri?ja sinni til prestsins. ?? a? drengur ?ori ekki a? l?ta neitt ? neinu bera ?? ver?ur hann samt mj?g smeykur; ?ttast hann mj?g a? klerkur muni ver?a ?ungor?ur vi? sig og jafnvel gefa s?r skammir fyrir alla frammist??una.

Samt her?ir hann upp hugann (всё же набирается он смелости; her?a upp hugann – набраться смелости; приободриться; воспрянуть духом; her?a – закалять; делать твёрдым; hugi – ум; мысль; желание; мужество), fer beinl?nis til prests (идёт прямиком к пастору), kve?ur hann svo kurteislega sem hann getur (обращается к нему как можно вежливее: «так вежливо, как он может»), bi?ur hann fyrir alla muni a? rei?ast s?r ekki (просит ради всего святого: «всех вещей» не злиться на него; rei?ast e-m – сердиться на кого-л.) og grei?a eitthva? ?r vandrae?um s?num (и помочь как-нибудь его беде: «решить его проблему»; grei?a ?r e-m – решить что-л.; grei?a – распутать; расчесать; оплатить; vandrae?i – трудность; проблема; vandi – затруднение; трудное положение), segist hafa fari? m?ti bo?i hans inn ? borgina (говорит, что вошёл против его наказа в замок) og ekki geta? komist undan k?ngsd?ttur (и не смог отвязаться от принцессы; koma e-m undan – избавиться от кого-л.) a? h?n fengi trippi? (отдал ей: «что получила она» лошадку).

Samt her?ir hann upp hugann, fer beinl?nis til prests, kve?ur hann svo kurteislega sem hann getur, bi?ur hann fyrir alla muni a? rei?ast s?r ekki og grei?a eitthva? ?r vandrae?um s?num, segist hafa fari? m?ti bo?i hans inn ? borgina og ekki geta? komist undan k?ngsd?ttur a? h?n fengi trippi?.

Klerkur atyr?ir n? ekki drenginn (священник не стал бранить: «не бранит» парня; atyr?a – ругать; укорять), en fer fr? honum (а отходит от него), kemur aftur (и возвращается) og hefur me? s?r kylfu eina ekki alllitla (с одной довольно большой дубинкой; kylfa – дубинка; палка; клюшка; alll?till – довольно маленький; all– – довольно) sem hann faer drengnum (которую вручает парню). Hann getur ekkert (он не говорит ничего) um til hvers h?n eigi a? br?kast (о том, как ей надо пользоваться; br?ka – пользоваться) e?a hva? h?n vinni (или какой в ней толк: «как она работает»), en til ?ess h?n gj?ri ?a? (но чтобы она сделала то) sem henni s? aetla? (что от неё требуется; aetla e-m e-? – предъявлять к кому-л. какие-л. требования) ?? eigi a? segja (тогда нужно сказать): „Upp, upp (вверх, вверх), kylfa (дубинка), upp, upp (вверх, вверх), ?egar ?? m?tt (как только сможешь; ?egar – сразу; тотчас; уже; когда; mega – мочь).“

Klerkur atyr?ir n? ekki drenginn, en fer fr? honum, kemur aftur og hefur me? s?r kylfu eina ekki alllitla sem hann faer drengnum. Hann getur ekkert um til hvers h?n eigi a? br?kast e?a hva? h?n vinni, en til ?ess h?n gj?ri ?a? sem henni s? aetla? ?? eigi a? segja: „Upp, upp, kylfa, upp, upp, ?egar ?? m?tt.“

Prestur tekur drengnum engan vara fyrir a? koma ? konungsborg (пастор /на этот раз/ не увещевает паренька не заходить в королевский замок), en bi?ur dreng vel a? lifa (а желает ему удачи: «жить хорошо») og laetur hann fara ? sta? (и отправляет его восвояси). Drengur er n? allk?tur (мальчик очень обрадовался: «теперь весь довольный»), heldur lei?ar sinnar beint ? borgina (держит путь прямиком в замок) og hugsar (полагая) a? n? skuli hann finna k?ngsd?ttur (что теперь-то навестит он принцессу) fyrst honum hafi ekki veri? tekinn vari fyrir a? koma ? ?? skrautlegu borg (раз уж его не предупредили не заходить в этот великолепный замок; fyrst – поскольку; skrautlegur – прекрасный; красочный; skraut – украшение).

Prestur tekur drengnum engan vara fyrir a? koma ? konungsborg, en bi?ur dreng vel a? lifa og laetur hann fara ? sta?. Drengur er n? allk?tur, heldur lei?ar sinnar beint ? borgina og hugsar a? n? skuli hann finna k?ngsd?ttur fyrst honum hafi ekki veri? tekinn vari fyrir a? koma ? ?? skrautlegu borg.

?egar drengurinn er kominn inn ? borgina (когда парень зашёл в замок) ?arf hann ekki a? hafa miki? fyrir a? finna k?ngsd?ttur (ему не потребовалось много времени, чтобы разыскать принцессу). H?n hefur augasta? ? ?eim gamla skiptavin s?num (она глаз не спускала со своего давнего знакомого; hafa augasta? ? e-u – не спускать глаз с чего-л.; жаждать чего-л.; skiptavinur – клиент; skipti – обмен; общение; vinur – приятель) og s?r hvar hann fer (и наблюдала за его передвижениями: «где он ходит»); hugsar h?n n? gott til (обрадовалась она; hugsa gott til e-s – надеяться на что-л.; предвкушать что-л.) og fer a? finna hann (и выходит ему навстречу). H?n spyr hann enn?? (спрашивает она у него опять) hva? hann s? a? fara (что у него нового: «чем он занимается») og segir hann henni eins og var (и говорит он её, как есть), a? hann hafi fari? ? nau?syn f??ur s?ns til a? finna prestinn sinn (мол, ходил он по просьбе: «необходимости» своего отца к пастору; nau?syn – необходимость; потребность; нужда; nau? – нужда; бедствие; трудность) og hafi hann hj?lpa? s?r um kylfu ?essa (и помог тот ему этой дубинкой) sem ekki ?urfi a? segja anna? vi? (которой только и нужно сказать) ?egar h?n eigi a? starfa (когда её надо в дело пустить): „Upp, upp, kylfa, upp, upp (вверх, дубинка, вверх, вверх), ?egar ?? m?tt (как только сможешь).“

?egar drengurinn er kominn inn ? borgina ?arf hann ekki a? hafa miki? fyrir a? finna k?ngsd?ttur. H?n hefur augasta? ? ?eim gamla skiptavin s?num og s?r hvar hann fer; hugsar h?n n? gott til og fer a? finna hann. H?n spyr hann enn?? hva? hann s? a? fara og segir hann henni eins og var, a? hann hafi fari? ? nau?syn f??ur s?ns til a? finna prestinn sinn og hafi hann hj?lpa? s?r um kylfu ?essa sem ekki ?urfi a? segja anna? vi? ?egar h?n eigi a? starfa: „Upp, upp, kylfa, upp, upp, ?egar ?? m?tt.“

K?ngsd?ttir ?myndar s?r n? (принцесса воображает себе) a? ?a? muni vera einhver fur?uverk (что есть какое-то чудо; fur?uverk – чудо; fur?a – удивление; чудо; verk – работа; произведение) sem kylfan eigi a? gj?ra (которое дубинка должна сотворить) og falar ? ?sk?pum kylfuna (и стала выпрашивать: «выпрашивает» дубинку за большие деньги; ?sk?p – злая судьба; что-л. ужасное; огромное количество; sk?p – судьба). ?a? fer ? s?mu lei? sem fyrri (и случается всё так, как и раньше), a? hann selur k?ngsd?ttir kylfuna (что он продаёт дубинку принцессе), en fer me? borgunina heim ? kot til karlsins f??ur s?ns (и направляется с деньгами домой в хижину к старику, отцу своему; borgun – плата).

K?ngsd?ttir ?myndar s?r n? a? ?a? muni vera einhver fur?uverk sem kylfan eigi a? gj?ra og falar ? ?sk?pum kylfuna. ?a? fer ? s?mu lei? sem fyrri, a? hann selur k?ngsd?ttir kylfuna, en fer me? borgunina heim ? kot til karlsins f??ur s?ns.

Eftir a? k?ngsd?ttir er b?in a? eignast alla ?essa gripi (после того как принцесса завладела всеми этими диковинками: «предметами»; eignast e-? – завладеть чем-л.) kemur h?n a? m?li vi? f??ur sinn (пришла она поговорить со своим отцом) og bi?ur hann (и просит его) a? leyfa s?r a? stofna til voldugrar veislu (позволить ей устроить большой пир; voldugur – могущественный; огромный). Kve?st h?n vilja reyna gripi s?na (говорит, что хочет испробовать свои приобретения) og l?ta a?ra sj? (и показать другим) hv?l?ka d?rgripi h?n eigi (какие чудесные вещи у неё есть; d?rgripur – сокровище; d?r – дорогой; gripur – предмет). Konungur laetur ?etta eftir henni (король позволяет её это) og b??ur til veislunnar miklu og m?rgu st?rmenni (и приглашает на пир много знатных людей; st?rmenni – аристократ; благородный человек; знать; st?r – большой).

Eftir a? k?ngsd?ttir er b?in a? eignast alla ?essa gripi kemur h?n a? m?li vi? f??ur sinn og bi?ur hann a? leyfa s?r a? stofna til voldugrar veislu. Kve?st h?n vilja reyna gripi s?na og l?ta a?ra sj? hv?l?ka d?rgripi h?n eigi. Konungur laetur ?etta eftir henni og b??ur til veislunnar miklu og m?rgu st?rmenni.

Bo?sf?lki? kemur ? tilteknum t?ma (приглашённые пришли в назначенный час; bo?f?lk – приглашённые; bo? – приглашение; f?lk – народ; люди; tiltaka – назначать; устанавливать) og ?egar ?a? er komi? (и когда они прибыли) er s? st?ra h?ll konungsins alskipu? (стало в большом королевском дворце яблоку негде упасть; alskipa?ur – полностью занятый; skipa – занимать). Konungsd?ttir kemur ? settum og r?ttum t?ma me? d?kinn (принцесса появляется минута в минуту со скатертью; settur – установленный; setja – устанавливать; r?ttur – точный), ?skar n? ? hann einum r?ttinum ? ?etta sinn (и просит сначала одно яство: «желает одно блюдо в этот раз»; ?ska – желать), ??rum ? hitt sinni? (потом другое: «другое в тот раз») og svo koll af kolli (и так одно за другим), bae?i v?n og vistir (и вино, и еда; bae?i … og – как … так и; v?n – вино; водка; vist – еда; провиант; продовольствие), ?anga? til enginn ?ykist geta neytt meiri matar e?a drykkjar (пока никто уже не мог ни есть, ни пить: «пока уже никому не казалось, что возможно употребить больше еды или напитков»; neyta – употреблять /пищу/; drykkur – напиток).

Bo?sf?lki? kemur ? tilteknum t?ma og ?egar ?a? er komi? er s? st?ra h?ll konungsins alskipu?. Konungsd?ttir kemur ? settum og r?ttum t?ma me? d?kinn, ?skar n? ? hann einum r?ttinum ? ?etta sinn, ??rum ? hitt sinni? og svo koll af kolli, bae?i v?n og vistir, ?anga? til enginn ?ykist geta neytt meiri matar e?a drykkjar.

En ?egar m?lt??inni var loki? (а когда ужин закончился; m?lt?? – завтрак; обед; ужин; m?l – еда; завтрак и ужин; t?? – время) og fara ?tti a? skemmta bo?sm?nnum (и пришло время: «нужно было начинать» развлекать гостей; skemmta e-m – развлекать кого-л.; bo?sma?ur – гость) saekir k?ngsd?ttir trippi? (пошла принцесса за лошадкой) og lei?ir ?a? inn ? h?llina (заводит её во дворец) og segir (и говорит): „Hriss-trippa (встряхнись, лошадка), hriss-trippa (встряхнись, лошадка),“ og ?? hristir trippi? sig (и вот лошадка встряхнулась), en peningarnir velta ?t ?r ?v? ? allar hli?ar (и стали из неё деньги сыпаться во все стороны).

En ?egar m?lt??inni var loki? og fara ?tti a? skemmta bo?sm?nnum saekir k?ngsd?ttir trippi? og lei?ir ?a? inn ? h?llina og segir: „Hriss-trippa, hriss-trippa,“ og ?? hristir trippi? sig, en peningarnir velta ?t ?r ?v? ? allar hli?ar.

?ykir m?nnum mikils vert um ?etta (гости очень впечатлились; ?ykja mikils vert um e-? – придавать большое значение чему-л.; ver?ur – достойный; ценный) og eru mj?g k?tir (и сильно обрадовались). En n? ? samt a? auka f?gnu?inn (и вот в разгар веселья; auka – повышать; f?gnu?ur – радость; веселье) og ?v? saekir k?ngsd?ttir kylfuna (/и поэтому/ пошла принцесса за дубинкой), ber hana inn ? h?llina (вносит её во дворец) og segir vi? hana (и говорит ей): „Upp, upp, kylfa, upp, upp (вверх, вверх, дубинка, вверх, вверх), ?egar ?? m?tt (как только сможешь).“ ? s?mu stundu tekst kylfan ? loft (в ту же самую секунду поднимается дубинка в воздух) og rotar ? svipstundu hvert mannsbarn (да как принялась дубасить всех людей; rota – оглушать или убивать /ударом по голове/; ? svipstundu – мгновенно; svipstund – момент; миг; мгновение; svipa – двигаться быстро и бесшумно; мерцать; svipur – быстрое движение; мгновение; stund – промежуток времени; mannsbarn – человек; ma?ur – человек; barn – дитя) sem ? h?llinni var (что во дворце были) nema k?ngsd?ttur (кроме принцессы).

?ykir m?nnum mikils vert um ?etta og eru mj?g k?tir. En n? ? samt a? auka f?gnu?inn og ?v? saekir k?ngsd?ttir kylfuna, ber hana inn ? h?llina og segir vi? hana: „Upp, upp, kylfa, upp, upp, ?egar ?? m?tt.“ ? s?mu stundu tekst kylfan ? loft og rotar ? svipstundu hvert mannsbarn sem ? h?llinni var nema k?ngsd?ttur.

En ?egar karlssonur (но когда стариков сын) – sem komi? haf?i heim ? borg (который явился в замок) til a? komast ? einhverjar veisluleifarnar (чтобы полакомиться остатками с барского стола; veisluleif – остатки после пира; leif – наследство; остатки) og haf?i sta?i? vi? hallardyrnar (и стоял у дворцовых ворот) – s?r ?etta (видит это) hleypur hann inn ? h?llina (забегает он во дворец), ?r?fur kylfuna (хватает дубинку; ?r?fa – хватать) og segir vi? k?ngsd?ttur (и говорит принцессе) a? h?n skuli n? velja um tvo kosti (что ей теперь придётся выбирать одно из двух; velja – выбирать; kostur – выбор; альтернатива; возможность), anna?hvert a? ganga a? a? eiga sig (либо она согласится выйти за него замуж; eiga sig – жениться; вступать в брак) e?a hann skipi kylfunni (либо он прикажет дубинке) a? rota hana l?ka (забить насмерть и её тоже).

En ?egar karlssonur – sem komi? haf?i heim ? borg til a? komast ? einhverjar veisluleifarnar og haf?i sta?i? vi? hallardyrnar – s?r ?etta hleypur hann inn ? h?llina, ?r?fur kylfuna og segir vi? k?ngsd?ttur a? h?n skuli n? velja um tvo kosti, anna?hvert a? ganga a? a? eiga sig e?a hann skipi kylfunni a? rota hana l?ka.

K?ngsd?ttir kve?st mundi kj?sa ?ann fyrri kostinn (принцесса сказала, что выбирает первое /условие/) og ?egar t?mi var til kominn (и когда время подошло) l?t hann prestinn sinn gefa sig ? hj?nabandi? (попросил он пастора своего поженить их: «отдать его в брак»; hj?naband – супружество; hj?n – супруги; чета; band – тесёмка; завязка; пряжа; оковы; цепи), var? konungur (стал королём), t?k karl og kerlingu heim ? borg til s?n (забрал к себе в замок старика со старухой) og veitti ?eim marga ?naegju og gle?idaga (и подарил им много счастливых и радостных дней; veita – оказывать; предоставлять; ?naegja – довольство; удовлетворённость; gle?idagur – день радости; gle?i – радость; dagur – день); r?kti s??an vel og lengi (правил с тех пор справедливо: «хорошо» и долго).

K?ngsd?ttir kve?st mundi kj?sa ?ann fyrri kostinn og ?egar t?mi var til kominn l?t hann prestinn sinn gefa sig ? hj?nabandi?, var? konungur, t?k karl og kerlingu heim ? borg til s?n og veitti ?eim marga ?naegju og gle?idaga; r?kti s??an vel og lengi.

Og svo kann ?g ekki ?essa s?gu lengri (тут и сказке конец: «потому не могу я дальше эту сагу продолжать»).

Og svo kann ?g ekki ?essa s?gu lengri.

Karlsdaeturnar ?rj?r (Три стариковы дочери)

Eitt sinn var karl og kerling (жили-были старик со старухой), sem ?ttu ?rj?r daetur (у которых было три дочери), sem h?tu ?sa, Sign? og Helga (которых звали Ауса, Сигни и Хельга). ?aer ?sa og Sign? voru ? eftirlaeti (/они/ Ауса и Сигни были любимыми /дочерьми/; eftirlaeti – любимчик; фаворит; потакание), en Helga ?t undan (а Хельгу держали в чёрном теле: «игнорировали»; vera ?t undan – оставаться без внимания) og l? ? ?skust? (и спала она в зольнике; ?skust? – зольник; поддувало; aska – пепел; зола; st? – очаг).

Eitt sinn var karl og kerling, sem ?ttu ?rj?r daetur, sem h?tu ?sa, Sign? og Helga. ?aer ?sa og Sign? voru ? eftirlaeti, en Helga ?t undan og l? ? ?skust?.

Einhverju sinni d? eldurinn ? baenum (однажды погас огонь на хуторе; deyja – умирать; гаснуть). ?? sag?i karl ?su a? fara eftir eldi ? einhvern bae (тогда велел старик Аусе пойти за огнём на другой: «какой-то» хутор), en langt var fr? kotinu til allra baeja (но далеко было от их дома до других дворов). ?sa f?r af sta? (Ауса отправилась) og gekk lengi (и долго шла), ?anga? til h?n fann hr?t (пока не набрела: «нашла» на барана; hr?tur – баран). Hann ba? hana a? r?ja sig (он попросил её постричь его; r?ja – стричь /овец/; грабить; обирать) og binda ullina milli hornanna (и повязать шерсть промеж рогов; binda – привязать; ull – шерсть; horn – рог).

Einhverju sinni d? eldurinn ? baenum. ?? sag?i karl ?su a? fara eftir eldi ? einhvern bae, en langt var fr? kotinu til allra baeja. ?sa f?r af sta? og gekk lengi, ?anga? til h?n fann hr?t. Hann ba? hana a? r?ja sig og binda ullina milli hornanna.

„?a? geri ?g ekki (этого я делать не буду),“ sag?i ?sa (сказала Ауса) og h?lt ?fram (и пошла дальше; ?fram – вперёд). ?? fann h?n strokk (тогда набрела она на маслобойку; strokkur – маслобойка). Hann ba? hana skaka sig (та попросила её потрясти её; skaka – трясти) og l?ta smj?ri? ? loki? (и положить масло на крышку; smj?r – сливочное масло; lok – крышка). Ekki vildi ?sa gera ?a? (не захотела Ауса этого делать) og h?lt enn ?fram (и продолжила путь). ?? hitti h?n k? (потом встретила она корову), sem ba? hana a? mj?lka sig (которая попросила подоить её) og l?ta skj?luna milli hornanna (и поставить ведро промеж рогов; skj?la – ведро). Ekki ger?i h?n ?a? (не сделала она этого), en gekk lengra (а пошла дальше), ?anga? til h?n kom a? helli (пока не дошла до пещеры; hellir – пещера). ?ar loga?i eldur ? sk??um og ketill yfir (там ярко горел огонь, а на нём котёл; loga ? sk??um – весело гореть; sk??i – лыжа). ?sa greip eldibrand (Ауса схватила головешку; gr?pa – хватать; eldibrandur – головешка; brandur – головня; горящее полено), brau?k?ku (пирожок; brau? – хлеб; пропитание; kaka – пирог) og kj?tstykki ?r pottinum (и кусок мяса из горшка; kj?tstykki – кусок мяса; kj?t – мясо; stykki – кусок; pottur – горшок) og hlj?p s?na lei? (и побежала прочь: «своей дорогой»). Sk?mmu seinna kom hellisb?inn heim (вскоре пришла жительница пещеры домой; hellisb?inn – тот, кто живёт в пещере; hellir – пещера; b?a – жить), en ?a? var tr?llskessa (а была это великанша-людоедка). H?n s? vegsummerki (она заметила следы; vegsummerki – след; vegur – дорога; ummerki – след; признак), a? einhver haf?i komi? (что кто-то приходил), og hlj?p ? eftir ?j?fnum (и бросилась вслед за вором; ?j?fur – вор). ?egar h?n kom til k?rinnar (когда она добежала до коровы), spur?i h?n (спросила она): „S?stu ekki fox fox fara h?r hj? (не видела ты, как тут воровка пробегала; fox – /редк. и уст./ лиса /употребляется только в северных диалектах и в переносном смысле/; обманщик)?“

„?a? geri ?g ekki,“ sag?i ?sa og h?lt ?fram. ?? fann h?n strokk. Hann ba? hana skaka sig og l?ta smj?ri? ? loki?. Ekki vildi ?sa gera ?a? og h?lt enn ?fram. ?? hitti h?n k?, sem ba? hana a? mj?lka sig og l?ta skj?luna milli hornanna. Ekki ger?i h?n ?a?, en gekk lengra, ?anga? til h?n kom a? helli. ?ar loga?i eldur ? sk??um og ketill yfir. ?sa greip eldibrand, brau?k?ku og kj?tstykki ?r pottinum og hlj?p s?na lei?. Sk?mmu seinna kom hellisb?inn heim, en ?a? var tr?llskessa. H?n s? vegsummerki, a? einhver haf?i komi?, og hlj?p ? eftir ?j?fnum. ?egar h?n kom til k?rinnar, spur?i h?n: „S?stu ekki fox fox fara h?r hj??“

„H?r hlj?p h?n hj? me? k?ku, kj?tstykki og eldibrand ? hendi (тут пробегала она с пирогом, куском мяса и головешкой в руке),“ sag?i k?rin (сказала корова). ?? hlj?p skessa ?anga? (тогда побежала великанша туда), sem strokkurinn var (где маслобойка была), og spur?i hann hins sama og k?na (и спрашивает то же, что и у коровы), en hann svara?i eins (а та то же самое отвечает). ?? hlj?p skessan lengra (тогда понеслась великанша дальше) og fann hr?tinn (и добежала до барана). H?n spur?i hann sem hin (задала ей тот же вопрос) og f?kk sama svar (и получила тот же ответ). N? hleypur h?n (бежит она дальше), ?anga? til h?n s?r ?su (пока не увидела Аусу), og eru ?? komnar heim a? gar?i (и добежали они до /старикова/ двора). ?ar tekur skessa af henni brandinn, kj?ti? og k?kuna (там отобрала у неё великанша головню, мясо и пирог) og sl?tur um lei? af henni handlegginn (и при этом оторвала ей руку; sl?ta – разорвать; вырывать; um lei? – одновременно; handleggur – рука).

„H?r hlj?p h?n hj? me? k?ku, kj?tstykki og eldibrand ? hendi,“ sag?i k?rin. ?? hlj?p skessa ?anga?, sem strokkurinn var, og spur?i hann hins sama og k?na, en hann svara?i eins. ?? hlj?p skessan lengra og fann hr?tinn. H?n spur?i hann sem hin og f?kk sama svar. N? hleypur h?n, ?anga? til h?n s?r ?su, og eru ?? komnar heim a? gar?i. ?ar tekur skessa af henni brandinn, kj?ti? og k?kuna og sl?tur um lei? af henni handlegginn.

N? kemur ?sa heim vi? svo b?i? (вот возвращается Ауса домой в таком состоянии; vi? svo b?i? – в прежнем /таком/ состоянии; b?a – готовить) og segir farir s?nar ekki sl?ttar (и рассказывает о своих злоключениях; segja farir s?nar ekki sl?ttar – рассказывать о своей беде; f?r – поход; путешествие; sl?ttur – гладкий; ровный). Karl l?t s?r ekki breg?a vi? (старик не стал отчаиваться; breg?ast vi? e-u – отреагировать на что-л.) og sag?i (и сказал) ?etta skyldi ei saka ?su s?na (что это, мол, не повредит его Аусе; saka – обвинять; вредить) og setti ? hana tr?handlegg (и приделал ей деревянную руку; tr?handleggur – деревянная рука; tr? – дерево; handleggur – рука).

N? kemur ?sa heim vi? svo b?i? og segir farir s?nar ekki sl?ttar. Karl l?t s?r ekki breg?a vi? og sag?i ?etta skyldi ei saka ?su s?na og setti ? hana tr?handlegg.

N? sendir hann Sign?ju (теперь посылает он Сигни), en f?r ? s?mu lei? fyrir henni (но с ней происходит всё то же самое), nema skessan sleit af henni nefi? (разница только в том: «кроме того», что великанша оторвала ей нос; sl?ta – разломать; сорвать; nef – нос). Ekki sag?i karl ?etta skyldi saka Sign?ju s?na (не повредит, сказал мужик, это его Сигни) og setti ? hana tr?nef (и приделал ей деревянный нос).

N? sendir hann Sign?ju, en f?r ? s?mu lei? fyrir henni, nema skessan sleit af henni nefi?. Ekki sag?i karl ?etta skyldi saka Sign?ju s?na og setti ? hana tr?nef.

?? segir hann (потом говорит он) Helga skuli sn?fa eftir eldinum (что Хельга должна отправляться за огнём; sn?fa – убираться прочь). H?n gerir ?a? (та так и делает) og finnur fyrst hr?tinn (и набрела: «находит» сначала на барана). Hann bi?ur hana r?ja sig (он просит её постричь его) og binda ullina milli horna s?r (и привязать шерсть ему между рогов). Helga gerir ?etta (Хельга делает это). ?egar h?n kom til strokksins (потом пришла она к маслобойке), bi?ur hann hana skaka sig (просит та её потрясти её) og l?ta smj?ri? ? loki? (и выложить масло на крышку). ?etta gerir h?n (так она и поступает) og gengur n? ?fram til k?rinnar (и идёт дальше корове). K?rin bi?ur hana mj?lka sig (корова просит подоить её) og setja skj?luna milli hornanna (и поставить ей ведро между рогов). Helga gerir ?a? (Хельга делает то), sem k?rin ba? (что корова просила), og n? heldur h?n enn ?fram til hellisins (и отправляется дальше к пещере). ?ar tekur h?n eitt logandi sk??i ?r eldinum (там достала: «берёт» она одно горящее полено из огня), en ekki anna? (и ничего другого /не взяв/) og hleypur ?anga? (спешит туда), sem k?rin er (где корова была: «есть»). H?n gaf henni kistil (она дала ей сундучок; kistill – ящичек; сундучок; чемоданчик) og segir (и говорит) h?n skuli ekki opna hann (что она не должна его открывать), fyrr en henni liggi miki? ? (пока нужды не будет). Eftir ?etta heldur Helga heim me? eldinn (потом направляется Хельга домой с огнём), og ??tti henni n? hafa farizt vel (и кажется ей, что уж теперь-то всё в порядке: «хорошо сходила»). En ?a? er a? segja af skessunni (но надо сказать и о великанше), a? h?n sakna?i eldibrandsins (что она недосчиталась головешек; sakna – недосчитаться; скучать; сожалеть) og hlj?p ? eftir Helgu (и бросилась за Хельгой). ?egar h?n kom til k?rinnar (когда она добежала до коровы), spur?i h?n (спросила она): „S?stu ekki fox fara h?r hj? me? eldibrand ? hendi (не видела ты, как тут воровка с головешкой в руке пробегала)?“

?? segir hann Helga skuli sn?fa eftir eldinum. H?n gerir ?a? og finnur fyrst hr?tinn. Hann bi?ur hana r?ja sig og binda ullina milli horna s?r. Helga gerir ?etta. ?egar h?n kom til strokksins, bi?ur hann hana skaka sig og l?ta smj?ri? ? loki?. ?etta gerir h?n og gengur n? ?fram til k?rinnar. K?rin bi?ur hana mj?lka sig og setja skj?luna milli hornanna. Helga gerir ?a?, sem k?rin ba?, og n? heldur h?n enn ?fram til hellisins. ?ar tekur h?n eitt logandi sk??i ?r eldinum, en ekki anna? og hleypur ?anga?, sem k?rin er. H?n gaf henni kistil og segir h?n skuli ekki opna hann, fyrr en henni liggi miki? ?. Eftir ?etta heldur Helga heim me? eldinn, og ??tti henni n? hafa farizt vel. En ?a? er a? segja af skessunni, a? h?n sakna?i eldibrandsins og hlj?p ? eftir Helgu. ?egar h?n kom til k?rinnar, spur?i h?n: „S?stu ekki fox fara h?r hj? me? eldibrand ? hendi?“

„H?r hlj?p h?n hj? (тут она и пробегала),“ sag?i k?rin (сказала корова), „og h??an ? austur og vestur (а отсюда на восток и на запад), su?ur og nor?ur (на юг и на север).“ ?? hlj?p skessa ? allar ?ttir (вот стала великанша метаться во все стороны; ?tt – направление) og fann engan (и никого не поймала: «не нашла»). Seinast kom h?n til strokksins (наконец: «позднее» добралась она до маслобойки) og spur?i hann sama og k?na (и спрашивает то же, что и у коровы), en hann svara?i hinu sama (а та ей то же самое ответила), og hlj?p skessan eftir ?v? ? allar ?ttir (и бросилась великанша во все стороны), en fann ekkert (и ничего не нашла). N? kom h?n til hr?tsins (тогда пришла она к барану), og f?ru eins or?in milli ?eirra (и состоялась между ними та же беседа) og skessunnar og hinna (что и между великаншей и остальными). Skessa hlj?p enn ? allar ?ttir (великанша опять кинулась туда-сюда) og n??i aldrei Helgu (но до Хельги так и не добралась; n? – доставать). Sneri ?v? heim vi? svo b?i? (вот и вернулась она домой несолоно хлебавши; sn?a – поворачивать).

„H?r hlj?p h?n hj?,“ sag?i k?rin, „og h??an ? austur og vestur, su?ur og nor?ur.“ ?? hlj?p skessa ? allar ?ttir og fann engan. Seinast kom h?n til strokksins og spur?i hann sama og k?na, en hann svara?i hinu sama, og hlj?p skessan eftir ?v? ? allar ?ttir, en fann ekkert. N? kom h?n til hr?tsins, og f?ru eins or?in milli ?eirra og skessunnar og hinna. Skessa hlj?p enn ? allar ?ttir og n??i aldrei Helgu. Sneri ?v? heim vi? svo b?i?.

Nokkru eftir ?etta (некоторое время спустя) kom skip a? landi (пристал корабль к земле), – og gengu menn af ?v? (и сошли с него люди) og upp a? karlskoti (и стали подниматься к хижине старика). ?ar var konungsson me? ?r fjarlaegu landi (среди них был принц из далёкой страны; fjarlaegur – далёкий). Hann fann karl a? m?li (он стал со стариком беседовать) og sag?ist vera kominn til (и сказал, что приехал за тем) a? bi?ja einnar d?ttur hans (чтобы просить в жёны одну из его дочерей), ba? hann s?na s?r ?aer (и попросил их ему показать).

Nokkru eftir ?etta kom skip a? landi, – og gengu menn af ?v? og upp a? karlskoti. ?ar var konungsson me? ?r fjarlaegu landi. Hann fann karl a? m?li og sag?ist vera kominn til a? bi?ja einnar d?ttur hans, ba? hann s?na s?r ?aer.

Karl f?r inn (старик зашёл в дом) og ba? ?su a? ?vo sig (и велел Аусе помыться) og b?ast sem bezt (и приодеться: «приготовиться» получше). ?egar h?n kom ?t (когда она вышла наружу), t?k k?ngsson ? h?nd henni (взял её принц за руку). ?? datt af tr?handleggurinn (тут деревянная рука и отвалилась; detta – падать). Ekki sag?ist konungsson vilja ?essa (принц сказал, что эта ему не нужна).

Karl f?r inn og ba? ?su a? ?vo sig og b?ast sem bezt. ?egar h?n kom ?t, t?k k?ngsson ? h?nd henni. ?? datt af tr?handleggurinn. Ekki sag?ist konungsson vilja ?essa.

?? gekk karl inn (тогда зашёл старик в дом) og skipa?i Sign?ju a? b?ast um sem bezt (и приказал Сигни принарядиться получше) og koma ?t fyrir konungsson (и выйти к королевичу). Sign? ger?i ?a? (Сигни так и сделала), en ?egar konungsson heilsa?i henni (но когда принц с ней поздоровался), datt af henni nefi? (отвалился у неё нос). „Ekki vil ?g neflausa st?lku (не хочу я безносую девицу; neflaus – безносый; nef – нос; -laus – отрицательный суффикс),“ sag?i hann (сказал он), „og s?n m?r fleiri daetur ??nar, karl (а покажи-ка мне остальных своих дочерей, старик).“

?? gekk karl inn og skipa?i Sign?ju a? b?ast um sem bezt og koma ?t fyrir konungsson. Sign? ger?i ?a?, en ?egar konungsson heilsa?i henni, datt af henni nefi?. „Ekki vil ?g neflausa st?lku,“ sag?i hann, „og s?n m?r fleiri daetur ??nar, karl.“

„Engar ? ?g fleiri (никаких других у меня нет),“ sag?i hann (сказал тот). „?a? er ekki satt (это неправда),“ segir konungsson (сказал принц).

„Engar ? ?g fleiri,“ sag?i hann. „?a? er ekki satt,“ segir konungsson.

„Nau?ugur er ?g a? s?na ??r ?skustelpu (вынужден я показать тебе замарашку; nau?ugur – вынужденный; ?skustelpa – золушка; aska – зола; stelpa – девушка), sem k?llu? er d?ttir m?n (что моей дочерью зовут), ?v? a? ekki mun ??r ?ykja h?n girnileg (ведь не покажется она тебе желанной; girnilegur – желанный).“

„L?ttu hana ?? koma (вели ей выйти),“ sag?i konungsson (сказал принц).

„Nau?ugur er ?g a? s?na ??r ?skustelpu, sem k?llu? er d?ttir m?n, ?v? a? ekki mun ??r ?ykja h?n girnileg.“

„L?ttu hana ?? koma,“ sag?i konungsson.

N? skipar karl Helgu (тогда приказал старик Хельге) a? koma flj?tt ?t (быстро выходить), ?v? a? konungsson vildi sj? hana (дескать, хочет её принц видеть). ?? l?kur Helga upp kistlinum (тогда открывает Хельга сундучок), sem k?rin gaf henni (что ей корова дала), en ?ar voru ?? ? tveir drottningarskr??ar (а там – два королевских платья; drottningarskr??i – облачение королевы; drottning – королева; skr??i – наряд; праздничные одежды; риза), annar lag?ur me? silfurv?r (одно вышито серебряной нитью; silfurv?r – серебряная нить; silfur – серебро; v?r – проволока), en hinn me? gullv?r (а другое – золотой). H?n klaeddi sig hinum silfurlag?a (она надела вышитое серебром), t?k kistilinn undir h?nd s?r (взяла сундучок подмышку) og gekk ?t (и вышла из дома). ?egar konungsson s? hana (когда принц её увидел), ??tti honum st?lkan hin fr??asta (показалась ему эта девушка самой прекрасной), t?k ? h?nd henni (взял он её за руку) og leiddi me? s?r af sta? (и повёл за собой), en kvaddi engan (ни с кем не прощаясь). Sag?i hann ?? Helgu (сказал он тогда Хельге), a? hann vaeri hr?turinn, sem h?n hef?i r?i? (что он баран, которого она постригла). – „Vorum vi? ?rj? systkin ? ?l?gum vondrar stj?pu (мы были три брата, заколдованные злой мачехой) og ?ttum aldrei a? komast ?r ?eim (и не должны были никогда сбросить чары), fyrr en einhver ger?i ?a? (до тех пор, пока кто-нибудь не сделает то), sem vi? b??um ?ig (что мы попросим: «у тебя попросили»). N? frelsa?ir ?? okkur ?ll ?r ?l?gunum (и вот ты освободила нас всех от колдовства; frelsa – освобождать), og vil ?g launa ??r me? ?v? (и хочу я тебя отблагодарить: «вознаградить» тем) a? eiga ?ig (что женюсь на тебе).“ S??an f?r hann me? hana heim ? r?ki sitt (тогда отправился он с ней домой в своё королевство) og gekk a? eiga hana (и взял её в жёны). R?ktu ?au ?ar vel og lengi (правили они справедливо и долго), og endar me? ?v? ?essi saga (и заканчивается на этом эта сага = тут и сказке конец).

N? skipar karl Helgu a? koma flj?tt ?t, ?v? a? konungsson vildi sj? hana. ?? l?kur Helga upp kistlinum, sem k?rin gaf henni, en ?ar voru ?? ? tveir drottningarskr??ar, annar lag?ur me? silfurv?r, en hinn me? gullv?r. H?n klaeddi sig hinum silfurlag?a, t?k kistilinn undir h?nd s?r og gekk ?t. ?egar konungsson s? hana, ??tti honum st?lkan hin fr??asta, t?k ? h?nd henni og leiddi me? s?r af sta?, en kvaddi engan. Sag?i hann ?? Helgu, a? hann vaeri hr?turinn, sem h?n hef?i r?i?. – „Vorum vi? ?rj? systkin ? ?l?gum vondrar stj?pu og ?ttum aldrei a? komast ?r ?eim, fyrr en einhver ger?i ?a?, sem vi? b??um ?ig. N? frelsa?ir ?? okkur ?ll ?r ?l?gunum, og vil ?g launa ??r me? ?v? a? eiga ?ig.“ S??an f?r hann me? hana heim ? r?ki sitt og gekk a? eiga hana. R?ktu ?au ?ar vel og lengi, og endar me? ?v? ?essi saga.

Примечания

1

K?ngsson – королевич; k?ngur – король; sonur – сын.

(обратно)

2

B?ndi – фермер; крестьянин; d?ttir – дочь.

(обратно)

3

Здесь местоимение в функци определенного артикля.

(обратно)

4

Gorv?mb – рубец /первый отдел желудка жвачных животных/; gor – жвачка /полупереваренная пища в желудке жвачных животных/; v?mb – брюхо; живот.

(обратно)

5

Grautardallur – горшок каши; grautur – каша; grauta – варить кашу; dallur – бадья; лохань; кадка; деревянная коробка; посудина /о плохом корабле/.

(обратно)

Оглавление

  • Как читать эту книгу
  • ?smundur k?ngsson og Sign? systir hans (Королевич Аусмунд и его сестра Сигни)
  • B?r??ur (Баурауд)
  • Brj?ms saga (Сказание о Брьяумоке)
  • B?kolla – I (Букотла I)
  • B?kolla – II (Букотла II)
  • Bangs?mon (Бангсимон)
  • B?ndadaeturnar (Крестьянские дочери)
  • Gorv?mb (Горвёмб)
  • Grautardalls saga (Сказка про горшочек каши)
  • Karlsdaeturnar ?rj?r (Три стариковы дочери)

  • Наш сайт является помещением библиотеки. На основании Федерального закона Российской федерации "Об авторском и смежных правах" (в ред. Федеральных законов от 19.07.1995 N 110-ФЗ, от 20.07.2004 N 72-ФЗ) копирование, сохранение на жестком диске или иной способ сохранения произведений размещенных на данной библиотеке категорически запрешен. Все материалы представлены исключительно в ознакомительных целях.

    Copyright © читать книги бесплатно